برهان الدین هروی شیرازی رومی

[ویکی فقه] برهان الدّین، حیدر بن محمّدبن ابراهیم شیرازی رومی مشهور به صدرِ هروی، متکلّم، مفسّر، ادیب و فقیه حنفی قرن هشتم و نهم است.
احتمالاً در شیراز زاده شد اما تاریخ ولادتش معلوم نیست.
در جوانی به بلاد شرق از جمله هرات و خواف سفر کرد و ازاین رو برخی منابع لقب هروی و خوافی را برای او ذکر کرده اند.

وی از شاگردان ارشد ملاّ سعدالدین تفتازانی بود و پس از تحصیل علوم به تدریس و تألیف پرداخت.
سخاوی او را مدرّس مدرسه قزاریه شیراز خوانده است.

مهاجرت به روم
برهان الدین، پس از مدتی راهی روم شرقی شد و در آن جا اقامت گزید.
سبب و زمان این مهاجرت بدرستی معلوم نیست ولی با توجّه به شرایط و اوضاع ایران در آن دوران شاید این مهاجرت پس از سقوط شیراز و شهرهای دیگر به دست تیمور و به دنبال کشتارهای بی امان او در سراسر ایران صورت گرفته باشد.
برهان الدّین هروی در روم نیز به تدریس و تألیف ادامه داد و شاگردانی مانند محمّدبن سلیمان کافیجی (کافیه جی)، مِنْلاخسرو (مُلاّ خسرو، دهخدا، ذیل واژه)، و ابن عربشاه تربیت کرد.
به نوشته طاش کبری زاده، برهان الدّین در زمان حکومت محمّدبن بایزید، سلطان عثمانی (ح ۸۰۵ـ۸۲۴)، از علمای بانفوذ عثمانی بود تا آن جا که به گفته محمّد ثریّا به قتل بدرالدین بن قاضی سماونه، فتوا داد.

آثار
برهان الدین هروی آثار متعددی داشته است از جمله: شرح کتاب الایضاح قزوینی در معانی و بیان؛ حاشیه ای بر حاشیه تفتازانی بر تفسیرِ کشّاف زمخشری (که در آن اشکالات میر سید شریف جرجانی را بر حاشیه تفتازانی پاسخ گفته است)؛ شرح المواقف ایجی در کلام؛ و شرح فرائض سجاوندی (یا الفرائض السّراجیة) در فقه.

درگذشت
...