[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (اجماع). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما بنیانگذار وهابیت، ابن تیمیه حرانی با این که به این مطلب اعتراف دارد، در پی شبهه افکنی خود تصریح می کند که امیرمؤمنان (علیه السّلام) هنگام اسلام آوردن به سن بلوغ نرسیده بود و ایمان و اسلام یک فرد نابالغ فائده ای ندارد. از این جهت ابوبکر که در سن بزرگتر او اسلام آورده، ارزشی بیشتری دارد و در نتیجه اسلام او کامل تر است و در نهایت او پیشگام مسلمان محسوب می شود. در این مقاله در جواب این شبهه به بررسی اجماع و نظر اکثریت علمای اهل سنت در خصوص سن امام علی و پیشگامی ایشان در اسلام و نیز نقد نظرات مخالف آن می پردازیم.
اکنون شبهه ای را که ابن تیمیه مطرح کرده و در عصر حاضر نیز خوراک سایت ها و کارشناسان شبکه های وهابی شده است، در این قسمت عنوان می کنیم.
← سخن علامه حلی
در مورد عدم اختلاف تاریخ نویسان در نخستین مسلمان بودن علی به چند قول می توان اشاره کرد:
← حاکم نیشابوری
تعدادی از علمای اهل سنت تصریح کرده اند که نظریه نخستین مسلمان بودن امیرمؤمنان (علیه السّلام) نظریه اکثر علماء است:
← ابن عبدالبر
...
اکنون شبهه ای را که ابن تیمیه مطرح کرده و در عصر حاضر نیز خوراک سایت ها و کارشناسان شبکه های وهابی شده است، در این قسمت عنوان می کنیم.
← سخن علامه حلی
در مورد عدم اختلاف تاریخ نویسان در نخستین مسلمان بودن علی به چند قول می توان اشاره کرد:
← حاکم نیشابوری
تعدادی از علمای اهل سنت تصریح کرده اند که نظریه نخستین مسلمان بودن امیرمؤمنان (علیه السّلام) نظریه اکثر علماء است:
← ابن عبدالبر
...
wikifeqh: پیشگامی_امام_علی_در_اسلام_(اجماع)
[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (احادیث علوی). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما بنیانگذار وهابیت، ابن تیمیه حرانی با این که به این مطلب اعتراف دارد، در پی شبهه افکنی خود تصریح می کند که امیرمؤمنان (علیه السّلام) هنگام اسلام آوردن به سن بلوغ نرسیده بود و ایمان و اسلام یک فرد نابالغ فائده ای ندارد. از این جهت ابوبکر که در سن بزرگتر او اسلام آورده، ارزشی بیشتری دارد و در نتیجه اسلام او کامل تر است و در نهایت او پیشگام مسلمان محسوب می شود. در این مقاله در جواب این شبهه به بررسی سن امام علی و پیشگامی ایشان در اسلام در سخنان خود آن حضرت می پردازیم. در این بررسی مشخص می شود امیرمؤمنان (علیه السّلام) خودش را با عبارات مختلف نخستین مسلمان معرفی کرده و سخن ایشان را علمای اهل سنت حداقل با چهار سند معتبر از طرق و اسناد متعدد نقل کرده اند.
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
حبة العرنی از تابعانی است که توفیق همراهی با امیرمؤمنان علی بن ابیطالب (علیه السّلام) را داشته و در جنگ نهروان نیز حاضر بوده است. این شخص، سخن امیرمؤمنان (علیه السّلام) را که فرموده: من هفت سال قبل از همه مردم با رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نماز خوانده ام، با عبارات مختلف نقل کرده و برخی طرقش معتبر است.احمد بن حنبل در کتاب مسندش، روایت را با سند معتبر آورده است:«۷۷۶ حدثنا عبدالله حدثنی ابی ثنا ابوسَعِیدٍ مولی بَنِی هَاشِمٍ ثنا یحیی بن سَلَمَةَ یَعْنِی بن کُهَیْلٍ قال سمعت ابی یحدث عن حَبَّةَ العرنی قال رایت عَلِیًّا رضی الله عنه ضَحِکَ علی الْمِنْبَرِ لم اَرَهُ ضَحِکَ ضَحِکاً اَکْثَرَ منه حتی بَدَتْ نَوَاجِذُهُ ثُمَّ قال ذَکَرْتُ قَوْلَ ابی طَالِبٍ ظَهَرَ عَلَیْنَا ابوطَالِبٍ وانا مع رسول اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) وَنَحْنُ نُصَلِّی بِبَطْنِ نَخْلَةَ فقال مَاذَا تَصْنَعَانِ یا بن اخی فَدَعَاهُ رسول اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) الی الاِسْلاَمِ فقال ما بالذی تَصْنَعَانِ بَاْسٌ او بالذی تَقُولاَنِ بَاْسٌ وَلَکِنْ والله لاَ تعلونی استی اَبَداً وَضَحِکَ تَعَجُّباً لِقَوْلِ ابیه ثُمَّ قال اللهم لاَ اَعْتَرِفُ اَنَّ عَبْداً لک من هذه الاُمَّةِ عَبَدَکَ قبلی غیر نَبِیِّکَ ثَلاَثَ مرات لقد صَلَّیْتُ قبل اَنْ یصلی الناس سَبْعاً» حبه العرنی می گوید: در یکی از روزها که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) بر فراز منبر تشریف داشت چنان خندید که دندان های مبارکش ظاهر گردید و من تا آن روز حضرت را چنین خندان ندیده بودم. - سپس فرمود: - در این هنگام، بیاد «ابو طالب» (علیه السّلام) افتادم هنگامی که در زیر درخت خرما همراه با پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نماز می گزاردم، «ابو طالب» ظاهر شد و گفت: ای برادرزاده چه می کنی؟ پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) او را به پذیرش اسلام دعوت کرد. «ابو طالب» گفت: در آنچه می کنید- یا در آنچه می گویید- ایرادی نیست. سپس حضرت علی (علیه السّلام) سه بار فرمود: پروردگارا! سراغ ندارم کسی از این امت را به استثناء رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم)، که پیش از من سر اطاعت و عبادت در برابر تو به خاک گذاشته باشد. پس از این علی (علیه السّلام) اضافه کرد: همانا هفت سال پیش از دیگران، به عبادت خدا پرداختم.
شیبانی، احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۲، ص۱۶۵.
مضمون دومی که از حبة العرنی، در کتاب «اسد الغابة» آمده، این است:اَنباَنا ابوالفضل بن ابی الحسن بن ابی عبدالله المخزومی باِسناده عن اَحمد بن علی: حدثنا ابوهشام الرفاعی، حدثنا محمد بن فضیل، حدثنا الاَجلح، عن سلمة بن کُهَیل، عن حَبَّة بن جُوَین، عن علی قال: لم اَعلم اَحداً من هذه الاُمة عبدالله قبلی، لقد عبدته قبل اَن یعبده اَحد منهم خمس سنین، اَو سبع سنین.علی (علیه السّلام) فرمود: سراغ ندارم کسی از این امت را به استثناء رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم)، که پیش از من سر اطاعت و عبادت در برابر تو به خاک گذاشته باشد. همانا پنج سال یا هفت سال پیش از دیگران، به عبادت خدا پرداختم.
ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج۳، ص۵۹۰.
...
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
حبة العرنی از تابعانی است که توفیق همراهی با امیرمؤمنان علی بن ابیطالب (علیه السّلام) را داشته و در جنگ نهروان نیز حاضر بوده است. این شخص، سخن امیرمؤمنان (علیه السّلام) را که فرموده: من هفت سال قبل از همه مردم با رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نماز خوانده ام، با عبارات مختلف نقل کرده و برخی طرقش معتبر است.احمد بن حنبل در کتاب مسندش، روایت را با سند معتبر آورده است:«۷۷۶ حدثنا عبدالله حدثنی ابی ثنا ابوسَعِیدٍ مولی بَنِی هَاشِمٍ ثنا یحیی بن سَلَمَةَ یَعْنِی بن کُهَیْلٍ قال سمعت ابی یحدث عن حَبَّةَ العرنی قال رایت عَلِیًّا رضی الله عنه ضَحِکَ علی الْمِنْبَرِ لم اَرَهُ ضَحِکَ ضَحِکاً اَکْثَرَ منه حتی بَدَتْ نَوَاجِذُهُ ثُمَّ قال ذَکَرْتُ قَوْلَ ابی طَالِبٍ ظَهَرَ عَلَیْنَا ابوطَالِبٍ وانا مع رسول اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) وَنَحْنُ نُصَلِّی بِبَطْنِ نَخْلَةَ فقال مَاذَا تَصْنَعَانِ یا بن اخی فَدَعَاهُ رسول اللَّهِ (صلی الله علیه و آله وسلّم) الی الاِسْلاَمِ فقال ما بالذی تَصْنَعَانِ بَاْسٌ او بالذی تَقُولاَنِ بَاْسٌ وَلَکِنْ والله لاَ تعلونی استی اَبَداً وَضَحِکَ تَعَجُّباً لِقَوْلِ ابیه ثُمَّ قال اللهم لاَ اَعْتَرِفُ اَنَّ عَبْداً لک من هذه الاُمَّةِ عَبَدَکَ قبلی غیر نَبِیِّکَ ثَلاَثَ مرات لقد صَلَّیْتُ قبل اَنْ یصلی الناس سَبْعاً» حبه العرنی می گوید: در یکی از روزها که حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) بر فراز منبر تشریف داشت چنان خندید که دندان های مبارکش ظاهر گردید و من تا آن روز حضرت را چنین خندان ندیده بودم. - سپس فرمود: - در این هنگام، بیاد «ابو طالب» (علیه السّلام) افتادم هنگامی که در زیر درخت خرما همراه با پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) نماز می گزاردم، «ابو طالب» ظاهر شد و گفت: ای برادرزاده چه می کنی؟ پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) او را به پذیرش اسلام دعوت کرد. «ابو طالب» گفت: در آنچه می کنید- یا در آنچه می گویید- ایرادی نیست. سپس حضرت علی (علیه السّلام) سه بار فرمود: پروردگارا! سراغ ندارم کسی از این امت را به استثناء رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم)، که پیش از من سر اطاعت و عبادت در برابر تو به خاک گذاشته باشد. پس از این علی (علیه السّلام) اضافه کرد: همانا هفت سال پیش از دیگران، به عبادت خدا پرداختم.
شیبانی، احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۲، ص۱۶۵.
مضمون دومی که از حبة العرنی، در کتاب «اسد الغابة» آمده، این است:اَنباَنا ابوالفضل بن ابی الحسن بن ابی عبدالله المخزومی باِسناده عن اَحمد بن علی: حدثنا ابوهشام الرفاعی، حدثنا محمد بن فضیل، حدثنا الاَجلح، عن سلمة بن کُهَیل، عن حَبَّة بن جُوَین، عن علی قال: لم اَعلم اَحداً من هذه الاُمة عبدالله قبلی، لقد عبدته قبل اَن یعبده اَحد منهم خمس سنین، اَو سبع سنین.علی (علیه السّلام) فرمود: سراغ ندارم کسی از این امت را به استثناء رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم)، که پیش از من سر اطاعت و عبادت در برابر تو به خاک گذاشته باشد. همانا پنج سال یا هفت سال پیش از دیگران، به عبادت خدا پرداختم.
ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج۳، ص۵۹۰.
...
wikifeqh: پیشگامی_امام_علی_در_اسلام_(احادیث_علوی)
[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (دیدگاه تابعین). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما بنیانگذار وهابیت، ابن تیمیه حرانی در پی شبهه افکنی خود می گوید ابوبکر نخستین مسلمان محسوب می شود. در این مقاله در جواب این شبهه پیشگامی امام علی در اسلام از منظر تابعین و علمای اهل سنت را بررسی می کنیم. در این بررسی مشخص می شود که در کلام تابعین و علمای اهل سنت نیز امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین مسلمان معرفی شده است.
علامه حلی (رحمة الله علیه) سخنی در اثبات امامت امیرالمومنین دارد که ابن تیمیه با شبه افکنی سعی در مخدوش نمودن آن دارد. در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته می شود.
← سخن علامه حلی
ابوسعید حسن بن ابی الحسن بصری از بزرگان علمای تابعین است. ایشان بر این عقیده است که نخستین فرد مسلمان حضرت علی (علیه السّلام) بوده است. سخن وی را عبدالرزاق صنعانی در ضمن دو روایت با سند معتبر نقل کرده است:۲۰۳۹۱ اخبرنا عبدالرزاق عن معمر عن قتادة عن الحسن وغیره قال اول من اسلم بعد خدیجة علی بن ابی طالب وهو بن خمس عشرة او ست عشرة؛ قتاده از حسن بصری و غیر آن نقل کرده است که وی گفت: نخستین کسی که بعد از خدیجه اسلام آورد، علی بن ابی طالب است در حالی که ایشان پسر پانزده ساله و یا شانزده ساله بوده است.
صنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، ج۵، ص۳۲۱.
محمد بن کعب قرظی نیز از تابعان موثق است که امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) را در این روایت معتبر نخستین مسلمان معرفی می کند: «۲۰۰۷ حدثنا یعقوب بن حمید قال ثنا عبدالعزیز بن محمد عن عمر بن عبدالله عن محمد بن کعب قال اول من اسلم ابوبکر وعلی رضی الله عنهما فابوبکر رضی الله عنه اولهما اظهر اسلامه وکان علی رضی الله عنه یکتم ایمانه فرقا من ابیه فاطلع علیه ابوطالب وهو مع النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) فقال اسلمت قال نعم قال آزر ابن عمک یا بنی وانصره قال وکان علی رضی الله عنه اولهما اسلاما.» محمد بن کعب می گوید: نخستین کسی که اسلام آورد، ابوبکر و علی هستند. ابوبکر نخستین کسی بود که اسلامش را ظاهر کرد وعلی ایمانش را از ترس پدرش ابوطالب مخفی می کرد. ابوطالب وقتی خبر دار شد که علی همراه رسول خدا بود. سؤال کرد آیا اسلام آوردی؟ علی گفت: آری. ابوطالب گفت: پسر عموی خود را یاری کن ای پسرم. و علی که خداوند از او راضی باشد، نخستین آن دو «علی و ابوبکر» بوده است.
فاکهی، محمد بن اسحاق، اخبار مکة فی قدیم الدهر وحدیثه، ج۳، ص۱۹۱.
...
علامه حلی (رحمة الله علیه) سخنی در اثبات امامت امیرالمومنین دارد که ابن تیمیه با شبه افکنی سعی در مخدوش نمودن آن دارد. در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته می شود.
← سخن علامه حلی
ابوسعید حسن بن ابی الحسن بصری از بزرگان علمای تابعین است. ایشان بر این عقیده است که نخستین فرد مسلمان حضرت علی (علیه السّلام) بوده است. سخن وی را عبدالرزاق صنعانی در ضمن دو روایت با سند معتبر نقل کرده است:۲۰۳۹۱ اخبرنا عبدالرزاق عن معمر عن قتادة عن الحسن وغیره قال اول من اسلم بعد خدیجة علی بن ابی طالب وهو بن خمس عشرة او ست عشرة؛ قتاده از حسن بصری و غیر آن نقل کرده است که وی گفت: نخستین کسی که بعد از خدیجه اسلام آورد، علی بن ابی طالب است در حالی که ایشان پسر پانزده ساله و یا شانزده ساله بوده است.
صنعانی، عبدالرزاق بن همام، المصنف، ج۵، ص۳۲۱.
محمد بن کعب قرظی نیز از تابعان موثق است که امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) را در این روایت معتبر نخستین مسلمان معرفی می کند: «۲۰۰۷ حدثنا یعقوب بن حمید قال ثنا عبدالعزیز بن محمد عن عمر بن عبدالله عن محمد بن کعب قال اول من اسلم ابوبکر وعلی رضی الله عنهما فابوبکر رضی الله عنه اولهما اظهر اسلامه وکان علی رضی الله عنه یکتم ایمانه فرقا من ابیه فاطلع علیه ابوطالب وهو مع النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) فقال اسلمت قال نعم قال آزر ابن عمک یا بنی وانصره قال وکان علی رضی الله عنه اولهما اسلاما.» محمد بن کعب می گوید: نخستین کسی که اسلام آورد، ابوبکر و علی هستند. ابوبکر نخستین کسی بود که اسلامش را ظاهر کرد وعلی ایمانش را از ترس پدرش ابوطالب مخفی می کرد. ابوطالب وقتی خبر دار شد که علی همراه رسول خدا بود. سؤال کرد آیا اسلام آوردی؟ علی گفت: آری. ابوطالب گفت: پسر عموی خود را یاری کن ای پسرم. و علی که خداوند از او راضی باشد، نخستین آن دو «علی و ابوبکر» بوده است.
فاکهی، محمد بن اسحاق، اخبار مکة فی قدیم الدهر وحدیثه، ج۳، ص۱۹۱.
...
[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (دیدگاه صحابه). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما بنیانگذار وهابیت، ابن تیمیه حرانی در پی شبهه افکنی خود می گوید ابوبکر نخستین مسلمان محسوب می شود. در این مقاله در جواب این شبهه پیشگامی امام علی در اسلام از منظر صحابه را بررسی می کنیم. در این بررسی مشخص می شود که در کلام صحابه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز امیرمؤمنان (علیه السّلام) با اسناد معتبر نخستین مسلمان معرفی شده است و از اشعاری که از صحابه آمده نیز همین مطلب قابل اثبات است.
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
از دیدگاه ابن عباس، امیرمؤمنان (علیه السّلام) افرادی است که به رسول خدا ایمان آورد و مسلمان شد. ذهبی نظر ابن عباس را این گونه نقل کرده است: وثبت عن ابن عباس قال: اول من اسلم علی؛ از ابن عباس ثابت شده است که گفته: نخستین کسی که اسلام آورد، علی است.
ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والاعلام، ج۳، ص۶۲۴، تحقیق:د. عمر عبدالسلام تدمری، ناشر:دار الکتاب العربی - لبنان/ بیروت، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۷ه - ۱۹۸۷م.
زید بن ارقم یکی دیگر از صحابه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، نیز بیان کرده اند که امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فردی است که به رسول خدا ایمان آورد و اسلامش را اظهار کرد.ابن ابی شیبه روایت را با این سند صحیح نقل کرده است: «۳۶۵۹۴ حدثنا ابوبکر قال حدثنا شبابة قال حدثنا شعبة عن عمرو بن مرة عن ابی حمزة مولی الانصار عن زید بن ارقم قال اول من اسلم مع رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) علی؛
ابن ابی شیبة، عبدالله بن محمد، الکتاب المصنف فی الاحادیث والآثار، ج۷، ص۳۳۸، تحقیق:کمال یوسف الحوت، ناشر:مکتبة الرشد - الریاض، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۹ه.
...
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
از دیدگاه ابن عباس، امیرمؤمنان (علیه السّلام) افرادی است که به رسول خدا ایمان آورد و مسلمان شد. ذهبی نظر ابن عباس را این گونه نقل کرده است: وثبت عن ابن عباس قال: اول من اسلم علی؛ از ابن عباس ثابت شده است که گفته: نخستین کسی که اسلام آورد، علی است.
ذهبی، شمس الدین، تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والاعلام، ج۳، ص۶۲۴، تحقیق:د. عمر عبدالسلام تدمری، ناشر:دار الکتاب العربی - لبنان/ بیروت، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۷ه - ۱۹۸۷م.
زید بن ارقم یکی دیگر از صحابه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، نیز بیان کرده اند که امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فردی است که به رسول خدا ایمان آورد و اسلامش را اظهار کرد.ابن ابی شیبه روایت را با این سند صحیح نقل کرده است: «۳۶۵۹۴ حدثنا ابوبکر قال حدثنا شبابة قال حدثنا شعبة عن عمرو بن مرة عن ابی حمزة مولی الانصار عن زید بن ارقم قال اول من اسلم مع رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) علی؛
ابن ابی شیبة، عبدالله بن محمد، الکتاب المصنف فی الاحادیث والآثار، ج۷، ص۳۳۸، تحقیق:کمال یوسف الحوت، ناشر:مکتبة الرشد - الریاض، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۹ه.
...
wikifeqh: پیشگامی_امام_علی_در_اسلام_(دیدگاه_صحابه)
[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (شبهات). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما برخی در پی شبهه افکنی خود تصریح می گویند سبقت در اسلام فضیلت محسوب نمی شود و اگر هم بشود امیرمؤمنان (علیه السّلام) هنگام اسلام آوردن به سن بلوغ نرسیده بود و ایمان و اسلام یک فرد نابالغ فائده ای ندارد. از این جهت ابوبکر که در سن بزرگتر او اسلام آورده، ارزشی بیشتری دارد و در نتیجه اسلام او کامل تر است و در نهایت او پیشگام مسلمان محسوب می شود.همچنین برخی گفته اند اسلام امیرمؤمنان (علیه السّلام) ثابت می کند که وی قبل از آن کافر بوده است.در این مقاله در جواب شبهه «عدم فضیلت سبقت در اسلام» به این نتایج رسیدیم که علمای اهل سنت نخستین مسلمان بودن را دلیل بر افضلیت و برتری می دانند و اگر اول مسلمان بودن دلیل بر فضل و برتری نیست، چرا ادعای ابوبکر در این خصوص رد نشده است؟ وقتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با چندین سند صحیح این مطلب را به عنوان فضیلت مطرح می کند دیگر جایی برای اشکال تراشی نیست؛ همچنین در جواب شبهه «کودک بودن حضرت علی» به این نتیجه رسیدیم چطور به اسلام هیچ یک از طلحه و زبیر و سعد بن ابی وقاص و عائشه و عبدالله بن عمر اشکال گرفته نمی شود، در حالی که علمای اهل سنت، اسلام آوردن آنها در سن هشت تا ده سالگی را دلیل فضیلت آنها می دانند! اما وقتی نوبت به اسلام حضرت علی (علیه السّلام) می رسد، این مطلب فضیلت نیست! در جواب شبهه کفر امیرمؤمنان (علیه السّلام) به این نتیجه رسیدیم که این سخن، مانند آن است که کسی بگوید رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) قبل از مبعث کافر بوده و سپس مسلمان شده است! مقصود از اولین مسلمان، اعتراف به نبوت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) بعد از بعثت است.
همانگونه که در ابتدای این نوشتار آوردیم، علامه حلی بعد از استدلال به آیة «والسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ» این گونه نتیجه گیری کرده است:وهذه الفضیلة لم تثبت لغیره من الصحابة فیکون هو الامام؛ این فضیلت برای غیر علی از بقیه صحابه ثابت نشده است، پس او امام است.
حلی، حسن بن یوسف، منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، ص۱۲۹، تحقیق:عبدالرحیم مبارک، ناشر:مؤسسة عاشوراء للتحقیقات والبحوث الاسلامیة - مشهد:تاسوعا، ۱۳۷۹.
شبهه دوم این است که حضرت علی (علیه السّلام) هنگام بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) به سن تکلیف نرسیده بود، و خداوند متعال افرادی را که به این سن نرسیده تکلیف نکرده است، پس اسلام آوردن او در حال خردسالی و کودکی ارزشی ندارد وبرایش هیچ نوع فضیلت و برتری را ثابت نمی کند.متن سخن ابن تیمیه این است: وقیل ان علیا اسلم قبله لکن علی کان صغیرا واسلام الصبی فیه نزاع بین العلماء ولا نزاع فی ان اسلام ابی بکر اکمل وانفع فیکون هو اکمل سبقا بالاتفاق واسبق علی الاطلاق علی القول الآخر فکیف یقال علی اسبق منه بلا حجة تدل علی ذلک.گفته شده است که علی قبل از ابوبکر اسلام آورد؛ اما علی کوچک بود و درباره اسلام یک کودک در میان علما اختلاف است. ولی بین علماء اختلافی در این نیست که اسلام ابوبکر اکمل و انفع بوده است؛ پس به اتفاق اسلام ابوبکر کامل تر است... پس چگونه گفته می شود که علی سابق تر از ابوبکر است بدون این که دلیل بر این مطلب دلالت کند.
ابن تیمیه، ابوالعباس، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۱۵۵، تحقیق:د. محمد رشاد سالم، ناشر:مؤسسة قرطبة، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۶ه.
این سخن، مانند آن است که کسی بگوید رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) قبل از مبعث کافر بوده و سپس مسلمان شده است! مقصود از اولین مسلمان، اعتراف به نبوت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) بعد از بعثت است.
← دیدگاه مسعودی
...
همانگونه که در ابتدای این نوشتار آوردیم، علامه حلی بعد از استدلال به آیة «والسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ» این گونه نتیجه گیری کرده است:وهذه الفضیلة لم تثبت لغیره من الصحابة فیکون هو الامام؛ این فضیلت برای غیر علی از بقیه صحابه ثابت نشده است، پس او امام است.
حلی، حسن بن یوسف، منهاج الکرامة فی معرفة الامامة، ص۱۲۹، تحقیق:عبدالرحیم مبارک، ناشر:مؤسسة عاشوراء للتحقیقات والبحوث الاسلامیة - مشهد:تاسوعا، ۱۳۷۹.
شبهه دوم این است که حضرت علی (علیه السّلام) هنگام بعثت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) به سن تکلیف نرسیده بود، و خداوند متعال افرادی را که به این سن نرسیده تکلیف نکرده است، پس اسلام آوردن او در حال خردسالی و کودکی ارزشی ندارد وبرایش هیچ نوع فضیلت و برتری را ثابت نمی کند.متن سخن ابن تیمیه این است: وقیل ان علیا اسلم قبله لکن علی کان صغیرا واسلام الصبی فیه نزاع بین العلماء ولا نزاع فی ان اسلام ابی بکر اکمل وانفع فیکون هو اکمل سبقا بالاتفاق واسبق علی الاطلاق علی القول الآخر فکیف یقال علی اسبق منه بلا حجة تدل علی ذلک.گفته شده است که علی قبل از ابوبکر اسلام آورد؛ اما علی کوچک بود و درباره اسلام یک کودک در میان علما اختلاف است. ولی بین علماء اختلافی در این نیست که اسلام ابوبکر اکمل و انفع بوده است؛ پس به اتفاق اسلام ابوبکر کامل تر است... پس چگونه گفته می شود که علی سابق تر از ابوبکر است بدون این که دلیل بر این مطلب دلالت کند.
ابن تیمیه، ابوالعباس، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۱۵۵، تحقیق:د. محمد رشاد سالم، ناشر:مؤسسة قرطبة، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۶ه.
این سخن، مانند آن است که کسی بگوید رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) قبل از مبعث کافر بوده و سپس مسلمان شده است! مقصود از اولین مسلمان، اعتراف به نبوت حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلّم) بعد از بعثت است.
← دیدگاه مسعودی
...
wikifeqh: پیشگامی_امام_علی_در_اسلام_(شبهات)
[ویکی فقه] پیشگامی امام علی در اسلام (کلام پیامبر). یکی از مسائل مورد قبول بیشتر علماء، محدثان، مورخان و اندیشمندان فریقین، این است که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) نخستین فرد از میان زنان و امیرمؤمنان (علیه السّلام) نخستین فرد از میان مردان به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایمان آورده اند و در این باره روایات صحیح در منابع اسلامی وجود دارد.اما بنیانگذار وهابیت، ابن تیمیه حرانی در پی شبهه افکنی خود می گوید امیرمؤمنان (علیه السّلام) اولین مسلمان نیست؛ زیرا در اولین مسلمان اختلاف نظر است و طبق یک قول ابوبکر نخستین مسلمان بوده است. در این مقاله به بررسی سخنان پیامبر در خصوص پیشگامی امام علی در اسلام می پردازیم. در این بررسی مشخص می شود رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با عبارات مختلف، امیرمؤمنان (علیه السّلام) را نخستین مسلمان و مؤمن معرفی کرده و جمعی از صحابه و تابعین این روایت را از رسول خدا با اسناد معتبر نقل کرده که در کتاب های معروف و معتبر اهل سنت آمده است. و در نهایت ثابت می شود که ایشان نخستین مسلمان است نه افراد دیگر.
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
ابن تیمیه در مقام جواب از این سخن علامه حلی می گوید:الرابع قوله «وهذه الفضیلة لم تثبت لغیره من الصحابة» ممنوع، فان الناس متنازعون فی اول من اسلم فقیل ابوبکر اول من اسلم فهو اسبق اسلاما من علی وقیل ان علیا اسلم قبله لکن علی کان صغیرا واسلام الصبی فیه نزاع بین العلماء ولا نزاع فی ان اسلام ابی بکر اکمل وانفع فیکون هو اکمل سبقا بالاتفاق واسبق علی الاطلاق علی القول الآخر فکیف یقال علی اسبق منه بلا حجة تدل علی ذلک.این سخن علامه حلی که می گوید: این فضلیت برای دیگر صحابه ثابت نشده اشد، ممنوع است؛ زیرا مردم در این مطلب که اولین مسلمان چه کسی است، اختلاف نظر دارند. گفته شده است که ابوبکر اولین کسی است که اسلام آورد؛ بنابراین او پیشگام ترین مسلمان از علی است؛ و گفته شده است که علی قبل از او اسلام آورده است ولی علی کوچک بود؛ و در صحت اسلام کودک در بین علماء اختلاف است، و شکی نیست که اسلام ابوبکر کامل تر و سودمند تر بود؛ و اجماعا پیشگامی ابوبکر کامل تر و طبق نظر دیگر ابوبکر پیشگام علی الاطلاق بود؛ پس چگونه بدون هیچ دلیلی ادعا می شود که علی پیشگام علی الاطلاق بوده است.
ابن تیمیه، ابوالعباس، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۱۵۵، تحقیق:د. محمد رشاد سالم، ناشر:مؤسسة قرطبة، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۶ه.
در کلمات رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) روایات فراوانی وجود دارد که ثابت می کند حضرت علی (علیه السّلام) اولین مومن و اولین مسلمان است.در یک بررسی کلی، در کتب اهل سنت، ۱۶تن از صحابه «اولین مسلمان بودن امیرمؤمنان» را از زبان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با این تعبیرات: «اولهم اسلاما، اول المسلمین اسلاما، اقدمهم سلما، اقدمهم اسلاما، اقدم امتی سلما، اول المؤمنین ایمانا، والسابق الی علی بن ابی طالب، هذا اول من آمن بی، انه لاول اصحابی سلما، اول الناس ایمانا، اول المؤمنین بالله» نقل کرده اند! که بعضی از سندهای آن صحیح و مجموع آنها قطعاً متواتر است! و نیز این مطلب با سند صحیح از برخی تابعین از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نقل شده و علمای اهل سنت نیز این فضیلت را به عنوان فضیلت قطعی حضرت مطرح کرده اند.
← اولین مسلمان در بین صحابه
...
علامه حلی (رحمة الله علیه) بر امامت امیرمؤمنان (علیه السّلام) به آیه: «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ اُولَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ»
واقعه/سوره۵۶، آیه۱۰.
ابن تیمیه در مقام جواب از این سخن علامه حلی می گوید:الرابع قوله «وهذه الفضیلة لم تثبت لغیره من الصحابة» ممنوع، فان الناس متنازعون فی اول من اسلم فقیل ابوبکر اول من اسلم فهو اسبق اسلاما من علی وقیل ان علیا اسلم قبله لکن علی کان صغیرا واسلام الصبی فیه نزاع بین العلماء ولا نزاع فی ان اسلام ابی بکر اکمل وانفع فیکون هو اکمل سبقا بالاتفاق واسبق علی الاطلاق علی القول الآخر فکیف یقال علی اسبق منه بلا حجة تدل علی ذلک.این سخن علامه حلی که می گوید: این فضلیت برای دیگر صحابه ثابت نشده اشد، ممنوع است؛ زیرا مردم در این مطلب که اولین مسلمان چه کسی است، اختلاف نظر دارند. گفته شده است که ابوبکر اولین کسی است که اسلام آورد؛ بنابراین او پیشگام ترین مسلمان از علی است؛ و گفته شده است که علی قبل از او اسلام آورده است ولی علی کوچک بود؛ و در صحت اسلام کودک در بین علماء اختلاف است، و شکی نیست که اسلام ابوبکر کامل تر و سودمند تر بود؛ و اجماعا پیشگامی ابوبکر کامل تر و طبق نظر دیگر ابوبکر پیشگام علی الاطلاق بود؛ پس چگونه بدون هیچ دلیلی ادعا می شود که علی پیشگام علی الاطلاق بوده است.
ابن تیمیه، ابوالعباس، منهاج السنة النبویة، ج۷، ص۱۵۵، تحقیق:د. محمد رشاد سالم، ناشر:مؤسسة قرطبة، الطبعة:الاولی، ۱۴۰۶ه.
در کلمات رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) روایات فراوانی وجود دارد که ثابت می کند حضرت علی (علیه السّلام) اولین مومن و اولین مسلمان است.در یک بررسی کلی، در کتب اهل سنت، ۱۶تن از صحابه «اولین مسلمان بودن امیرمؤمنان» را از زبان رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) با این تعبیرات: «اولهم اسلاما، اول المسلمین اسلاما، اقدمهم سلما، اقدمهم اسلاما، اقدم امتی سلما، اول المؤمنین ایمانا، والسابق الی علی بن ابی طالب، هذا اول من آمن بی، انه لاول اصحابی سلما، اول الناس ایمانا، اول المؤمنین بالله» نقل کرده اند! که بعضی از سندهای آن صحیح و مجموع آنها قطعاً متواتر است! و نیز این مطلب با سند صحیح از برخی تابعین از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) نقل شده و علمای اهل سنت نیز این فضیلت را به عنوان فضیلت قطعی حضرت مطرح کرده اند.
← اولین مسلمان در بین صحابه
...
wikifeqh: پیشگامی_امام_علی_در_اسلام_(احادیث_نبوی)