پیشنهاد‌های علی ابوعلی (٤٣)

واژه �همه� به جای کامل. مانند همه بیناییش را از دست داد. بجای اینکه بگوییم، کامل کور شد.

ملقب زدن در گویش هندیجانی: با سر به زمین خوردن

در گویش ماهشهر و هندیجان:دیوانه شدن. خشمگین شدن

ادعا داشتن:به خود نازیدن و بالیدن.

در گویش مردم هندیجان و ماهشهر، سمبول /sambul برابر است با واژه آلت عربی

به گویش لری:نه وَ دلَکونی. کاری که با دلسوزی انجام نشود.

هجوم:بر سر کسی ریختن.

در گویش هندیجانی گِرد و فِرد

در گویش هندیجان و ماهشهر تُنگُر.

الاف:بیکار و سرگردان. اگر بنا بر این باشد که واژگان بیگانه را در زبان به کار ببریم، پس همان بهتر که آنرا دگرگون و فارسی کنیم. همانگونه که اعراب، ...

مدرک نداشتن: دست به جایی بند بودن یا نبودن.

دستم به جایی بند نیست

درگویش مردم ماهشهر و هندیجان شلحه به معنی دریدن است.

هر بندی که کلفت تره، ببرش.

در گویش مردم هندیجان و ماهشهر، همبون، همبان یا انبان، پوست میش یا بزی است که سازی به یکی از پاها می بندند و با دمیدن در پوست و پر از باد کردن آن، نی ...

در گویش لری رِکٓ رک به معنی ترسیدن است. مانند دلش رک رک ایکِ:خیلی ترسیده بود

برابر فارسی بعید نیست:دور نیست،

تسمه ای پهن که پهن که از زیر شکم خر یا اسب رد می شود و جُل را سفت می کند که جل کج نشود. به تسمه ای که به سینه بسته می شود، سینه بند و به تسمه پشت، پو ...

ما در گویش خواستنی، به این تسمه که پشت خر بسته می شود و از افتادن جُل جلو گیری می کند پالدیم می گوییم.

برابر فارسی اوضاع و احوال:ساز و کار.

اعتراض: تاختن بر کسی

در لری برابر منت گذاشتن سر کسی می شود: زر تیی کسی زدن / zer tiyey kasi zedan برابر با زیر چشم کسی زدن.

باز نشناختن.

پشت گوش انداختن.

برابر فارسی واژه قاطعیت: بدون دو دلی.

برابر فارسی تمام قد:جانانه

برابر فارسی تاثیر گذار، دُم کلفت

برابر فارسی بی ملاحظه، بی چشم و رو است

وِل دویدن

کم رنگ شدن دوستی ها

دو بهم زنی کردن

در شهرهای هندیجان و ماهشهر در استان خوزستان

بودوار: گونه ای باز شکاری کوچک و نارس و در اندازه یک کبوتر کوهی. بودوار، برای شکار باز و شاهین بکار می رود.

تخم دو زرده گذاشتن یعنی گند زدن به کاری.

بهترین گزینه برای اشتهای عربی، واژه� وایه� است که در لُری هم بکار می رود. سعدی میگه خاطر از وایه خود خالی کن. زین هنر پایه خود عالی کن.

بی صاحب:ولگرد، بی کس و کار

بی پدر، بی خانواده، بی ریشه

گردن گرفتن

گردن گرفتن.

دستپاچگی

دررفتن اززیر کار به بهانه های گوناگون

به شما چه.

بالادست، نشستن.