اختیار معرفه الرجال

[ویکی اهل البیت] اختیار معرفة الرجال. مؤلف:
شیخ طوسی ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی (385 - 460 ق).
کتاب کشی و اختیار الرجال آن، هیچیک ترتیب منظمی ندارند. نه بر اساس تاریخ، نه الفباء و نه طبقه، لذا عده ای از بزرگان اقدام به مرتب نمودن آن کرده اند از جمله: 1- سید یوسف بن محمد بن زین العابدین عاملی که آنرا مانند رجال شیخ بر طبق طبقات اصحاب معصومین منظم نموده است. این ترتیب در سال 981 هجری به اتمام رسیده است. 2- شیخ داود بن حسن بن یوسف نیز کتاب را بر اساس حروف الفباء در نام راوی و نام پدر و... تنظیم کرده است. 3- مولی عنایة الله قهپایی در سال 1011 هجری کتاب را بر اساس اولین حرف نام افراد منظم کرده اما در متن کتاب هیچ کم و زیادی به چشم نمی خورد. 4- قهپایی در سال 1016 هجری نیز این کتاب را با رجال شیخ و فهرست شیخ و فهرست نجاشی و ضعفاء غضائری پس از مرتب نمودن مطالب، با نام «مجمع الرجال» در یک مجلد بزرگ منتشر نموده است. ترتیب ابواب کتاب حاضر دارای 6 جزء است که در ابتدای جزء اول آن 7 روایت در شرایط راوی و کسیکه علم دین را از او باید آموخت آمده است. گرچه کتاب دارای 6 جزء است اما هیچ ترتیبی از حیث طبقه و تاریخ و اسماء روات در آن دیده نمی شود و چنین به نظر می رسد که این 6 جزء در حقیقت مراحلی است که کتاب توسط شیخ طوسی یا دیگری املاء می شده یا کاتبی آن را استنساخ می کرده است.
بنا بر آنچه نقل شده کتاب معرفة الناقلین بسیار غلط داشته که یا از جانب املاء کننده بوده یا ناسخ کتاب و یا به احتمال ضعیف از اصل کتاب غلطها در آن بوده اند؛ لذا شیخ طوسی تصمیم به تهذیب آن گرفت و با نام «اختیار الرجال» آن را باز نویسی کرد. در این ویرایش که در سال 456 هجری- چهار سال قبل از وفات شیخ- بوده چند احتمال هست: 1- بعضی احتمال داده اند اصل کتاب شامل روات شیعه و سنی بوده که شیخ روات سنی را از آن حذف کرده است. 2- روایاتی که مشکل سندی یا متنی داشته اند را حذف کرده که در نتیجه تراجم بعضی افراد از کتاب حذف شده و حجم کتاب کمتر شده است. 3- اشکالات و اغلاط کتاب را در نسبت افراد و طبقه آنها و غلطهای متن کتاب را اصلاح نموده( این غلطها یا از ناسخ بوده یا در اصل کتاب موجود بوده است.) و...
چنان که ذکر شد از کتاب معرفة الناقلین هیچ نسخه ای به دست ما نرسیده و حتی در اسناد و نقل های مربوط به قرنهای ششم و هفتم هم هیچ اثری از آن یافت نمی شود.
بنا بر این نسخه های کتاب منحصر در نسخه های«اختیار الرجال» شیخ طوسی است که مهمترین آنها عبارتند از: 1- نسخه ای مربوط به سال 577 هجری که شامل حدیث 3 تا 857 است و به خط منصور بن علی بن منصور خازن می باشد. در چند جای این نسخه علامت مقابله در حاشیه کتاب به چشم می خورد. 2- نسخه ای در کتابخانه دانشگاه تهران، شامل ابتدای جزء چهارم تا پایان کتاب که در سال 602 هجری نوشته شده و به خط ابو احمد بن ابی المعالی است و با نسخه ای به خط شیخ طوسی مقابله شده است. 3- نسخه ای در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی قم که با کتاب معالم العلماء در یک مجلد است.

[ویکی فقه] اختیار معرفة الرجال (کتاب). نام کتاب «اختیار الرجال» یا «اختیار معرفة الرجال» است و معروف به «رجال کشی» می باشد.
کتاب حاضر در اصل با نام «معرفة الناقلین»، از تالیفات ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبد العزیز کشی ، از علما و بزرگان نیمه اول قرن چهارم هجری است.شیخ طوسی (متوفای ۴۶۰ هجری) نام کتاب را «معرفة الناقلین عن الائمة الصادقین علیهم السلام» دانسته و آن را تلخیص و تهذیب نموده و در سال ۴۵۶ هجری برای شاگردش املاء کرده و آن را «اختیار معرفة الرجال» نامیده است.پس کتاب حاضر مهذب «معرفة الناقلین» کشی است که با نام «اختیار معرفة الرجال» توسط شیخ طوسی منتشر شده است.

[ویکی شیعه] اختیار معرفة الرجال (کتاب). إختیارُ مَعرفَة الرّجال معروف به رجال کَشّی یا معرفةُ النّاقلین، کتابی است در علم رجال شیعه امامیه نوشته محمد بن عمر کشی (متوفای حدود ۳۵۰ ق). اصل این کتاب هم اکنون موجود نیست و آنچه در دسترس است اختیار و انتخاب شیخ طوسی است که آن را مرتب و خلاصه ساخته است. این اثر از معتبرترین کتب چهارگانه رجالی شیعه است.
ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبد العزیز کَشّی از بزرگان و علمای شیعه در قرن سوم و چهارم هجری است. کشی شاگرد محمد بن مسعود عیاشی صاحب تفسیر عیاشی بوده است. بنا بر بعضی نقل ها کشی در حدود نیمه قرن چهارم -حدود ۳۵۰ هجری- وفات یافته است.

[ویکی اهل البیت] مؤلف:
شیخ طوسی ابوجعفر محمد بن حسن بن علی طوسی (385 - 460 ق).
کتاب کشی و اختیار الرجال آن، هیچیک ترتیب منظمی ندارند. نه بر اساس تاریخ، نه الفباء و نه طبقه، لذا عده ای از بزرگان اقدام به مرتب نمودن آن کرده اند از جمله: 1- سید یوسف بن محمد بن زین العابدین عاملی که آنرا مانند رجال شیخ بر طبق طبقات اصحاب معصومین منظم نموده است. این ترتیب در سال 981 هجری به اتمام رسیده است. 2- شیخ داود بن حسن بن یوسف نیز کتاب را بر اساس حروف الفباء در نام راوی و نام پدر و... تنظیم کرده است. 3- مولی عنایة الله قهپایی در سال 1011 هجری کتاب را بر اساس اولین حرف نام افراد منظم کرده اما در متن کتاب هیچ کم و زیادی به چشم نمی خورد. 4- قهپایی در سال 1016 هجری نیز این کتاب را با رجال شیخ و فهرست شیخ و فهرست نجاشی و ضعفاء غضائری پس از مرتب نمودن مطالب، با نام «مجمع الرجال» در یک مجلد بزرگ منتشر نموده است. ترتیب ابواب کتاب حاضر دارای 6 جزء است که در ابتدای جزء اول آن 7 روایت در شرایط راوی و کسیکه علم دین را از او باید آموخت آمده است. گرچه کتاب دارای 6 جزء است اما هیچ ترتیبی از حیث طبقه و تاریخ و اسماء روات در آن دیده نمی شود و چنین به نظر می رسد که این 6 جزء در حقیقت مراحلی است که کتاب توسط شیخ طوسی یا دیگری املاء می شده یا کاتبی آن را استنساخ می کرده است.
بنا بر آنچه نقل شده کتاب معرفة الناقلین بسیار غلط داشته که یا از جانب املاء کننده بوده یا ناسخ کتاب و یا به احتمال ضعیف از اصل کتاب غلطها در آن بوده اند؛ لذا شیخ طوسی تصمیم به تهذیب آن گرفت و با نام «اختیار الرجال» آن را باز نویسی کرد. در این ویرایش که در سال 456 هجری- چهار سال قبل از وفات شیخ- بوده چند احتمال هست: 1- بعضی احتمال داده اند اصل کتاب شامل روات شیعه و سنی بوده که شیخ روات سنی را از آن حذف کرده است. 2- روایاتی که مشکل سندی یا متنی داشته اند را حذف کرده که در نتیجه تراجم بعضی افراد از کتاب حذف شده و حجم کتاب کمتر شده است. 3- اشکالات و اغلاط کتاب را در نسبت افراد و طبقه آنها و غلطهای متن کتاب را اصلاح نموده( این غلطها یا از ناسخ بوده یا در اصل کتاب موجود بوده است.) و...
چنان که ذکر شد از کتاب معرفة الناقلین هیچ نسخه ای به دست ما نرسیده و حتی در اسناد و نقل های مربوط به قرنهای ششم و هفتم هم هیچ اثری از آن یافت نمی شود.
بنا بر این نسخه های کتاب منحصر در نسخه های« اختیار الرجال» شیخ طوسی است که مهمترین آنها عبارتند از: 1- نسخه ای مربوط به سال 577 هجری که شامل حدیث 3 تا 857 است و به خط منصور بن علی بن منصور خازن می باشد. در چند جای این نسخه علامت مقابله در حاشیه کتاب به چشم می خورد. 2- نسخه ای در کتابخانه دانشگاه تهران، شامل ابتدای جزء چهارم تا پایان کتاب که در سال 602 هجری نوشته شده و به خط ابو احمد بن ابی المعالی است و با نسخه ای به خط شیخ طوسی مقابله شده است. 3- نسخه ای در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی قم که با کتاب معالم العلماء در یک مجلد است.

[ویکی نور] اختیار معرفه الرجال (تحقیق رجایی). اختیار معرفة الرجال، همان گونه که از نامش پیداست، شرح یا تعلیقه ای است از سیّد محمّد باقر حسینی استرآبادی، معروف به میر داماد، بر کتاب رجالی معروف کشی. این کتاب در قرن دهم هجری و به زبان عربی نوشته شده و جامعیّت شخصیت میر داماد باعث قدر و قیمت مضاعف آن می باشد. با اینکه میر داماد بیشتر به یک فیلسوف و حکیم اشراقی شهرت دارد تا یک فقیه یا رجالی، امّا جامعیّت وی بیش از این حرف ها بوده و باعث بر جای ماندن آثار مختلفی از وی در علوم و فنون گوناگون شده است که کتاب حاضر یکی از ده ها مورد مذکور است.
کتاب، در دو جلد می باشد که با ذکر چند روایت آغاز شده و با بررسی چند نفر از بزرگان صحابه ادامه یافته، به ذکر اوصاف روات می پردازد. شارح نیز در ذیل مجلات قابل ملاحظه ی کشی در پاورقی کتاب توضیحات لازم را ارائه نموده است.
اوّلین عبارت کشی، در سرآغاز کتابش با این جمله شروع می شود که: «حمدویه بن نصیر الکشی، قال: حدثنا محمّد بن الحسین بن علی بن أبی الخطاب عن محمّد بن سنان عن حذیفة بن منصور عن ابی عبدالله(ع) قال: اعرفوا منازل الرّجال منّا علی قدر روایاتهم عنّا»، همان گونه که ملاحظه می گردد روایتی است از امام صادق(ع) راجع به شناخت روات حدیث که کمیّت روایات نقل شده از محضر اهل بیت(ع) را یکی از راه های شناخت راوی قرار داده است.
شارح، بعد از بیان خطبه، نظر خود را راجع به کشی، این چنین بیان می کند: «قول الشیخ الحدیث الحافظ الناقد الروایة أبی عمرو محمّد بن عبدالعزیز الکشی رحمه الله فی ما أورده شیخ الطائفة فی الکتاب الاختیار من کتابه». لفظ حمدویه، اوّلین نکته ای است که شارح به تفصیل آن را مورد بررسی قرار داده و به لحاظ لغوی و از دیدگاه لغوی ها به دنبال تبیین آن می باشد. وی سپس لفظ کشی را بررسی کرده و شهر کش را به نقل از فاضل مهندس بیرجندی در کتاب «المعمول فی مساحة الارض و بلدان الاقالیم»، از بلاد ما وراء النهر که شهر بزرگی در ابعاد سه فرسخ در سه فرسخ می باشد، معرفی کرده است که کشی نیر منسوب به این شهر است.
محمّد بن سنان، به عنوان یکی از روات حدیث مذکور، دیگر نکته ای است که شارح در موردش قلم فرسایی نموده است. الختلی، سلیمان الخطابی که شیخ آن را در کتاب الرجال در میان اصحاب امام کاظم(ع) آورده و سوید نسائی، دیگر اشخاص مورد بحث شارح در این قسمت می باشند.

[ویکی نور] اختیار معرفه الرجال (تصحیح مصطفوی). اختیار الرجال یا اختیار معرفة الرجال معروف به رجال کشی
کتاب حاضر در اصل با نام «معرفة الناقلین»، از تألیفات ابوعمرو، محمد بن عمر بن عبدالعزیز کشی، از علما و بزرگان نیمه اول قرن چهارم هجری است.
شیخ طوسی (متوفای 460 هجری) نام کتاب را «معرفة الناقلین عن الأئمة الصادقین علیهم السلام» دانسته و آن را تلخیص و تهذیب نموده و در سال 456 هجری برای شاگردش املاء کرده و آن را «اختیار معرفة الرجال» نامیده است.
پس کتاب حاضر مهذّب «معرفة الناقلین» کشی است که با نام «اختیار معرفة الرجال» توسط شیخ طوسی منتشر شده است.
از مهمترین علوم اسلامی که در تمام شاخه های علوم روایی نقش کلیدی و حساس دارد علم رجال است.
این علم از قرون اولیۀ اسلامی پیوسته مورد توجه و عنایت خاص بزرگان بوده، چرا که اعتبار و حجیت تمام روایات موجود در کتب مختلف منوط به اعتبار راویان آنها است و تنها راه فهمیدن وثاقت و عدم وثاقت راویان حدیث استفاده از علم رجال است.به همین جهت هر عالم و مجتهد و مفسری در اولین گام باید اطلاع کافی پیرامون رجال و راویان حدیث به دست بیاورد.

[ویکی فقه] اختیار معرفه الرجال (کتاب). نام کتاب «اختیار الرجال» یا «اختیار معرفة الرجال» است و معروف به «رجال کشی» می باشد.
کتاب حاضر در اصل با نام «معرفة الناقلین»، از تالیفات ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبد العزیز کشی ، از علما و بزرگان نیمه اول قرن چهارم هجری است.شیخ طوسی (متوفای ۴۶۰ هجری) نام کتاب را «معرفة الناقلین عن الائمة الصادقین علیهم السلام» دانسته و آن را تلخیص و تهذیب نموده و در سال ۴۵۶ هجری برای شاگردش املاء کرده و آن را «اختیار معرفة الرجال» نامیده است.پس کتاب حاضر مهذب «معرفة الناقلین» کشی است که با نام «اختیار معرفة الرجال» توسط شیخ طوسی منتشر شده است.
اهمیت موضوع
از مهمترین علوم اسلامی که در تمام شاخه های علوم روایی نقش کلیدی و حساس دارد علم رجال است.این علم از قرون اولیه اسلامی پیوسته مورد توجه و عنایت خاص بزرگان بوده، چرا که اعتبار و حجیت تمام روایات موجود در کتب مختلف منوط به اعتبار راویان آنها است و تنها راه فهمیدن وثاقت و عدم وثاقت راویان حدیث استفاده از علم رجال است. به همین جهت هر عالم و مجتهد و مفسری در اولین گام باید اطلاع کافی پیرامون رجال و راویان حدیث به دست بیاورد.
اصول رجال
در این موضوع تا کنون صدها عنوان کتاب تالیف شده که هر یک به نوبه خود از اهمیت و ارزش برخوردار است، اما اصول اولیه و مهمترین کتب مرجع رجالی که تا کنون به دست ما رسیده عبارتند از:۱- رجال کشی (کتاب حاضر) ۲- فهرست نجاشی ۳- فهرست شیخ طوسی ۴- رجال شیخ طوسی ۵- رجال برقی البته بعضی اصول ثمانیه برای رجال قائلند، اما در هر صورت رجال کشی و فهرست نجاشی به عنوان اولین کتابهای این فن و مهمترین منبع هستند و سخن این دو کتاب حجتی است برای همه محققین و علمای متاخر از آنها.
اسلوب کتاب
...

[ویکی شیعه] اختیار معرفه الرجال (کتاب). إختیارُ مَعرفَة الرّجال معروف به رجال کَشّی یا معرفةُ النّاقلین، کتابی است در علم رجال شیعه و امامیه. این کتاب گزیده ای است از کتابی رجالی نوشته محمد بن عمر کشی (درگذشته حدود ۳۴۰ق) که اصل آن هم اکنون موجود نیست. آنچه در دسترس است گزینش و انتخاب شیخ طوسی از آن کتاب است که با عنوان اختیار معرفة الرجال در دسترس است. این اثر از معتبرترین کتب چهارگانه رجالی شیعه است.
ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبد العزیز کَشّی از بزرگان و علمای شیعه در قرن سوم و چهارم هجری است. کشی شاگرد محمد بن مسعود عیاشی صاحب تفسیر عیاشی بوده است. درگذشت او را حدود ۳۴۰ق ثبت کرده اند.
ابن شهر آشوب نام کتاب را «معرفة الناقلین عن الائمة الصادقین » نقل می کند. شیخ طوسی آن را «معرفة الرجال » می نامد و آقا بزرگ تهرانی نام کتاب را «معرفة الناقلین» ذکر کرده است.