کتاب الحج

[ویکی نور] کتاب الحج این کتاب سلسله مباحث آیت الله حاج سید محمد محقق معروف به(داماد) قدس سره است که به قلم حکیم متأله آیت الله جوادی آملی دامت إفاضاته تقریر شده.
در اینجا برگرفته ای ازسخنان آیت الله جوادی آملی را درباره این کتاب میآوریم:
پس از این که خداوند متعال به این جانب توفیق هجرت به قم برای تکمیل علوم عقلی و نقلی کسب شده در آمل و تهران را داد، توفیق استفاده از محضر مشایخ و اساطین تفسیر و حدیث و حکمت الإلهی و فقه و أصول را نیز عنایت کرد، حوزة قم در آن روزها پیشرفت بسیار کرده و به محل نزول برکات قدسی و خواستگاه علمای بزرگ مبدل گشته بود و یکی از توفیقات الهی من یادگیری فقه در محضر فقیه أهل بیت و مرد چیره دست فقاهت آیت الله حاج سید محمد محقق معروف به(الداماد)- قده- به مدت سیزده سال و تا زمان ارتحال ایشان بود.
یکی از توفیقات من نگارش دروس و بیانات استاد در جمع طلاب علم بود، من این کار را با دقت فراوان و به گونه ای که زیاده و نقصانی پیش نیاید انجام میدادم و در صورتی که نقدی به نظرم میآمد آن را در محضر استاد مطرح مینمودم تا پس از گفت و گو و بحث فراون نتیجه این تدبرها و تعمق_ها را به رشته تحریر درآورم، این کتاب ارزشمند که هماکنون پیش روی شما است نتیجه چنین عملکردی است، اکنون به معرفی این کتاب و چگونگی تدریس استاد و سیره علمی و شیوه فنی و ویژگیهای نوشتاری و مهارتشان در این امر میپردازیم ودر خاتمه مسأله چاپ کتاب را مطرح خواهیم کرد.
این کتاب درباره حج سخن میگوید حجی که یکی از پایههای اسلام است، مسأله حج مربوط به قسم عبادات فقه اسلامی است وشامل احکام زیارت خانه خدا میباشد خانه ای که قبلهگاه و هدایتی برای مردم است و خداوند مردم را با این گفته اش به خانه اش فرا میخواند": و لله علی الناس حج البیت من استطاع إلیه سبیلا 97:3 20 -11" -وبرای خدا بر مردم است که قصد خانه او کنند، آنان که توانایی رفتن به سوی آن را دارند- و به پیا مبرش نیز فرمان داد تا مردم را به حج فرا خواند تا پیاده و سواره به سوی آن آیند و در مدت معلومی یاد خدا کنند.

[ویکی نور] کتاب الحج (جوادی آملی). کتاب الحج این کتاب سلسله مباحث آیت الله حاج سید محمد محقق معروف به(داماد) قدس سره است که به قلم حکیم متأله آیت الله جوادى آملى دامت إفاضاته تقریر شده.
در اینجا برگرفته اى ازسخنان آیت الله جوادى آملى را درباره این کتاب میآوریم:
پس از این که خداوند متعال به این جانب توفیق هجرت به قم براى تکمیل علوم عقلى و نقلى کسب شده در آمل و تهران را داد، توفیق استفاده از محضر مشایخ و اساطین تفسیر و حدیث و حکمت الإلهى و فقه و أصول را نیز عنایت کرد، حوزة قم در آن روزها پیشرفت بسیار کرده و به محل نزول برکات قدسى و خواستگاه علماى بزرگ مبدل گشته بود و یکى از توفیقات الهى من یادگیرى فقه در محضر فقیه أهل بیت و مرد چیره دست فقاهت آیت الله حاج سید محمد محقق معروف به(الداماد)- قده- به مدت سیزده سال و تا زمان ارتحال ایشان بود.
یکى از توفیقات من نگارش دروس و بیانات استاد در جمع طلاب علم بود، من این کار را با دقت فراوان و به گونه اى که زیاده و نقصانى پیش نیاید انجام میدادم و در صورتى که نقدى به نظرم میآمد آن را در محضر استاد مطرح مینمودم تا پس از گفت و گو و بحث فراون نتیجه این تدبرها و تعمق_ها را به رشته تحریر درآورم، این کتاب ارزشمند که هماکنون پیش روى شما است نتیجه چنین عملکردى است، اکنون به معرفى این کتاب و چگونگى تدریس استاد و سیره علمى و شیوه فنى و ویژگی هاى نوشتارى و مهارتشان در این امر میپردازیم ودر خاتمه مسأله چاپ کتاب را مطرح خواهیم کرد.
این کتاب درباره حج سخن می گوید حجى که یکى از پایههاى اسلام است، مسأله حج مربوط به قسم عبادات فقه اسلامى است وشامل احکام زیارت خانه خدا می باشد خانه اى که قبلهگاه و هدایتى براى مردم است و خداوند مردم را با این گفته اش به خانه اش فرا میخواند": و لله على الناس حج البیت من استطاع إلیه سبیلا 97:3 20 -11" -وبراى خدا بر مردم است که قصد خانه او کنند، آنان که توانایى رفتن به سوى آن را دارند- و به پیا مبرش نیز فرمان داد تا مردم را به حج فرا خواند تا پیاده و سواره به سوى آن آیند و در مدت معلومى یاد خدا کنند.
مباحث این کتاب طبق کتاب شرائع الإسلام نوشته جعفر بن حسن بن أبى زکریا یحیى بن حسن بن سعید هذلى حلى ملقب به محقق- قده- تنظیم گشته. رمز انتخاب این کتاب به عنوان متن ویژگی هایى بود که در غیر این کتاب به صورت یکجا جمع نشده است ازجمله تقسیمبندى مباحث فقه به چهار قسمت عبادات و عقود و إیقاعات و أحکام.

[ویکی فقه] کتاب الحج (شاهرودی). مؤلف کتاب الحج آیت الله سید محمود حسینی شاهرودی ره (م ۱۳۹۴ قمری) جد سید محمود شاهرودی قاضی القضات سابق ایران اسلامی می باشد.
این کتاب، تقریرات درس خارج مرحوم شاهرودی است که توسط شاگرد ایشان شیخ محمد ابراهیم جناتی شاهرودی تحریر شده است. محور بحث کتاب عروه بوده ولی در مباحثی مانند تروک احرام که در عروه مطرح نشده کتاب شرایع محور قرار گرفته است.
سرفصل ها
جلد اول شامل کلیات، حج صبی، حج عبد، استطاعت، استنابه و حج نذری است. عناوین مطالب جلد دوم عبارت اند از: نیابت در حج، وصیت به حج، حج مندوب، اقسام عمره، اقسام حج، مواقیت، مقدمات احرام و کیفیت احرام. جلد سوم مشتمل بر این مباحث است: تروک احرام، مکروهات احرام و وقوف به عرفات. سرفصل های جلد چهارم عبارت اند از: وقوف به مشعر، اعمال منی و طواف. در جلد پنحم این مطالب مورد بحث قرار گرفته اند: سعی، احکام منی پس از عود، اعمال مدینه و کفارات احرام.
چاپ
کتاب الحج در پنج جلد در طول سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۱ قمری توسط مطبعة القضاء در نجف اشرف چاپ شده و تجدید چاپ کتاب همراه با تصحیح و اضافات در سال ۱۳۶۰ شمسی در شهر قم به انجام رسیده است.

[ویکی فقه] کتاب الحج (للشاهرودی). "کتاب الحج" تقریرات درس خارج مرحوم شاهرودی است که توسط شاگرد ایشان شیخ محمد ابراهیم جناتی شاهرودی تحریر شده است. محور بحث کتاب عروه بوده ولی در مباحثی مانند تروک احرام که در عروه مطرح نشده کتاب شرایع محور قرار گرفته است.
آیت الله سید محمود حسینی شاهرودی ره( م ۱۳۹۴ قمری) در سال ۱۳۰۱ هجری قمری در قلعه آقا عبدالله به دنیا آمد، پدر که هوای کامیابی فرزند در سر می پروراند سید محمود را به آموختن قرآن فراخواند و اندکی بعد وی را روانه بسطام ساخت تا در خدمت استاد کهنسال آن منطقه اندوخته هایش را فزونی بخشد وپس از توقفی اندک در روستای خوی، راه شاهرود پیش گرفت. و سپس به خراسان رفت و در پناه آفتاب فروزان آسمان ولایت، حضرت رضا علیه السلام ، به دانش اندوزی پرداخت و در شمار دانشوران جای گرفت. او اینک چنان مورد توجه دانش پژوهان قرار گرفته بود که همزمان با آموختن« کفایة الاصول» آن را تدریس می کرد. در سال ۱۳۲۸ ق پژوهشگر فروتن قلعه آقا عبدلله به حریم ملکوتی امیر مؤمنان علیه السلام گام نهاد و به مدت هیجده ماه از محضر مرحوم آخوند خراسانی بهره گرفت و پس از رحلت استاد نامور از محضر مراجع ارجمند شیعه ، حضرات آیات عظام حاج آقا ضیاء الدین عراقی و میرزا حسین نایینی بهره برد.این عالم بزرگوار در سال ۱۳۵۳ ش رحلت فرمود و در حرم حضرت امیر المؤمنین علیه السلام به خاک سپرده شد.مرجع زاهد نجف بسیار اندک می نگاشت. بحثهای علمی، عبارتهای پیوسته و رسیدگی به امور مؤمنان وی را از پرداختن قلم باز می داشت ولی اندک کتابهای بازمانده از آن فقیه فرزانه نیز می تواند نشانه روشن توان علمی اش باشد. فهرست نگاشته های آن رادمرد چنین است:- تقریرات بحثهای آیة الله آقا ضیاء الدین عراقی- تقریرات اصول فقه آیة الله میرزا حسین نایینی- حاشیه بر کتاب گرانقدر عروة الوثقی - حاشیه بر کتاب شریف وسیلة النجاة - ذخیرة المؤمنین- رساله هایی در موضوعات گوناگون فقهی، اصولی، ادبی و رجالی علاوه بر این دانشوران بسیار در مکتب آفتاب شاهرود بالیده اند .
موضوع کتاب
این کتاب تقریرات درس خارج مرحوم شاهرودی است که توسط شاگرد ایشان شیخ محمد ابراهیم جناتی شاهرودی تحریر شده است. محور بحث کتاب عروه بوده ولی در مباحثی مانند تروک احرام که در عروه مطرح نشده کتاب شرایع محور قرار گرفته است.
سرفصل ها
جلد اول شامل کلیات، حج صبی، حج عبد، استطاعت ، استنابه و حج نذری است. عناوین مطالب جلد دوم عبارت اند از: نیابت در حج، وصیت به حج، حج مندوب، اقسام عمره ، اقسام حج، مواقیت ، مقدمات احرام و کیفیت احرام . جلد سوم مشتمل بر این مباحث است: تروک احرام، مکروهات احرام و وقوف به عرفات . سرفصل های جلد چهارم عبارت اند از: وقوف به مشعر، اعمال منی و طواف . در جلد پنحم این مطالب مورد بحث قرار گرفته اند: سعی ، احکام منی پس از عود، اعمال مدینه و کفارات احرام .
چاپ
...

[ویکی فقه] کتاب الحج (للشیخ الانصاری). مؤلف این کتاب، شیخ مرتضی انصاری از بزرگان فقهای شیعه و متوفای سال ۱۲۸۱ هجری قمری می باشد.
این کتاب شرحی مزجی از شیخ انصاری بر مباحث حج از کتاب «ارشاد الاذهان» علامه حلی قدس سره الشریف می باشد.مبحث حج کتاب ارشاد الاذهان شامل مباحث زیر می باشد.۱- انواع حج۲- شرائط حج۳- اعمال حج۴- لواحقتعلیقه های شیخ انصاری در این کتاب فقط شامل مبحث اول و دوم است یعنی انواع حج و شرائط آن.
شیوه نگارش
این کتاب با نگارش بسیار دقیق و علمی و مجتهدانه که سبک نگارش شیخ انصاری در مباحث فقهی می باشد نگاشته شده است.ایشان با دقت در معانی لغوی و اصطلاحی کلمات، بررسی روایات وارد شده در باب و اسناد آنها و نظریات بزرگانی همچون شهید ثانی، علامه حلی، شیخ طوسی، شیخ مفید و دیگر فقهای شیعه پرداخته است.
مباحث کتاب
این کتاب شامل دو بخش است. بخش اول در انواع حج و بخش دوم در شرائط حج که شامل موارد زیر می شود:۱- استطاعت۲- امکان سیر۳- وجوب حج بر کافر۴- حج مخالف۵- حج زن و عبد۶- وجوب حج با نذر، عهد و قسم۷- حج نیابیدر حج نیابی نیز ایشان به شرائط نائب پرداخته اند.
فهرستها
...

[ویکی نور] کتاب الحج (للشیخ الانصاری). کتاب الحج تألیف شیخ مرتضی انصاری از بزرگان فقهای شیعه و متوفای سال 1281 هجری قمری.
این کتاب شرحی مزجی از شیخ انصاری بر مباحث حج از کتاب «ارشاد الاذهان» علامه حلی قدس سره الشریف می باشد.
مبحث حج کتاب ارشاد الاذهان شامل مباحث زیر می باشد.
تعلیقه های شیخ انصاری در این کتاب فقط شامل مبحث اول و دوم است یعنی انواع حج و شرائط آن.
این کتاب با نگارش بسیار دقیق و علمی و مجتهدانه که سبک نگارش شیخ انصاری در مباحث فقهی می باشد نگاشته شده است.

[ویکی فقه] کتاب الحج (للقمی). « کتاب الحج» تألیف آیت الله سید حسن طباطبایی قمی ، به شیوه فقه سنتی و با روش تحلیلی استدلالی به بحث در باره احکام و مناسک حج ذیل کتاب عروة الوثقی نوشته آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی ، در ۳ جلد، به زبان عربی در سال ۱۴۱۵ هجری قمری برای اولین بار به چاپ رسید. در پایان هر جلد فهرستی از مطالب و در پاورقی آدرس آیات، روایات ارائه شده است.
نویسنده پس از ذکر مقدمه ای کوتاه مباحث خود را در جلد اول در ۴ فصل، در جلد دوم ۱۱ مبحث، و در جلد سوم ۱۴ قسمت چینش کرده است. او به شیوه سنتی فقها، ابتدا متن عروه را ذکر و شرح میکند پس از آن ادله روایی و قرآنی هر مطلب را می آورد و در ادامه دیدگاه فقهای دیگر را نقد و بررسی مینماید.
گزارش محتوا
مؤلف پس از اثبات اینکه حج از ضروریات دین و منکر آن کافر است، شرایط وجوب حجه الاسلام از جمله: بلوغ ، عقل و استطاعت را مورد پژوهش قرار داده و در فصلی مستقل وجوب حج به واسطه نذر و عهد را تبیین و وجوب قضای حج از میت گرچه حج او نذری باشد را ثابت کرده و در همین باره نذرهایی چون پیاده رفتن به حج را منعقد می داند. در مبحث نیابت حج برای مردگان و مکلّفان مستطیعی که توان انجام حج را ندارند، بلوغ، عقل و ایمان را شرایط نایب دانسته و مخارج حج وصیت شده را از اصل ترکه می داند. کفایت حج میقاتی در حج وصیت شده، تلف اجرت حج به دست وصیّ، حج مستحب و قرض کردن برای آن از دیگر مطالبی است که نویسنده به بوته بحث می گذارد. جواز حج با مال مشتبه، عدم جواز حج با مال حرام ، اقسام عمره( شامل واجب و مستحب ) را بحث کرده، شرایط عمره تمتع و مفرده را بیان می کند. بررسی فقهی حج تمتع ، قران و افراد و حج میقاتی و سپس چگونگی انجام حج تمتع و اشاره به تکتک اعمال و مناسک آن به صورت تفصیلی از دیگر مباحث کتاب است. احکام مواقیت ، احرام و چگونگی آن، وقوف به عرفات ، مشعر و منی ، طواف ، سعی بین صفا و مروه و وقوف به منی سپس رمی جمرات از جمله مناسکی است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین ملحقات احکام حج و محرمات احرام به ترتیب آمده است.

[ویکی نور] کتاب الحج (للقمی). «کتاب الحج» تألیف آیت الله سید حسن طباطبایی قمی، به شیوه فقه سنتی و با روش تحلیلی استدلالی به بحث در باره احکام و مناسک حج ذیل کتاب عروة الوثقی نوشته آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی،در 3 جلد، به زبان عربی در سال 1415 هجری قمریبرای اولین بار به چاپ رسید.
در پایان هر جلد فهرستی از مطالب و در پاورقی آدرس آیات، روایات ارائه شده است.
نویسنده پس از ذکر مقدمه ای کوتاه مباحث خود را در جلد اول در 4 فصل، در جلد دوم 11 مبحث، و در جلد سوم 14 قسمت چینش کرده است.
او به شیوه سنتی فقها، ابتدا متن عروه را ذکر و شرح میکند پس از آن ادله روایی و قرآنی هر مطلب را میآورد و در ادامه دیدگاه فقهای دیگر را نقد و بررسی مینماید.
مؤلف پس از اثبات اینکه حج از ضروریات دین و منکر آن کافر است، شرایط وجوب حجه الاسلام از جمله: بلوغ، عقل و استطاعت را مورد پژوهش قرار داده و در فصلی مستقل وجوب حج به واسطه نذر و عهد را تبیین و وجوب قضای حج از میت گرچه حج او نذری باشد را ثابت کرده و در همین باره نذرهایی چون پیاده رفتن به حج را منعقد می داند.

[ویکی فقه] کتاب الحج (للگلبایگانی). « کتاب الحج»، تقریر درس خارج فقه آیت الله سید محمد رضا موسوی گلپایگانی می باشد که توسط احمد صابری همدانی به نگارش درآمده و در آن احکام و مناسک حج به صورت استدلالی ارائه شده است. البته همه مباحث حج را در بر نگرفته و بخشی از آن که شامل احکام طواف و سعی و وقوف و اعمال منی است، مطرح نشده است.
آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی ، در ماه ذی قعدۀ سال ۱۳۱۶ هجری قمری، در شهرستان گلپایگان قرار دارد، در خانوادۀ علم و سیادت و تقوا دیده به جهان گشود، حضرت آیت الله گلپایگانی در زادگاه خویش( گلپایگان) پس از خواندن مقدمات به تحصیل علوم دینی پرداخت، و در سال ۱۳۳۶ هجری قمری در ۲۰ سالگی وارد حوزۀ اراک گردید. بعد از هجرت آیت الله حائری به قم بنا به دعوت ایشان وارد این شهر شده و تا پایان عمر، یعنی قریب ۷۴ سال در این شهر مقدس باقی ماند.اندک زمانی از تأسیس حوزه نگذشته بود که دو مرجع بزرگ، آیت الله نائینی و آیت الله اصفهانی با فشار دولت انگلیس از طرف حکومت وقت عراق به ایران تبعید شدند و از آن جهت که هیچ جا برای اقامت آنان در ایران مناسب تر از حوزۀ علمیّۀ قم نبود، در این شهر رحل اقامت افکنده و به افاده و افاضه در آن پرداختند، آیت الله گلپایگانی تقریبا ۷ سال از محضر علمی آیت الله العظمی بروجردی بهره برد و پس از درگذشت آیت الله بروجردی ادارۀ حوزه به عهدۀ شخصیت هایی گذارده شد که ایشان یکی از آنها بود. در جلسه ای که پس از درگذشت آیت الله بروجردی در بیت ایشان تشکیل گردید آیت الله گلپایگانی نیز شرکت داشت و قرار شد زعامت حوزه را با همکاری سایر بزرگان مشترکا بر عهده گیرند.حضرت آیت الله گلپایگانی با رهبر کبیر انقلاب امام خمینی - قدس سره- از دیر باز ارتباطی صمیمی و بسیار نزدیک داشتند. سابقۀ این روابط به هفتاد سال پیش و محفل درس استاد بزرگوارشان مرحوم آیت الله حایری می رسد. در آنجا بود که این دو بزرگوار با یکدیگر آشنا شده و این آشنایی به صمیمیت و یکرنگی مبدل شده و پس از هجرت مرحوم حایری به قم در ۱۳۴۰ هجری قمری ادامه یافت.این خورشید فقاهت سرانجام پس از ۳۲ سال مرجعیت و نزدیک به ۷۰ سال تدریس در حوزۀ علمیّه و بعد از ۹۸ سال زندگی پربار و با برکت در عصر پنجشنبه ۲۴ جمادی الثانی ۱۴۱۴ هجری قمری، برابر با ۱۸ آذر ماه ۱۳۷۲ هجری شمسی، دعوت حق را لبیک گفت و در جوار حرم مقدس حضرت معصومه علیها سلام به خاک سپرده شد.
ساختار کتاب
نگارنده به شیوه تحلیلی و استدلالی و با استناد به منابع قرآنی و روایی و اصول عقلی و با بهره گیری از دیدگاه فقهای گذشته به بحث پرداخته و مطالب خود را در یک مقدمه کوتاه و پنج مقصد و چند مبحث فرعی بیان کرده است.
گزارش محتوا
...

[ویکی نور] کتاب الحج (للگلپایگانی). کتاب الحج، تقریر درس خارج فقه آیت الله سید محمد رضا موسوی گلپایگانی می باشد که توسط احمد صابری همدانی به نگارش درآمده و در آن احکام و مناسک حج به صورت استدلالی ارائه شده است. البته همه مباحث حج را در بر نگرفته و بخشی از آن که شامل احکام طواف و سعی و وقوف و اعمال منی است، مطرح نشده است.
نگارنده به شیوه تحلیلی و استدلالی و با استناد به منابع قرآنی و روایی و اصول عقلی و با بهره گیری از دیدگاه فقهای گذشته به بحث پرداخته و مطالب خود را در یک مقدمه کوتاه و پنج مقصد و چند مبحث فرعی بیان کرده است.
در مقدمه کوتاه محقق به چگونگی تدریس استاد و نحوه تدوین مطالب و اینکه آیت الله گلپایگانی این بحث را دو بار تدریس کرده اند، اشاره کرده است.
مقصد اول، در رابطه با اقسام سه گانه حج می باشد:
مقصد دوم: در این بخش بیان شده که سه قسم مذکور حج برای چه کسانی واجب است؟

[ویکی فقه] کتاب الحج (للمحقق الداماد). "کتاب الحج" سلسله مباحث آیة اللّه عظمی حاج سید محمد محقق معروف به( داماد) قدس سره است که به قلم حکیم متأله آیة الله جوادی آملی دامت إفاضاته تقریر شده.
در اینجا برگرفته ای ازسخنان آیة الله جوادی آملی را درباره این کتاب میآوریم: پس از این که خداوند متعال به این جانب توفیق هجرت به قم برای تکمیل علوم عقلی و نقلی کسب شده در آمل و تهران را داد، توفیق استفاده از محضر مشایخ و اساطین تفسیر و حدیث و حکمت الإلهی و فقه و أصول را نیز عنایت کرد، حوزة قم در آن روزها پیشرفت بسیار کرده و به محل نزول برکات قدسی و خواستگاه علمای بزرگ مبدل گشته بود و یکی از توفیقات الهی من یادگیری فقه در محضر فقیه أهل بیت و مرد چیره دست فقاهت آیة اللّه عظمی حاج سید محمد محقق معروف به( الداماد)- قده- به مدت سیزده سال و تا زمان ارتحال ایشان بود.
چگونگی تدوین کتاب
یکی از توفیقات من نگارش دروس و بیانات استاد در جمع طلاب علم بود، من این کار را با دقت فراوان و به گونه ای که زیاده و نقصانی پیش نیاید انجام میدادم و در صورتی که نقدی به نظرم میآمد آن را در محضر استاد مطرح مینمودم تا پس از گفت و گو و بحث فراون نتیجه این تدبرها و تعمق ها را به رشته تحریر درآورم، این کتاب ارزشمند که هماکنون پیش روی شما است نتیجه چنین عملکردی است، اکنون به معرفی این کتاب و چگونگی تدریس استاد و سیره علمی و شیوه فنی و ویژگیهای نوشتاری و مهارتشان در این امر میپردازیم ودر خاتمه مسأله چاپ کتاب را مطرح خواهیم کرد.
موضوع کتاب
این کتاب درباره حج سخن میگوید حجی که یکی از پایههای اسلام است، مسأله حج مربوط به قسم عبادات فقه اسلامی است وشامل احکام زیارت خانه خدا میباشد خانه ای که قبله گاه و هدایتی برای مردم است و خداوند مردم را با این گفته اش به خانه اش فرا میخواند": و لله علی الناس حج البیت من استطاع إلیه سبیلا "- وبرای خدا بر مردم است که قصد خانه او کنند، آنان که توانایی رفتن به سوی آن را دارند- و به پیا مبرش نیز فرمان داد تا مردم را به حج فرا خواند تا پیاده و سواره به سوی آن آیند و در مدت معلومی یاد خدا کنند.
تنظیم مباحث کتاب
...