زبان

( اسم ) ۱ - عضو طولانی و نسبتا طویل و متحرک که در حفره دهانی قرار دارد و در انتها به وسیله قسمتی بنام [[ بند زبان ]] بکف دهان و استخوان لامی چسبیده و نوک آن آزاد است و جهت اعمال بلع و مکالمه و تغییرات صدا بکار میرود و ضمنا عضو اصلی حس ذایقه است لسان . یا بن زبان قسمت انتهایی زبان که به کف دهان متصل میشود انتهای زبان . یا بند زبان مهار زبان . یا زبان کوچک شراع الحنک . یا زبان گاو ۱ - نوعی پیکان تیر شکاری . ۲ - گاو زبان. یا زبان زبان قسمت آزاد ابتدای زبان که متحرک است و میتواند از دهان خارج شود نوک زبان . یا زبان به چیزی باز کردن آنرا به زبان آوردن بدان تفوه کردن . یا زبان تر کردن ۱ - سخن گفتن . ۲ - لقمه در دهان گذاشتن . ۳ - گفتار تقریر بیان . یا زبان بی سر سخن بیهوده . یا زبان حال وضع و حال شخص که از اندیشه و نیت و احوال درونی او حکایت میکند . یا زبان دل زبان حال . یا زبان گلها اروپاییان هر گلی را رمز و نشانه امری دانسته اند که آنرا زبان گلها نامیده اند . بدین طریق با فرستادن یک گل میتوان منظور خود را به طرف فهماند مثل گل سرخ نشانه عشق و گل بنفشه نشانه بی مهری است . ۴ - هر یک از فلسهایی که در قاعده سنبله های گلهای تیره غلات وجود دارد .
منازلی است در اسکندریه
[language] [زبان شناسی] دانش مشترک بین اعضای یک جامعۀ بشری که ارتباط کلامی میان آنها را ممکن می سازد و موضوع بررسی علم زبان شناسی است

کنایه از زبان گرم

لهجه ای از فارسی قدیم که در آذربایجان متداول بوده است

لهجه ای از زبان سامیان بدوی مشرق فرات

از لهجه های ایرانی است در آشتیان

[glossitis] [پزشکی] التهاب زبان براثر عوامل گوناگون

(زَ) [ په . ] (اِ.) = زفان . زوان : ۱ - عضوی عضلانی ماهیچه ای و متحرک در دهان که از آن برای چشیدن مزه ها، بلع غذا و حرف زدن استفاده می شود. ۲ - مجموعة نشانه های آوایی و خطی که برای بیان اندیشه و برقراری ارتباط به کار می رود. ۳ - مجموعة رمزها و نشانه هایی

( ~. وَ) (ص مر.) ۱ - خوش بیان . ۲ - شاعر، سخنور.

( ~.) (ص فا.) (عا.) چاپلوس .

( ~. بُ) ۱ - (ص فا.) کنایه از: عطا، بخشش (که به وسیلة آن زبان طعن را قطع کنند.) ۲ - (اِمص .) کنایه از: خاموش کردن مدعی به دلایلی که دیگر نتواند سخن گوید.

( ~. بَ تَ) (مص ل .) خاموش شدن ، سکوت کردن .

( ~. بَ) (ص فا. اِمر.) = زبان بندنده : نوعی افسون که به توسط آن زبان کسی را ببندند تا سخن نگوید و راه خلاف نپیماید.

( ~. دَ) (مص ل .) ۱ - وعده دادن ، نوید دادن . ۲ - اجازه دادن .

( ~. دَ. قَ) [ فا - ع . ] (اِمر.) گیاهی است از تیرة آلاله ها از دستة خربقی ها که دارای برگ های متناوب و منشعب به انشعابات پنجه ای شکل می باشد. گل هایش دارای تقارن سطحی است و در روی ساقه قرار گرفته ، زبان پس قفا، گل هزار نک ، رجل القبره نیز گویند.

( ~. دِ) (ص مر.) گستاخ .

( ~. تَ)(مص ل .)(عا.) چرب - زبانی کردن ، با چرب زبانی درخواست خود را مطرح کردن .

. زبان عضوی از اعضای بدن انسان است که قدرت حرف زدن را به او می دهد.
زبان عبارت است از عضو عضلانی متحرک، چسبیده به کف دهان انسان و اغلب مهره داران که کاربردهای مختلفی همچون سخن گفتن، بلعیدن غذا و تشخیص مزه‏های گوناگون دارد. زبان بر لغت و گویش نیز اطلاق می‏شود، مانند زبان فارسی که مراد گویش فارسی و جای بحث آن مدخلهایی همچون اعجمی است. مراد از زبان در این مقاله همان معنای نخست است که از احکام آن در بسیاری از ابواب؛ اعم از عبادات، معاملات و قصاص و دیات سخن گفته‏اند.

اهمیت زبان
زبان به لحاظ جایگاه ممتاز در ابراز معانی و مقاصد درونی، از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است؛ از این رو، دارای آثار گسترده و متنوع است و به لحاظ این آثار، در شرع مقدس برای آن احکامی بسیار و متنوع تشریع شده است.

کاربرد زبان در فقه
ادای تکالیفی مانند نماز، ا مر به معروف و نهی از منکر و دفاع در بعضی مراتب آن دو و نیز صحت عقودی همچون نکاح و ایقاعاتی نظیر طلاق، نذر و عهد به زبان بستگی دارد.
با بروز اختلال در کار زبان، مانند لالی، احکامی جدید بر آن بار می‏شود، مثل کفایت اشاره به جای تلفظ در مواردی که تلفظ به زبان معتبر است؛ هرچند علاوه بر آن، حرکت دادن زبان در مواردی همچون ذکرهای واجب نماز و به قول مشهور، هنگام تلبیه واجب است.

احکام زبان
...

در داستان برج بابل که در تورات آمده است کلامی یا نوشتاری بوده که توسط انسان های متعلق به یک گروه اجتماعی یا فرهنگی خاص برای نمایش و فهم ارتباطات و اندیشه ها به کار برده می شود. دانش مطالعه و بررسی زبان زبان شناسی نامیده می شود.
خانواده های زبانی جهان
خط
رشد زبان
زبان شناسی
زبان شناسی تاریخی
زبان های ابداعی، اختراعی، فراساخته یا مصنوعی
ضرب المثل
فهرست زبان های جهان
زبان اشاره
زبان ها در گروه هایی به نام خانواده زبانی طبقه بندی می شوند. زبان هایی که در یک خانواده قرار می گیرند از یک زبان مشترک ریشه گرفته اند. زبان های هندواروپایی پرگویشورترین خانواده زبانی در دنیای امروز است که زبان فارسی نیز به آن تعلق دارد. خانواده های آفریقایی-آسیایی (شامل زبان های سامی)، زبان های، چینی-تبتی و بانتو از دیگر خانواده های مهم زبانی هستند.
کارکرد اصلی زبان ایجاد ارتباط یعنی انتقال اطلاعات از شخصی به شخص دیگر است. هر سیستم ارتباطی منحصربفردی یک زبان نامیده می شود. اینکه دو سیستم باید چه مقدار با هم تفاوت داشته باشند تا زبان های متفاوتی محسوب شوند را نمی توان به طور دقیق بیان کرد. اما به طور کلی اگر زبان دو نفر برای یکدیگر قابل فهم نباشد دو زبان متفاوت محسوب می شود.
در سراسر دنیا حداقل ۷٬۱۰۲ زبان زنده وجود دارد. در برخی از کشورها تعداد زبان های زنده بیشتر از دیگر کشورها است. زبان چینی با ۱٬۳۹۰٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر گوینده پرشمارترین زبان دنیا به شمار می رود.

زبان به یکی از موارد زیر اشاره دارد:
زبان (کالبدشناسی) اندامی در دهان برخی از جانداران
زبان مجموعه نشانه های ارتباطیِ ادراکیِ گفتاری و نوشتاری بین گروه های مختلف مردم
شیرینی زبان گونه ای شیرینی

برقراری سیستماتیک ارتباط به وسیلۀ نمادهای صوتی. زبان مشخصۀ عمومی نوع بشر است. منشأ زبان به درستی دانسته نیست و پیشینۀ کاربرد آن بسیار طولانی است. سابقۀ خط (که به حدود ۶هزار سال می رسد) فقط جزیی کوچک از تاریخ زبان است. زبان قبایل بدوی با زبان جوامع پیشرفته و زبان های باستانی با زبان های مدرن از نظر ابتدایی یا پیشرفته بودن هیچ تفاوتی ندارند. تفاوت زبان ها در ادبیات آن هاست. از آن جا که زبان سیستمی فرهنگی است، در کاربرد انفرادی، جنسیتی و طبقاتی آن تمایزاتی به وجود می آید. هر فرد به گروهی از مردم تعلق دارد که به یک زبان سخن می گویند. شمار جوامع زبانی بین ۳ تا ۴هزار برآورد شده است. گویندگان زبان ها از نظر تعداد بسیار متفاوت اند. برخی از زبان ها صدها میلیون و برخی دیگر چند صد تن یا حتی کمتر گوینده دارند. زبان چینی ماندارین، زبان انگلیسی و زبان اسپانیایی بیش از هر زبان دیگر امروزی تکلم می شود. در هر زبان گویش های مختلف و لحن و لهجه های گوناگون وجود دارد. گویشی که دارای ادبیات غنی، مکتوب و مدرسی باشد، زبان معیار خوانده می شود. بسیاری از مردم به بیش از یک زبان سخن می گویند. نخستین زبان آموخته شده را زبان بومی یا زبان مادری می نامند. کلیۀ افراد بشر بالقوه استعداد زبان آموزی دارند امّا این استعداد خاص آموختن یک زبان خاص نیست و کودک نوزاد در هر محیطی پرورده شود قادر به آموختن زبان آن محیط خواهد بود. در دهۀ ۱۹۵۰ نوام چامسکی نظریۀ گشتاری یا زایشی را مطرح کرد که بنابر آن واژگان و دستور هر زبان طبیعی بر شالودۀ «ساختارهای عمقی» استوار است و درک زبان و دستور زبان در همه جای دنیا ذاتی بشر و تفاوت های بین دو زبان کمتر از شباهت های آن ها بنیادی است. زبان هایی را که از بنیاد به یکدیگر مرتبط اند، خانوادۀ زبانی می خوانند. نخستین خانوادۀ زبانی که مورد مطالعه قرار گرفت، خانوادۀ زبان های آریایی، یا هند و اروپایی بود، که شاخۀ زبان های هند و ایرانی، ازجمله سانسکریت، اوستایی، فارسی باستان، پهلوی، کردی و فارسی دری از این خانواده است. خانوادۀ زبان های حامی ـ سامی، آلتایی و سرخ پوستی در قارۀ امریکا، نیز هرکدام خانواده ای از زبان های بشری را تشکیل می دهند. برخی از زبان های پراکنده در میان بومیان استرالیا، گینۀ نو و سیبری شرقی هنوز به درستی طبقه بندی نشده اند.

زبان توانایی به دست آوردن و بکارگیری سیستم های پیچیدهٔ ارتباطات، به ویژه توانایی انسان برای انجام این کار است و هر زبان یک نمونه ویژه ای از چنین سیستمی است. مطالعه علمی زبان، زبان شناسی نامیده می شود.
• «لبخند گرم، زبانِ جهانی مهربانی است.» -> ویلیام آرتور وارد
• «می توانید اسم یک پرنده را در تمام زبانهای دنیا یادبگیرید اما وقتی این کار به پایان رسید، شما دقیقاً هیچ چیز در مورد آن نمی دانید... پس بیایید به پرنده نگاه کنیم و ببینیم که چه می کند. این مسئله است که مهم است. من خیلی زود تفاوت میان دانستن نام یک چیز و شناختن آن چیز را آموختم.» «دانش چیست؟»، ارائه شده در نشست سالیانهٔ انجمن ملی مدرّسان علوم سال ۱۹۶۶ در نیویورک. چاپ شده در مجلهٔ مدرّس فیزیک، سال هفتم، شماره شش، ۱۹۶۸، صفحات ۳۱۳-۳۲۰. -> ریچارد فاینمن

لسان

قوال

اسپرانتو

سریانی

پارسی

دری

ارامی

سیشارپ

سنسکریت

لال

شاهین ترازو ، زبانه ، زبان

زبان ، لسان ، کلام ، تکلم ، سخنگویی

لسان , لغة

سلافي

بريطاني

اخرس

تدل

اسبيرانتو

برتغاليون

عربي

مداهنة

تشيکي

صينيون

خصلة

لغوي

سيء

ميل

روسي

روماني

لعقة

رطانة

عبري