بهتان

[ویکی فقه] نسبت دروغین و ناروا به کسی دادن را بهتان گویند. بهتان، واژه ای قرآنی و حدیثی با مفهوم اخلاقی می باشد. از این عنوان در باب های اجتهاد و تقلید، صلات، صوم، تجارت، قضاء، شهادات، حدود و تعزیرات به مناسبت سخن رفته است.
این واژه از ماده « بهت » به معنای متحیّر ساختن و شدن، عاجز و ناتوان شدن، و در لغت به معانیِ کذب ، دروغ بستن و افترا زدن است. بهتان در اصطلاح قرآن، حدیث و اخلاق به دروغ نسبت دادن گناه یا خطا به دیگری است.
← ریشه نامگذاری بهتان
واژه «بهتان» در قرآن کریم شش بار آمده است.همچنانکه نراقی متذکّر شده، مفهوم قرآنیِ بهتان در آیه ۱۱۲ سوره نساء بیان شده، که در آن انتساب خطا و گناهان خود به فرد بی گناه بهتان تلقّی شده است. برخی مفسران مفاد آیه ۵۸ سوره احزاب را، که آزار مؤمنان را بدون آن که جرمی مرتکب شده باشند بهتان تلقّی کرده، مشابه آیه مذکور می دانند.
← رابطه ایذاء و بهتان
در احادیث نیز بهتان به همین مفهوم عام به کار رفته و بدان تصریح شده است (مثلاً: والبُهتانُ اَنْ تقولَ فیهِ ما لَیْسَ فیه).
← رابطه غیبت و بهتان
...

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دانشنامه جهان اسلام است
بهتان، واژه ای قرآنی و حدیثی با مفهوم اخلاقی است.
این واژه از مادة «بهت» به معنای متحیّرساختن و شدن، عاجز و ناتوان شدن و در لغت به معانیِ کذب، دروغ بستن و افترازدن است. بهتان در اصطلاح قرآن، حدیث و اخلاق به دروغ نسبت دادن گناه یا خطا به دیگری است. بنابر منابع لغت و تفسیر، بهتان از آن رو بر افترا و دروغ بستن اطلاق می شود که چنین کاری شنونده یا فرد مورد افترا را مبهوت و متحیّر می سازد. برخی منابع مزبور، مراد از بهتان را صرفاً افترا و کذبی می دانند که موجب بهت و حیرت شود.
واژة بهتان» در قرآن کریم شش بار آمده است. همچنانکه نراقی متذکّر شده، مفهوم قرآنیِ بهتان در آیه 112 سوره نساء بیان شده که در آن انتساب خطا و گناهان خود به فرد بی گناه بهتان تلقی شده است. برخی مفسران (قرطبی، ذیل سوره احزاب: 58) مفاد آیة 58 سوره احزاب را که آزار مؤمنان را بدون آنکه جرمی مرتکب شده باشند، بهتان تلقی کرده؛ مشابه آیه مذکور می دانند.
بعضی تفاسیر این آیه را متضمّن تشبیه جرم ایذاء به بهتان دانسته و برخی دیگر مراد آن را آزار زبانی شمرده اند که از مصادیق بهتان است.
در برخی آیات مصادیقی از بهتان ذکر و نکوهیده شده است؛ از جمله در دو آیه 156 سوره نساء و 16 سوره نور درباره سخن بنی اسرائیل درباره مریم علیهاالسلام و اتهام فحشا به وی و نیز ماجرای اِفک، تعبیر «بهتان عظیم» بکار رفته است.
مراد از بهتان در آیه بیستم سوره نساء ظاهراً نسبت فحشا به زوجه از سوی زوج یا نسبت دروغ می باشد. به گفته طباطبائی (ذیل سوره نساء: 20) کاربرد «بهتان» در مورد دروغ از آن جهت است که غالباً بهتان متضمّن کذب هم هست همچنین در آیه دوازدهم سوره ممتحنه بنابر تفاسیر، مفهوم بهتان انتسابِ کودک پیدا شده (لقیط) یا ناشی از زنا از سوی زن به شوهر است.
در احادیث نیز بهتان به همین مفهوم عام بکار رفته و بدان تصریح شده است.

[ویکی الکتاب] معنی بُهْتَانٌ: افتراء ( آن را بهتان نامیدهاند ، چون شخص مورد افتراء را مبهوت میکند )
معنی إِفْکِ: بهتان-دروغ-هرچه ازصورت صحیحش منحرف شده
ریشه کلمه:
بهت (۸ بار)