ابن نوح سیرافی

[ویکی فقه] اِبْن نوحِ سیرافی، ابوالعباس احمد بن علی بن محمد بن احمد ابن عباس بن نوح، محدث، رجال شناس و فقیه امامی در سده های ۴ و ۵ق/ ۱۰ و ۱۱م است.
علت انتساب وی به سیراف (از شهرهای فارس ) همچون دیگر جزئیات زندگی وی روشن نیست، ولی در منابع تصریح شده که در بصره اقامت داشته است. به هر حال با بررسی اسانید روایات او می توان به اطلاعاتی کلی در خصوص زندگی او دست یافت. اگر در مورد روایت مستقیم ابن نوح از محمد بن بحر رُهنی سجستانی (د پیش از ۳۳۰ق) به سبب فاصلۀ زمانی طولانی (نزدیک به ۸۰ سال ) میان مرگ آن دو و نیز در مورد استماع وی از احمد بن حمدان قزوینی در ۳۴۲ق به جهت احتمال افتادگی واسطه، تردید روا داریم، باز استماع او از ابوعبداللـه محمد بن احمد صفوانی در ۳۵۲ق در بصره و مکاتبه با حسین بن علی بزوفری در همان سال می تواند در تخمین دورۀ زندگی وی به کار آید.
سفر به مصر
ابن نوح بر اساس سندی در الغیبۀ طوسی برای تحصیل و استماع حدیث سفری به مصر داشته است.
مشایخ علوم مختلف
همچنین از برخی محدثان مقیم بغداد، مانند ابوغالب زراری، ابن قولویۀ قمی و ابن داوود قمی که هر سه در ۳۶۸ق درگذشته اند، ظاهراً به طور مستقیم روایت کرده است. نجاشی که احتمالاً وی را در بصره ملاقات کرده است، ضمن توثیق و تأکید بر اتقان وی در روایت، او را فقیهی بصیر به حدیث خوانده و از وی به «استاذنا» و «شیخنا» تعبیر کرده و چنان که از عبارتش بر می آید از او بهرۀ علمی بسیار برده است. همو در مواردی دیگر. به ذکر نظرات رجالی ابن نوح پرداخته و او را مورد اعتماد دانسته است. طوسی نیز با این که تصریح می کند که ابن نوح را از نزدیک ندیده بوده، نقل کرده که وی در مسائل کلامی دارای نقطه نظرهایی خاص همچون قول به رؤیت خداوند بوده است؛ با این حال همو ابن نوح را در حدیث «واسع الروایه» خوانده و توثیق کرده است. از مشایخ ابن نوح باید محمد بن علی ابن بابویه قمی، حسن ابن حمزه طبری، احمد بن محمد بن یحیی عطار، ابوالحسن علی بن بلال مهلبی، محمد بن علی بن فضل بن تمام، احمد بن ابراهیم بن ابی رافع، احمد بن جعفر بن سفیان بزوفری، حسین بن علی ابن بابویه قمی و نیایش محمد بن احمد بن عباس را نیز نام برد.
شاگردان
...

[ویکی شیعه] ابوالعباس احمد بن علی بن محمد بن احمد ابن عباس بن نوح، معروف به ابن نوح سیرافی محدث، رجال شناس و فقیه امامی سده های ۴ و ۵ق.
از مشایخ وی می توان به ابوغالب زراری، ابن قولویه قمی، ابن داوود قمی و... اشاره داشت. نجاشی از شاگردان سرشناس او بوده و شیخ طوسی نیز به واسطه از حسین بن ابراهیم قمی از ابن نوح روایت کرده است. اخبار الوکلاء الاربعة و التعقیب و التعفیر از جملۀ آثار او بوده است که چیزی از آنها باقی نمانده است.