کلاردشت

شهر کلاردشت در ۴۸ کیلومتری شهر چالوس است و ۱۳۰ کیلومتر با تهران[ ۳] و ۱۶۰ کیلومتر با کرج[ ۴] فاصله دارد. کلاردشت دارای ۵ منطقه لاهو، حسنکیف، رودبارک، ولوال و کردیچال است. [ ۵] بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان کلاردشت ۲۳٬۶۴۸ نفر و ۸٬۰۶۷ خانوار بوده است. از این تعداد ۱۰۲۴۷ نفر در شهر کلاردشت و تعداد ۱۳۴۰۱ نفر نیز در روستاهای کلاردشت سکونت دارند. [ ۶]
کلاردشت دشتی بر فراز کوه ها است. این ناحیه از جنوب به کوه های تخت سلیمان تا حدود گردنهٔ کندوان، از شمال به شهر عباس آباد و دریای خزر، از شرق به شهر مرزن آباد چالوس و بخش کجور نوشهر و از غرب به سه هزار تنکابن محدود است.
اکثریت مردم بومی و غیر مهاجر در کلاردشت از قومیت طبری هستند[ ۷] و به زبان مازندرانی[ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] سخن می گویند. عده ای از مردم کلاردشت هم به زبان کردی لکی[ ۱۳] صحبت میکنند. [ ۱۴]
کلاردشت دو جاده ارتباطی مهم دارد. جاده نخست در جاده چالوس از مرزن آباد در ۲۵ کیلومتری جنوب چالوس منشعب شده و با مسیری ۲۰ کیلومتری که از میان تپه هایی که بر دامنه شان گندم و جو کاشت می شود به کلاردشت می رسد. جاده دوم از عباس آباد واقع در جاده کناره خزر، در بین راه چالوس و تنکابن منشعب شده و با طول ۲۵ کیلومتر پس از گذشتن از جنگل های متراکم و بسیار زیبا در ناحیه مکارود به شمال غرب کلاردشت می رسد.
در شهرستان کلاردشت ۴۵ قله با ارتفاع بیش از ۴۰۰۰ متر قرار دارد و علم کوه با ارتفاع ۴۸۵۰ متر، بلندترین آن هاست. [ ۱۵]
کلاردشت دشتی است در میان دره ای باز و گسترده که ییلاقات و آبادی های فراوانی را دربر گرفته است. مرکز کلاردشت «حسن کیف» بوده و در ده زیبای رودبارک در زیر قله علم کوه با رودخانه ای پرآب و زیبا و ویلاهای متعدد از محل های مهم و جاذبه های گردشگری ویژه منطقه به شمار می رود. کلاردشت در ایران به بهشت گمشده معروف شده و هرساله به دلیل زیبایی طبیعی و بی نظیر و آب و هوای بسیار مطبوع و به ویژه درفصل تابستان پذیرای هزاران گردشگر داخلی و خارجی است.
شهرهای آمل، چالوس، کلار، سعیدآباد و رویان جزئی از سرزمین قوم تپوری بودند. [ ۱۶] کَلار ( kalār ) شهری در غرب طبرستان و در ناحیه رویان و رستمدار بوده و به گفته مورخان صدر اسلام فاصله ناتل تا چالوس یک منزل و فاصله چالوس تا کلار یک منزل و فاصله کلار تا دیلم یک منزل بوده است. همچنین کلار نام دژی در فراسوی رود چالوس در کنار رود سردآبرود بوده که مرزهای کوهستانی رویان و طبرستان را از حمله دیلمیان محفوط می داشت. شهر کَلار در دوران اسپهبد شهریار سال ۱۳۶ هجری مرکز رویان و مرکز بخش کوهستانی طبرستان بوده است. شهر کلار و چالوس در سال ۱۴۴ قمری توسط عمر بن علاء عامل خلافت عباسی فتح شد. [ ۱۷] [ ۱۸] نخستین بار در قرن سوم نام کَلار به عنوان ناحیتی در طبرستان در متون تاریخی ثبت شده است. ابن خردادبه شهرهای ساریه، آمل و چالوس را جز شهرهای جلگه ای طبرستان و شهرهای رویان و کلار را جز شهرهای کوهستانی طبرستان دانسته است. [ ۱۹] ابن خردادبه می نویسد: در طبرستان شهرهای رویان، آمل، ساریه، شالوس، لارز، شرز، طمیس، دهستان، کلار، گیلان و بدشوارگر می باشد. [ ۲۰] اصطخری مورخ قرن سوم می نویسد: آمل، ناتل، سالوس، کلار، رویان، میله، برجی، چشمهٔ الهم، ممطیر، ساری، مهروان، لمراسک و تمیشه در شمار طبرستان است. [ ۲۱] ابن رسته[ ۲۲] مورخ قرن سوم، طبرستان از جانب مشرق به گرگان و قومس و از طرف مغرب به دیلم و از طرف شمال به دریا و از طرف جنوب به به بعضی از نواحی قومس و ری محدود می شود. به گفته ابن رسته مراکز و بخش های طبرستان چهارده تا است و خورهٔ آمل که کرسی و مرکز آن ناحیت است و شهرهایش عبارتند از: ساری و مامطیر و تُرنجه و روُبست و میله و مرارکدیه ( کدح ) و مِهروان و طَمیس و تَمار و ناتل و شالوس و رویان و کلار. [ ۲۳] واژه کَلار ( kalār ) دگرگون گشته واژه کَلاک ( kalāk ) و کَلات ( kalāt ) در مفهوم قلعه هست که در زبان مازندرانی به صورت کَلا ( kalā ) و کُلا ( kolā ) تلفظ می شود و در مفهوم دژ و آبادی مجهز به جایگاه دفاعی می باشد و این واژه در اکثر نام روستاهای مازندران از تنکابن تا گرگان دیده می شود. [ ۲۴]

کِلاردشت
نمایی از تپه شهری در استان مازندران، شهرستان چالوس، و مرکز اداری بخش کلاردشت. با ارتفاع ۱,۱۵۰ متر، در منطقه ای کوهستانی و نیمه جنگلی، در ۱۶۷کیلومتری غرب جنوبی ساری و ۲۸کیلومتری جنوب غربی چالوس، سر راه مرزن آباد به عباس آباد قرار دارد. سرداب رود از کنار این شهر می گذرد. اقلیم این شهر معتدلِ مایل به سرد و مرطوب و جمعیت آن ۵,۱۳۰ نفر است.