کم خونی

کم خونی یا آنمی ( به فرانسوی: Anemie ) اختلال خونی شایعی است که در آن گلبول های قرمز یا هموگلوبین کافی در خون وجود ندارد.
هموگلوبینی که در گلبول های قرمز خون وجود دارد باعث می شود تا اکسیژن به گلبول قرمز متصل شده و توسط مویرگ ها به بافت های مختلف بدن برسد. ازآنجایی که تمام سلول های بدن انسان برای زنده ماندن به اکسیژن وابسته اند، کمبود آن باعث هیپوکسی شده و گسترهٔ وسیعی از مشکلات را به همراه دارد.
کم خونی انواع گوناگونی دارد که هر یک علت خاص خود را دارند. این بیماری بر اساس های گوناگونی طبقه بندی می شود، مثل ریخت شناسی گلبول های قرمز، مکانیسم های اتیولوژیک و غیره. سه دستهٔ اصلی عبارتند از: ازدست رفتن حجم زیادی از خون ( خون ریزی های حاد یا مزمن ) ، ازبین رفتن سلول های خونی ( همولیز ) و کمبود تولید سلول های خونی.
• از دست دادن خون: خون ریزی متوالی در زمان های قاعدگی یا به دلیل زخم معده یا سرطان می تواند باعث فقر آهن و کم خونی در بدن شود.
• کمبود آهن در رژیم های غذایی: اگر مواد غذایی که روزانه مصرف می شود دارای مقدار کمی آهن باشد یا در رژیم غذایی گوشت را حذف کنیم یا در کودکان شیرخوار که فقط از شیر مادر استفاده می کنند، کمبود آهن به وجود می آید.
• خانم های باردار و مخصوصاً کسانی که در حال شیردهی هستند به دلیل سیستم عملکردی بدن چند برابر بیشتر از آقایان به آهن نیاز دارند و رژیم غذایی آن ها باید غنی از آهن باشد. [ ۳]
مهم ترین علامت کم خونی احساس خستگی زودرس و فرسودگی است. علائم دیگر شامل این موارد است:
• ضعف
• رنگ پریدگی غشا مخاطی و بستر ناخن و پوست
• ضربان نامنظم یا تند قلب
• کوتاهی نفس
• درد قفسهٔ سینه
• احساس سبکی در سر یا سرگیجه خفیف
• مشکلات شناختی
• بی حسی، کرختی یا سردی انتهای اندامها
• سردرد
ممکن است در ابتدا کم خونی آنقدر خفیف باشد که متوجه علائم آن نشوید. اما شدت علائم با پیشرفت کم خونی افزایش می یابند. بی خوابی درشب هم علائم کم خونی است.
خون از سلول های خونی و مایعی به نام پلاسما تشکیل شده است. دو نوع سلول خونی ( پلاکت ها سلول نیستند بلکه قطعات سلولی هستند ) در پلاسما شناور هستند.
سلول های خونی سفید ( گلبولهای سفید ) : این سلول ها با عفونت ها مبارزه می کنند.
پلاکتها: ( قطعات سیتوپلاسمی نشات گرفته از سلول های مگاکاریوسیت ) به لخته شدن خون پس از ایجاد جراحت ها کمک می کنند. ( در خونریزی های محدود پلاکت ها با ایجاد درپوش پلاکتی جلوی خونریزی را می گیرند )

کم خونی (anaemia)
بیماری ناشی از کمبود هموگلوبین، جزء حامل اکسیژن در گویچه های قرمز خون. علایم عمدۀ این بیماری عبارت اند از خستگی، رنگ پریدگی، تنگی نفس، تپش قلب، و کاهش مقاومت دربرابر عفونت ها. درمان برحسب علت ایجادکنندۀ بیماری متفاوت است. کم خونی یا به علت ازدست رفتن غیرطبیعی هموگلوبین یا اختلال در ساخت آن است؛ ازدست رفتن بیش از حد هموگلوبین در خون ریزی های خفیف مزمن یا تخریب سریع یاخته های قرمز خون (همولیز) از آن جمله است. اختلال در تولید هموگلوبین ممکن است ناشی از فقر آهن، کمبود ویتامین ب 12 (کم خونی بدخیم)، برخی از بیماری های خونی (بیماری یاختۀ داسی شکل و تالاسمی)، عفونت مزمن، بیماری های کلیوی، یا برخی از انواع مسمومیت ها باشد. کم خونیِ درمان نشده بر قلب فشار می آورد و ممکن است باعث مرگ شود. حدود ۴۰ درصد از کل زنان دنیا (۲۵ درصد از جمعیت جهان) کم خون اند و این میزان در زنان حامله به ۵۰ درصد می رسد. در آسیای جنوبی ۵۸ درصد زنان کم خون اند، زیرا برنج در میان غلات حاوی کمترین مقدار آهن است. بیشترین شیوع کم خونی در منطقۀ قره قالپاقستان، در ازبکستان، گزارش شده است. پزشکان محلی این ناحیه ادعا می کنند که ۹۸ درصد از جمعیت ۷۰۰هزار نفری زنان این منطقه کم خون اند (۱۹۹۹). این مشکل به خشک شدن دریای آرال مرتبط است.