التفات

[ویکی فقه] توجّه و تمایل به چیزی را التفات می گویند و از آن در باب صلات سخن رفته است.
التفات بر دو قسم است:۱.التفات عمدی. ۲.التفات سهوی.

حکم نماز در التفات عمدی
التفات عمدی به تمام بدن ـ که از آن به انحراف از قبله تعبیر می‏شود ـ به سمت پشت، راست یا چپ، بلکه بین راست و چپ و نیز به قول مشهور، التفات صورت به طرف پشت، موجب بطلان نماز واجب است.
قول مشهور در التفات صورت به سمت راست یا چپ در صورتی که به حدّ فاحش نرسد عدم بطلان نماز است.

حکم نماز در التفات سهوی
اگر التفاتِ مبطل به طور سهوی انجام گیرد، چنانچه بین سمت راست و چپ باشد، نماز باطل نمی‏شود، و اگر به طرف راست یا چپ یا پشت باشد، در بطلان نماز اختلاف است.

کراهت التفات
...

[ویکی فقه] التفات (ابهام زدایی). واژه التفات ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • التفات (علوم قرآنی)، یکی از اسلوب های بدیعی قرآن به معنای انتقال کلام از اسلوبی به اسلوب دیگر• التفات (فقه)، از اصطلاحات به کار رفته در فقه به معنای توجّه و تمایل به چیزی
...

[ویکی فقه] التفات (ادبیات فارسی). التفات یکی از شگردها و آرایه های ادبی است که با درهم شکستن روال معمول کلام، نقش بسیار مؤثری در بیداری و جذب مخاطب دارد.
تمامی شاهکارهای بزرگ انسانی از جمله التفات، حاوی و حامل عمیق ترین دریافت ها و تجربه های آدمی از خویش و جامعه و جهانند. هنرمند تا وقتی که مجموعه ای ستودنی از میراث فرهنگی و ادبی گذشته را، چه شفاهی و چه کتبی، در سینه نداشته باشد و یا از طریق تامل، تعقل و اشراق بدین میراث نرسیده باشد، نمی تواند قدم در خلق آثار برتر ادبی بگذارد. اوج شگفت این خلاقیت آنگاه رخ می نماید که هنرمند این میراث فرهنگی و ادبی درهم آمیزد و با کسب و درک میراث گذشته، استعدادها و نیروهای پنهان خویش را برانگیزد و با تلفیق آن دو طرحی نو دراندازد.
محبتی، مهدی، بدیع نو، تهران، سخن، ۱۳۸۰، اول، ص۹۰.
در هر شعر و نوشته ای، شاعر و نویسنده با زبان خود یا از فرد غایبی و یا از فردی که حضور دارد، سخن می گوید. روال عادی اینست که تا پایان سخن یکی از این سه شیوه را ادامه دهد اما گاه بر خلاف انتظار و بنا به دلایلی، از متکلم به غایب یا مخاطب و یا برعکس، انتقال صورت می گیرد. این انتقال، در اصطلاح بدیعی، التفات نام دارد.
معنای لغوی و اصطلاحی
التفات درلغت به سویی نگریستن، و روی برگرداندن به سوی کسی یا چیزی است. جایگاه اصلی این بحث نیز در علم معانی است.
محبتی، مهدی، بدیع نو، تهران، سخن، ۱۳۸۰، اول، ص۲۵۲.
...

[ویکی فقه] التفات (علوم قرآنی). التفات، انتقال کلام از اسلوبی به اسلوب دیگر را می گویند.
صنعت «التفات» یکی از اسلوب های بدیعی قرآن است. انتقال کلام از اسلوبی به اسلوب دیگر، مثلا از غیبت به خطاب یا از خطاب به غیبت یا از غیبت به تکلم «التفات» نام دارد.ایجاد شادابی در مخاطب و جلوگیری از خستگی شنونده، فایده و حکمت این اسلوب بدیعی است.
انواع التفات
التفات انواع زیادی دارد که به برخی از آن ها اشاره می شود:۱. التفات از تکلم به خطاب : (وما لی لا اعبد الذی فطرنی والیه ترجعون) که در اصل «الیه ارجع» بود؛ و مثل: (انا اعطیناک الکوثر فصل لربک وانحر) ؛۲. التفات از تکلم به غیبت : (لنریه من آیاتنا انه هو السمیع البصیر) ؛۳. التفات از خطاب به تکلم : (فاقض ما انت قاض انما تقضی هذه الحیاة الدنیا انا آمنا بربنا لیغفر لنا) ؛۴. التفات از خطاب به غیبت : (حتی اذا کنتم فی الفلک وجرین بهم) ؛۵. التفات از غیبت به تکلم : (دعوا الله مخلصین له الدین لئن انجیتنا من هذه لنکونن من الشاکرین) (سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله لنریه من آیاتنا) ؛۶. التفات از غیبت به خطاب : (فلما انجاهم اذا هم یبغون فی الارض بغیر الحق یا ایها الناس انما بغیکم علی انفسکم متاع الحیاة الدنیا ثم الینا مرجعکم فننبئکم بما کنتم تعملون) ، و: (وقالوا اتخذ الرحمن ولدا لقد جئتم شیئا ادا). نوع دیگری از التفات، تغییر روال سخن است؛ به این ترتیب که گوینده، مطلبی را آغاز کند، سپس در میان سخنش، به گمان وجود مخالف یا سؤال کننده، به رفع شک یا پاسخ به سؤال مقدر بپردازد و این گونه گفته خود را تایید کند؛ مانند:۱. (فان لم تفعلوا ولن تفعلوا فاتقوا النار التی وقودها الناس...) . ۲. (یا بنی آدم قد انزلنا علیکم لباسا یواری سوءاتکم وریشا ولباس التقوی ذلک خیر ذلک من آیات الله لعلهم یذکرون). ابن قدامه « اعتراض » -از اسالیب بدیع - را التفات نامیده است؛ ولی در ماهیت با این التفات فرق دارد.

[ویکی فقه] التفات (فقه). توجّه و تمایل به چیزی را التفات می گویند و از آن در باب صلات سخن رفته است.
التفات بر دو قسم است:۱.التفات عمدی. ۲.التفات سهوی.

حکم نماز در التفات عمدی
التفات عمدی به تمام بدن ـ که از آن به انحراف از قبله تعبیر می‏شود ـ به سمت پشت، راست یا چپ،
مهذب ‏الاحکام ج۷، ص۱۷۰.
اگر التفاتِ مبطل به طور سهوی انجام گیرد، چنانچه بین سمت راست و چپ باشد، نماز باطل نمی‏شود، و اگر به طرف راست یا چپ یا پشت باشد، در بطلان نماز اختلاف است.
مستمسک العروة ج۶، ص۵۴۱-۵۴۲.
...

التفات (apostrophe)
(در لغت به معنی وانگریستن) اصطلاحی در بدیع. به موجب آن گوینده ضمن بیان مطلب روی سخن را به شخص یا امری غایب می گرداند، مانند این بیت از حافظ «صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را/ که سر به کوه و بیابان تو داده ای ما را» یا «آفتابا مددکن که امروز/باز بالنده تر قد برآرم/یاریم ده که رنگین تر از پیش/تن به لبخند گرمت سپارم» (سیاوش کسرایی). چنانچه خطاب متوجه مقام و یا نیرویی باشد که شاعر از او در سرودن شعر خود مدد جوید، این قسم التفات را استمداد می گویند.