چینه دان یا ژاغَر[ ۱] ( به انگلیسی: A crop or a croup or a craw, or ingluvies ) ، یک برآمدگی یا بخش گسترش یافته ای با دیوارهٔ نازک در کانال
دستگاه گوارش است که برای ذخیره سازی غذا قبل از
هضم از آن استفاده می شود. این ساختار آناتومیک در انواع گوناگونی از
جانداران یافت می شود. این عضو در پرندگان، برخی از
دایناسورهای غیر پرنده، و در
بی مهرگان که
شکم پایان ( حلزون ها ) را هم شامل می شود، کرم های خاکی، [ ۲] زالو، [ ۳] و
حشرات دیده می شود. [ ۴]
در
زنبورها این عضو برای نگهداری شهد گل به طور موقت استفاده می شود. هنگامی که زنبورها «شیر» شهد را می مکند، آن را در این عضو انبار می کنند. . [ ۵]
در سیستم گوارشی یک پرنده، چینه دان یک کیسهٔ گسترش یافته و ماهیچه ای در نزدیکی مری و گلو است. این بخش از دستگاه گوارش؛ اساساً یک بخش بزرگ از مری است. همانند بسیاری دیگر از ارگانیسم هایی که چینه دان دارند، چینه دان برای ذخیره موقت استفاده می شود. همهٔ پرندگان چینه دان ندارند. در کبوتر و فاخته های بزرگسال، چینه دان می تواند برای پرورش جوجه های نوزاد این پرندگان
شیر چینه دان تولید کند. [ ۶]
پرندگان
لاشه خوار مانند
کرکس ها وقتی که به غذای فراوان می رسند، با حرص و ولع خوراک خود را می بلعند، و این سبب برآمدگی چینه دان آن ها می شود. سپس با نشستن، چرت زدن، یا خواب، آن ها به استراحت می پردازند تا غذای خود را هضم کنند.
در رابطه با این واقعیت که
غازها چینه دان ندارند سوژه و فرصت وقوع روی دادی گردیده که بسیاری آن را یک داستان کارآگاهی قضایی بزرگِ شرلوک هولمز؛ یا در واقع نویسندهٔ آن، آرتور کانن دویل،
ماجرای یاقوت آبی ( The Adventure of the Blue Carbuncle ) ، می دانند. در «ماجرای یاقوت آبی»، یک جواهر ارزشمند ظاهراً قرار بوده که در چینه دان غاز مخفی شده باشد. [ ۷]