ایه نجوا

[ویکی فقه] آیه نجوا. آیه ۱۲ مجادله، درباره درگوشی صحبت کردن با پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم که به آیه نجوا، شهرت دارد. بررسی می کند.
به آیه ۱۲ سوره مجادله «آیه نجوا» یا «آیه مناجات» می گویند.
آیه مربوطه
(یا ایها الذین آمنوا اذا ناجیتم الرسول فقدموا بین یدی نجواکم صدقة ذلک خیر لکم واطهر فان لم تجدوا فان الله غفور رحیم)؛" ای کسانی که ایمان آورده اید هرگاه با پیامبر (خدا) گفتگوی محرمانه می کنید پیش از گفتگوی محرمانه خود صدقه ای تقدیم بدارید این (کار) برای شما بهتر و پاکیزه تر است و اگر چیزی نیافتید بدانید که خدا آمرزنده مهربان است "
مجادله/سوره۵۸، آیه۱۲.
مفسران در شان نزول این آیه گفته اند که جمعی از ثروتمندان خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم می آمدند و با او نجوا می کردند. این کار مایه نگرانی فقرا و امتیازی برای ثروتمندان بود. این جا بود که آیه نازل شد و به آنان دستور داد پیش از نجوا با پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم صدقه ای به مستمندان بپردازند. اغنیا نیز وقتی چنین دیدند، از نجوا خودداری کردند.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۴۴۷.
...

[ویکی شیعه] آیه نجوا. آیه نجوا دوازدهمین آیه از سوره مجادله که به آیه مناجات نیز معروف است. طبق این آیه مسلمانان ثروتمند باید قبل از نجوا (گفتگوی سری) با پیامبر اسلام(ص) صدقه پرداخت می کردند؛ ولی غیر از امام علی(ع) مسلمانان از انجام این دستور خودداری کردند، به همین دلیل در آیه بعد، خداوند ضمن توبیخ مسلمانان، وجوب پرداخت صدقه را لغو و مضمون آیه قبل را نسخ کرد.
در شأن نزول آیه آمده است گروهی از ثروتمندان مسلمان، زیاد نزد پیغمبر(ص) می آمدند و با آن حضرت نجوا (گفتگوی سری) می کردند و نوبت فقیران را می گرفتند که این کار باعث ناراحتی فقرا می شد. پیامبر اسلام(ص) نیز از پرگویی و زیاد نشستن شان ناراحت می شد به همین دلیل خداوند آیه نجوا که به آیه مناجات نیز معروف است را در امر به صدقه دادن پیش از نجوا کردن با پیغمبر، فرو فرستاد. بعضی از مفسران نیز تصریح کرده اند که هدف گروهی از نجواکنندگان این بود که از این راه بر دیگران برتری کسب کنند. پیامبر اکرم(ص) هم با بزرگواری در عین این که ناراحت بود از آنان ممانعت نمی کرد تا اینکه قرآن آنان را از این کار نهی نمود.
به گفته آیت الله مکارم، علت وجوب پرداخت صدقه قبل از نجوا، پاکیزه تر بودن آن برای مسلمانان قرار داده شده است؛ زیرا از طرفی پرداخت صدقه هم باعث ثواب و خیر برای ثروتمندان و هم وسیله کمک به نیازمندان می شد و از طرف دیگر به دلیل پاک کردن قلب های اغنیا از دوست داشتن مال دنیا و قلب های نیازمندان و فقرا از ناراحتی، پاکیزه تر می شد. علامه طباطبایی نیز پرداخت صدقه از سوی ثروتمندان به فقرا را قبل از نجوا با پیامبر، به این دلیل می دانست که این عمل باعث می شد که دل های آنان به هم نزدیک شود و کینه ها زدوده گردد.

[ویکی اهل البیت] آیه نجوا. آیه 12 سوره مجادله/58 گفتگوی در گوشی (نجوا) با پیامبر صلی الله علیه و آله را جز در موردی که نجواکننده پیش از آن صدقه بپردازد، نهی کرده؛ از این رو آن را «آیه نجوا» یا «آیه مناجات» گفته اند:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا نَاجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْوَاکُمْ صَدَقَةً ذَلِکَ خَیْرٌ لَّکُمْ وَأَطْهَرُ فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ»
در شأن نزول این آیه گفته اند: گروهی از ثروت مندان خدمت پیامبر می رسیدند و با او نجوا می کردند و ضمن گرفتن وقت پیامبر صلی الله علیه و آله، ناراحتی مستمندان را نیز فراهم می ساختند که آیه نازل شد و به آن ها دستور داد پیش از نجواکردن با پیامبر صلی الله علیه و آله به مستمندان صدقه بدهند.
اغنیا وقتی چنین دیدند از نجوا خودداری کرده، آیه دوم نازل شد و آن ها را سرزنش و حکم آیه نخست را نسخ کرد و به همگان اجازه نجوا داد. بیشتر مفسران شیعه و سنی برآنند: یگانه شخصی که به این آیه عمل کرد، علی علیه السلام بود؛ چنان که خود حضرت می فرماید: آیه ای در قرآن است که هیچ کس پیش از من و پس از من به آن عمل نکرده و نخواهد کرد. من یک دینار داشتم آن را به ده درهم تبدیل کردم و هر زمان می خواستم با رسول خدا صلی الله علیه و آله نجوا کنم، درهمی را صدقه می دادم. بر اساس نقلی، عبدالله ابن عمر این فضیلت علی علیه السلام را در کنار همسری حضرت زهرا و پرچم داری خیبر از بزرگ ترین فضایل حضرت می شمرد.
برای مشاهد ه ترجمه ها و تفاسیر این آیه به صفحه آیه 12 سوره مجادله مراجعه شود.