وعید


مترادف وعید: قول، مژده، تخویف، ترعیب، تهدید

لغت نامه دهخدا

وعید. [ وَ ] ( ع اِ ) وعده بد. مقابل وعده که نوید و مژده و وعده خوب است. ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) :
ز توحید و قرآن و وعد و وعید
ز تأیید و از رسمهای جدید.
فردوسی.
این همه آمد شد و وعد و وعید
ازبرای امتحان خواهد بُدَن.
عطار.
چو عاصی ترش کرده روی از وعید
چو ابروی زندانیان روز عید.
سعدی.
|| هدیر شتر نر چون آهنگ جَستن نماید. ( اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ).

وعید. [ وَ ] ( ع مص ) بیم کردن. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ). تهدید. ( اقرب الموارد ). || وعده بد کردن. ( از اقرب الموارد ).

فرهنگ فارسی

وعده شروبدی دادن، بیم دادن، وعده بد
(اسم ) وعد. بد تهدید : (( ...چون ماه رمضان بود این تهدید و وعید را تا عید در توقف داشتند. ) )
بیم کردن تهدید

فرهنگ معین

(وَ ) [ ع . ] ۱ - (مص م . ) وعدة بد دادن ، بیم دادن . ۲ - (اِ. ) وعدة بد، تهدید.

فرهنگ عمید

وعدۀ بد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] وعد به معنای عهد و تعهد کردن به انجام کاری را گویند؛ خواه امر خیر یا شر که با قرینه مشخص می شود. واژه وعید از وعد گرفته شده ولی فقط در وعده شر و تهدید به کار می رود.
"وعد" در لغت به معنی عهد می باشد
و در اصطلاح عبارتست از تعهّد کردن به انجام أمری، خواه آن أمر خیر باشد یا شرّ، و اختصاص پیدا کردن به یکی از آنها بواسطه قرینه، معین می‏شود.

معنای وعید
"وعید" که از وعد گرفته شده خبری است که فقط در وعدۀ شر و تهدید استعمال می گردد.

تفاوت وعده با وعید
← تفاوت از لحاظ استعمال
...

[ویکی شیعه] وعید تهدید و ترساندن به عذاب. یکی از راه های دین برای هوشیار نمودن و هدایت به خیر است. با وعده تفاوت دارد.تخلف از وعید برای خداوند ممکن است و تحقّق وعیدها بر اساس استحقاق بندگان است که در میان متکلمان موافق و مخالف دارد.
وعید تهدید وترساندن به عذاب است. این کلمه در قرآن شش مرتبه تکرار شده و افراد را از تحقّق وعیدهای الهی انذار داده و عاقبت کسانی که وعیدهای الهی را اهمیت داده و همچنین عاقبت کفار که وعیدهای الهی را دروغ پنداشتند را ذکر نموده است.
این افراد یا گروه ها در قرآن به خلود در آتش وعید داده شده اند:کافران، مشرکان، و منافقان

[ویکی اهل البیت] وعید خبری است که در شر و تهدید استعمال می گردد.
"وعد" در لغت به معنی عهد می­باشد و در اصطلاح عبارتست از تعهد کردن به انجام أمری، خواه آن أمر خیر باشد یا شرّ و اختصاص پیدا کردن به یکی از آنها بواسطه قرینه، معین می شود. و "وعید" که از وعد گرفته شده خبری است که فقط در وعده شر و تهدید استعمال می­گردد.
در قرآن برای حفظ روحیه خوف و رجا به تناسب وعده­های نیک به مؤمنان به انذار انسانها نیز پرداخته و آنها را از سرپیچی دستورات خداوند بیم داده است تا از این راه، بقاء حیات نوع بشر را تداوم بخشیده و به مسیر کمال رهنمون گردد.
واژه وعید در قرآن شش مرتبه استعمال شده است و انسانها را از تحقق وعید­های الهی بیم داده و عاقبت کسانی که وعید­های الهی را جدی گرفته و همچنین عاقبت کفار که وعیدهای الهی را دروغ انگاشتند را یادآوری نموده است که ما برخی از این وعیدها را ذکر نموده و بررسی می­نماییم:
یکی از گروههایی که مخاطب وعیدهای خداوند قرار گرفته­اند کفار می­باشند چرا که این گروه به عنوان اصلی­ترین دشمن حق جویان به حساب می­آمدند، آنها به دلیل لجاجت از ایمان آوردن خود و دیگران جلوگیری می­کردند و أنبیاء الهی و کتب آنها را تکذیب می­نمودند لذا خداوند برای مقابله با این رفتارها، وعیدهای متفاوتی از جمله وعید عذاب در دنیا و آخرت به آنها داده است که نمونه­ های آن در قرآن فراوان به چشم می­خورد: «فَإِذا نُقِرَ فِی النَّاقُورِ فَذلِکَ یَوْمَئِذٍ یَوْمٌ عَسِیرٌ عَلَی الْکافِرِینَ غَیْرُ یَسِیرٍ»؛ و هنگامی که در صور دمیده شود، آن روز روزی سخت است و برای کافران آسان نیست.
در این آیات خداوند به کافران که آیات الهی را مسخره کرده و قرآن را سحر نامیدند، وعید شدیدی می­دهد و به آنها روزی سخت و مصیبت بار را وعده می­دهد.
منافقان از دیگر گروههایی هستند که خداوند به آنها وعید داده است: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ لایَحْزُنْکَ الَّذِینَ یُسارِعُونَ فِی الْکُفْرِ مِنَ الَّذِینَ قالُوا آمَنَّا بِأَفْواهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُم ... أُولئِکَ الَّذِینَ لَمْ یُرِدِاللَّهُ أَنْ یُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِی الدُّنْیا خِزْیٌ وَ لَهُمْ فِی الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِیم »؛ ای فرستاده (خدا)! آنها که در مسیر کفر شتاب می کنند و با زبان می گویند: «ایمان آوردیم» و قلب آنها ایمان نیاورده، تو را اندوهگین نسازند... آنها کسانی هستند که خدا نخواسته دلهایشان را پاک کند، در دنیا رسوایی و در آخرت مجازات بزرگی نصیبشان خواهد شد.

[ویکی الکتاب] معنی وَعِیدِ: وعده شرّ - وعده عذاب (کلمه "وعد" بدون همراهی با کلمه وعید هم معنای وعده خیر می دهد و هم به معنای وعده شر . ولی اگر هر دو با هم در کلامی بیایند ، وعد به معنای وعده خیر ، و وعید به معنای وعده شر خواهد بود.لذا خلف وعده مقبوح و زشت است ولی خلف وعید نشانه...
معنی یَعِدُکُمْ: به شما وعده می دهد (اگر این وعده وعده ی بد و شر باشد (وعید) آنگاه معنی ترساندن هم می دهد )
معنی یَعِدُهُمْ: به آنان وعده می دهد (اگر این وعده وعده ی بد و شر باشد (وعید) آنگاه معنی ترساندن هم می دهد )
معنی وَعْدَ: وعده (کلمه "وعد" بدون همراهی با کلمه وعید هم معنای وعده خیر می دهد و هم به معنای وعده شر . ولی اگر هر دو با هم در کلامی بیایند ، وعد به معنای وعده خیر ، و وعید به معنای وعده شر خواهد بود.لذا خلف وعده مقبوح و زشت است ولی خلف وعید نشانه ی کرم و لطف به ...
معنی وَعْدَکَ: وعده ی تو (کلمه "وعد" بدون همراهی با کلمه وعید هم معنای وعده خیر می دهد و هم به معنای وعده شر . ولی اگر هر دو با هم در کلامی بیایند ، وعد به معنای وعده خیر ، و وعید به معنای وعده شر خواهد بود.لذا خلف وعده مقبوح و زشت است ولی خلف وعید نشانه ی کرم و لط...
معنی وَعْدَهُ: وعده ی او (کلمه "وعد" بدون همراهی با کلمه وعید هم معنای وعده خیر می دهد و هم به معنای وعده شر . ولی اگر هر دو با هم در کلامی بیایند ، وعد به معنای وعده خیر ، و وعید به معنای وعده شر خواهد بود.لذا خلف وعده مقبوح و زشت است ولی خلف وعید نشانه ی کرم و لط...
معنی دِینَ: پاداش - به معنای مطلق جزا است ، چه وعده باشد و چه وعید -مجموع یا قسمتی ازاحکامی که خداوند بر انبیای خودش نازل کرده (در جمله "أَلَا لِلَّهِ ﭐلدِّینُ ﭐلْخَالِصُ " منظور عبادت است)
معنی یَعِدُکُمُ: به شما وعده می دهد (اگر این وعده وعده ی بد و شر باشد (وعید) آنگاه معنی ترساندن هم می دهد .حرکت آخرش از جهت تقارن با حرف ساکن یا تشدید دار کلمه بعد می باشد)
معنی یَعِدُهُمُ: به آنان وعده می دهد (اگر این وعده وعده ی بد و شر باشد (وعید) آنگاه معنی ترساندن هم می دهد .حرکت آخرش از جهت تقارن با حرف ساکن یا تشدید دار کلمه بعد می باشد)
معنی لَا یَدِینُونَ: متدین نمی شوند - دیندار نمی شوند - به احکام الهی عمل نمی کنند (کلمه دین بر مجموع یا قسمتی از احکامی که خداوند بر انبیای خودش نازل کرده اطلاق می گردد و این کلمه در اصل معنی پاداش و جزا می دهد چه در مورد کار خیر (وعده ) و چه در مورد کار شر (وعید) )
ریشه کلمه:
وعد (۱۵۱ بار)

راغب گوید: وعد در وعده خیر وشر هر دو بکار رود گویند: «وَعَدْتُهُ بِنَفْعٍ وَ ضَرٍ»... ولی وعید فقط در وعده شر گفته می‏شود. فعل آن «اَوْعَدَ ایعاداً»است. نگارنده گوید: دلیل قول راغب استعمال قرآن مجید است. . این «وعد» در خیر است . این «وعد» در شر و اشاره بوعده عذاب نسبت به قوم صالح «علیه‏السلام» است ایضا . فعل اول در وعده خیر ودوم در وعده شر وعذاب است. ایضاآیه . و . و نظائر آن که در باره شر و عذاب می‏باشد. * مواعده: هم برای مفرد باشد و هم بین الاثنین چنانکه در اقرب الموارد گفته است . مواعده در آیه بین الاثنین نیست و به معنی وعده است یعنی آنگاه که به موسی چهل شب را وعده کردیم که در میقات باشد و الواح تورات را دریافت کند، سپس شما گوساله را برای عبادت اخذ کردید. * تَوعُدو اِنَعاد: بین الاثنین است به قولی تواعد در خیر و اتعاد در شر است. . اگر با همدیگر وعده کرده بودید در وعده اختلاف می‏کردید. ایعاد: ظاهرا در شر است گویند: «اَوْعَدَهُ ایعاداً تَهَدَّدَهُ» یعنی او را تهدید کرد «اَوْعَدَهُ السِجْنَ» . ننشینید در هر راهی که مردم را می‏ترسانید واز راه خدا باز می‏دارید. ظاهر ان است که قوم شعیب «علیه السلام» در سراه مؤمنان می‏نشسته و آنها را تهدید می‏کرده‏اند. *** مَوْعِد: (به فتح میم و کسر عین) مصدر میمی به معنی وعد و اسم زمان و مکان است مثل . در وعده و عهد من تخلف کردید گفتند: ما از پیش خود وعده تو را تخلف نکردیم. همچنین است موعدة. و در آیه . به معنی مکان است یعنی: هر که از دسته‏های کفر به آن کفر ورزد وعده گاه و مکان او آتش است. و در آیه . مراد زمان است. میعاد: مواعده. وعد. طبرسی فرموده: میعاد به معنی وعده است چنانکه میقات به معنی وقت. در کتب لغت مواعده و وقت نیز گفته‏اند. . خداوند به وعده‏اش تخلف نمی‏کند.

پیشنهاد کاربران

وعده ؛ تحلیل و تبیین مفهوم نهفته در صندوقچه ی اسرارآمیز این کلیدواژه و تفاوت آن با کلمه ی وعید در متن زیر توضیح داده شده است ؛
تَعَدّی ؛ این کلمه که با غالب مشابه کلمه ی تَخَطّی به معنی از خط عبور کردن و تجاوز از خط با تعریف خطا می باشد بدینصورت قابل تحلیل و تبیین می باشد ؛
...
[مشاهده متن کامل]

با توجه به وجود علامت تشدید در ساختمان این کلمه جهت نمایان نمودن شِدَّت یک مفهوم یا یک عمل مرتبط با کلمه ی عداوت به معنی دشمنی و ظلم و دست درازی نمودن از جهت اِدّعای ناعادلانه داشتن منشعب از کلمه ی تعداد و عدد به معنی تعداد کمتری دادن و تعداد بیشتری خواستن جهت کسب عایدات ناعادلانه .
یعنی اگر با ریخت کلمه ی تَخَطّی و خطا به کلمه ی تَعَدّی نگاه کنیم کلمه ی عَدا با ریخت اَدا در اصطلاح اَدا در آوردن در یک موقعیت کاربردی دیگر باعث می شود بهتر بتوانیم مفهوم تجاوز از یک محدوده را بهتر بفهمیم.
همچنین مرتبط با کلمه ی وعده با اصطلاح وعده و وعید.
در ادامه ی روند ایجاد کلمات از ریشه ی ثلاثی عدد با مصدر دو حرف ( ع د ) مرتبط با کلمه ی عید و عطا نمودن و عیادت و اَدا کردن و. . .
تفاوت مفهوم دو کلمه ی وعده با وعید در کلمه ی وعده به خاطر وجود یک عمل دوطرفه و دو وجهی می باشد و در کلمه ی وعید به خاطر وجود یک عمل یکطرفه و تک وجهی می باشد.
در کلمه ی وعده با اصطلاح قول دادن بر مبنای دو عدد برابر در گرفتن و دادن می باشد ولی کلمه ی وعید با غالب سعید بر مبنای مساعدت رسانی و کمک رسانی بدون درخواست نمودن جهت دریافت چیزی برای عطا نمودن می باشد.
ایتا ؛ مصدر این کلیدواژه دو حرف ( آ ت ) می باشد که در قانون قلب ها به دلیل محل و نقطه ی مشترک صدور آوا ، حرف ( آ ) قابل تبدیل به حرف ( ع ه ) و حرف ( ت ) قابل تبدیل به حرف ( د ) جهت ایجاد کلمات متفاوت با ساختمان ها و موقعیت های کاربردی مختلف می باشد.
کلمه ی ایتا با ریخت کاملتر آن ایتاع به معنی عطا نمودن مثل کلمه ی مُلّا با ریخت کاملتر آن ملاع که از کلمه ی عالم و علم منشعب شده است.
کلمه ی ایتا با ریخت مُعَرَّب آن عیطا به معنی عطا کننده که در ذکر قنوت با جمله ی ربنا آتنا فی الدنیا حسنتا و فی آخرته حسنتا به معنی ای پرودگار و مربی ما در دنیا و آخرت به ما حُسن و نیکی عطا فرما.
کلمات مرتبط با کلمه ی ایتا با یک مفهوم مشترک ولی با ساختمان های متفاوت در جایگاه های کاربردی مختلف از طریق قانون و قواعد ایجاد کلمات عبارتند از ؛
عطیه عطر آتیه تئاتر تئوری و. . .
کلمه ی ایتا از طریق قانون قلب ها با ریخت ایدا به معنی ادا کردن در اصطلاح قرض را ادا کردن به معنی دادن و چیزی را به کسی افزوده کردن می باشد.
البته تعریف افزودن برای کلمه ی اَدا در زبان لاتین با نگارش add به معنی افزودن در اصطلاح اَدویه در زبان فارسی به معنی افزودنی ها از جهت دوا نمودن برای ایجاد دوام بیشتر نیز قابل تعریف می باشد.
همچنین از طریق قانون بازچینی و بازخوانی حروف به صورت معکوس جهت ایجاد بار مخالف و یا پی بردن به کاربری کلمات در کلمه ی ایتا با ریخت های ایدا و عیدا کلمه ی دعا به معنی خواستن نیز قابل مشاهده است.
یعنی کلمه ی ادا و دعا دو بار معنایی مخالف به معنی دادن و گرفتن و درخواست کردن از یک ریشه و مصدر می باشد.
به طوری که هر کدام از این دو کلمه ی ادا و دعا باعث ایجاد شروع کلمات دیگر در راستای خودشان می شوند.
البته در پیچ و تاب کلمات گاها چنان شباهت هایی ایجاد می شود که ممکن است اگر نتوانیم تفاوت مسیر ایجادشان را تشخیص بدهیم باعث شود در دریافت مفاهیم دچار انحراف و اشتباه بشویم.
مانند کلمه ی اَدا در کلمه ی مشابه اَدِر در جمله ی �الا یا ایها الساقی ادر کأساً و ناولها� که در اینجا کلمه ی اَدِر به معنی دور دادن و چرخاندن جام برای کلمه ی کأسا به معنی کاسه می باشد.
و یا مانند کلمه ی ایتام در مورد کلمه ی یتیم با ریخت یدیم به معنی بدون دست و ناتوان نیز امکان قاطی نمودن مفهومشان باهم وجود دارد.

وعید میتواند به معنای وعده دادن هم باشد
نهیب دادن ؛ ترساندن :
خوفم مده که سلمان از غم ترا بسوزم
پروانه را ز آتش دادن نهیب تا کی.
سلمان ( از آنندراج ) .
- خبر بد، بیم دادن، تهدید کردن
- وعده: مژده، نوید
در پارسی " بیم "