واکسن

/vAksan/

معنی انگلیسی:
vaccine

لغت نامه دهخدا

واکسن. [ س َ ] ( فرانسوی ، اِ ) ماده آبله که از گاو گرفته به انسان تزریق می شود، نیز هر ماده ای که برای تزریق درست کرده می شود. ( فرهنگ نظام ). مایه. ( لغات فرهنگستان ). میکروب ضعیف شده یا کشته شده امراض که به منظور ایجاد مصونیت در بدن انسان یا حیوان نسبت به مرضی مسری - خصوصاًهنگام شیوع آن مرض - با آمپول آن را در عضله تزریق کنند مانند واکسن سیاه سرفه و دیفتری یا زیر پوست تزریق شود چون واکسن وبا و التور یا با ایجاد خراش سطحی روی پوست آن را وارد بدن کنند مانند واکسن آبله.

فرهنگ فارسی

( اسم ) هر ماده ای که بموجود زنده ای جهت ایجاد مصونیت در مقابل یک یا چند بیماری تلقیح شود واکسن ها معمولا عبارت از میکروب های ضعیف شد. مولد امراض و یا سموم میکربی ضعیف شد. آنها میباشند و معمولا زیر جلد و یا داخل عضله تزریق میشوند مایه .

فرهنگ معین

(سَ ) [ فر. ] (اِ. ) ماده ای که از میکروب ضعیف شده یک بیماری می گیرند و برای پیش گیری از آن بیماری به بدن انسان یا حیوان اهلی تزریق می کنند.

فرهنگ عمید

دارویی حاوی میکروب های ضعیف یا کشته شدۀ یک بیماری واگیردار که برای پیشگیری از بیماری به بدن تزریق یا به صورت خوراکی مصرف می شود، مایه.

دانشنامه عمومی

واکسن ( به فرانسوی: Vaccin ) یا به فارسی افغانستان واکسین[ ۱] ( به انگلیسی: Vaccine ) یک فراوردهٔ زیستی است که در برابر یک بیماری میکروبی مشخص، ایمنی فعال اکتسابی تولید می کند. در واقع سوسپانسیونی است از ریزاندامگان های کشته یا ضعیف شدهٔ ویروس یا باکتری یا پروتئین های آنتی ژنیک به دست آمده از آن ها که برای پیشگیری یا بهبود یا درمان بیماری های عفونی تجویز می شود. پروتئین های آنتی ژنی امروزه بدون استفاده از میکروب های ضعیف یا کشته شده و با به کارگیری فناوری دی ان ای نوترکیب تولید می گردند. واکسن معمولاً برای پیشگیری از بیماری ها و ایجاد ایمنی در برابر آن ها استفاده می شود.
واکسن ها اغلب تزریقی هستند ( عضلانی یا زیرجلدی و داخل جلدی ) و گاه حتی خوراکی ( مانند فلج اطفال ) . اغلب برای ایمنی کامل و دائم در برابر بیماری نیاز به چندبار تزریق یک واکسن می باشد. گاه برخی از واکسن ها را می توان همراه هم تزریق کرد مانند واکسن سه گانه، دوگانه و MMR.
ادوارد جنر ( Edward Jenner ) ( تولد ۱۷ مه ۱۷۴۹ - مرگ ۲۶ ژانویه ۱۸۲۳ ) پزشک انگلیسی اولین کسی بود که کاربرد واقعی واکسیناسیون را کشف کرد. او را پدر ایمنی شناسی می دانند و گفته می شود کار او بیش از هر کس دیگری جان انسان ها را نجات داده است. وی پسری را در برابر بیماری آبلهٔ گاوی واکسینه کرد. این بیماری مانند بیماری آبله ولی کم خطرتر از آن است. پس از آنکه جنر میکروب بیماری را به آن پسر تزریق کرد چون واکسن آبلهٔ گاوی در وی مصونیت ایجاد نموده بود دیگر به بیماری آبله مبتلا نگردید.
معروف ترین بیماری هایی که واکسن مؤثر دارند عبارتند از آبله، سه گانه ( دیفتری، کزاز، سیاه سرفه ) ، فلج اطفال، سل، MMR ( سرخک، اوریون و سرخجه ) ، هپاتیت ، مننژیت مننگوکوکی، آنفلوانزا، تب زرد، تیفوس. هاری ، کرونا، ، طاعون، وبا، حصبه، سیاه زخم، مالاریا، روتاویروس، سالک، تب تیت، گارداسیل تب دنگی هموفیلوس آنفولانزا نوع B انسفاواریسلا پنوموکوک ذات الریه لیت کنه انسفالیت ژاپنی آدنوویروس زونا پاپیلوما
واکسن های با اجرام زنده که از قدرت بیماریزایی آن ها کاسته شده است، معمولاً با دوز واحد می توانند ایمنی مؤثر و طولانی نسبت به واکسن های کشته شده ایجاد کنند. این واکسن ها علاوه بر دستگاه ایمنی هومورال، دستگاه ایمنی سلولی را نیز تحریک می نمایند، این نوع واکسن ها تمایل دارند واکنش های مشابه شکل طبیعی بیماری به خصوص در افراد با نقص ایمنی را ایجاد کنند. برای اینکه با واکسن های کشته شده ایمنی کافی و به مدت طولانی به دست آید، بایستی این واکسن ها ابتدا در چند نوبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح آنتی بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری شود.
عکس واکسن
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

واکْسَن (vaccine)
(یا: مایۀ تلقیح) هر نوع آماده سازی عوامل بیماری زا، ویروس ها یا باکتری ها، به شکل تغییر یافته، برای ورود به بدن. از طریق دهان یا با تزریق زیرجلدی، و برای القای واکنش اختصاصی پادتن و تولید ایمنی دربرابر بیماری خاص به کار می رود. در ۱۷۹۶، ادوارد جنراولین بار با موفقیت کودکی را با ویروس آبلۀ گاوی مایه کوبی کرد تا موجب ایجاد ایمنی در برابر آبله شود. این روش، یعنی کوبیدن عامل ابتلا به پوست خراشیده شده، برای مایه کوبی آبله هنوز به کار می رود. کودکان معمولاً دربرابر دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، فلج اطفال، سرخک، اوریون، سرخجه، و سل مایه کوبی می شوند.

جدول کلمات

مایه

مترادف ها

vaccine (اسم)
مایه، واکسن، مایه ابله

پیشنهاد کاربران

�↕️
❇️ نوواژه برای جایگزینیِ #to_vaccinate�به معنای�دادن یا زدنِ یک واکسن به کسی تا از دچار شدنِ او به یک بیماریِ معین پیشگیری شود، واکسن زدن، واکسینه کردن و جُزین
ا⬇️ █ ⬇️ █ ⬇️

...
[مشاهده متن کامل]

❍◄#دژاستن ( dež. �s. t. an )
� یا:
❍◄#دژالیدن ( dež. �l. id. an ) 👈�دِژ�⟪واژهٔ فارسی به معنای �دیوارِ استوارِ قلعه، قلعه� برگرفته از ریشهٔ فارسیِ باستانِ - dida به همین معنا⟫ - - ال ⟪پسوندِ اسم ساز —> بسنجید با: کوپال، چنگال�. ⟫ - - یدن⟪نشانه ٔ مصدر⟫
⟦پایینِ صفحه را ببینید. ⟧
✍️ نکته:
ستاکِ حالِ�دِژاستن می شود:�دِژال . ( بسنجید با:�گسستن ⇇�گسل . )
💎 مثال:
● 👈 ۱ - بچه ها باید علیهِ مهم ترین بیماری های ویروسیِ دورانِ کودکی دِژاسته شوند ( واکسینه شوند، واکسن زده شوند. )
● 👈 ۲ - او میانگین حدودِ ده کودک را در روز می دژالَد ( واکسینه می کند. )
📢 توجه:
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#vaccine
🟢 ☚#دژال ( dež. �l )
💎 مثال:
● 👈 ۱ - این دِژال ( واکسن ) بدن را در برابرِ چندین باکتری مصون می کند.
● 👈 ۲ - بهترین نوعِ دژالِ ویروسِ تاجی نوعِ فایزر، ساختِ آلمان، است.
✍️ نکته:
چگونگیِ ارتباط میانِ دِژ و واکسن: دژ قلعهٔ استوار و مستحکمی است که از شما در برابرِ دشمن محافظت می کند. دِژال یا واکسن هم شرایطی در بدن پدید می آورد که از بدن در برابرِ ویروس محافظت می کند.
.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#vaccination
🟣 ☚#دژالش
� یا: ☚#دژاست
💎 مثال:
دِژالشِ ( واکسیناسیون ) کودکانِ زیرِ شش ماه علیهِ آنفلوانزا به هیچ روی توصیه نمی شود.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#vaccinated صفت
or: ☛#vaccinee کسی که به او واکسن زده می شود ( اسم )
🟢 ☚#دژاسته
� یا: ☚#دژاستا�
💎 مثال:
● 👈 پژوهش ها نشان می دهد که دِژالِ آنفلوانزا می تواند ۷۵ درصد از بزرگسالانِ دِژاسته ( واکسن زده ) را از بیماری مصون نگه دارد.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#vaccinator کسی که به دیگران واکسن می زند، دستگاهی برای زدنِ واکسن
🟣 ☚#دژاستار
� یا: ☚#دژال گر
💎 مثال:
● 👈 ۱ - گزارش ها حاکی از آن بود که برخی دِژاستارهای ( واکسن زن ها ) کشور دِژال ها را به موقع به کودکان نزده بودند.
● 👈 ۲ - یک دژال گر ( دستکاهِ تزریق کنندهٔ واکسن ) معمولاً دِژال را با ملایمتِ بیشتر و دردِ کمتر تزریق می کند.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#unvaccinated
🟢 ☚#نادژاسته
💎 مثال:
● 👈 افزایشِ ناگهانیِ بیماریِ سرخک میانِ کودکانِ نادِژاسته موجب شد وزیرِ بهداری کناره گیری کند.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#to_revaccinate
🟣 ☚#بازدژاستن
� یا: ☚#بازدژالیدن
💎 مثال:
● 👈 بهترین راه برای مراقبت از تندرستیِ مردمِ منطقه این بود که آن ها را بازدِژالَند ( دوباره واکسینه کنند. )
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#revaccination
🟢 ☚#بازدژالش
💎 مثال:
● 👈 دام پزشک تأکید کرد که بازدِژالِشِ ( واکسیناسیونِ مجددِ ) گربه و سگ شان هر شش ماه یک بار باید انجام شود.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#vaccinal
🟣 ☚#دژالی
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#postvaccinal
🟢 ☚#پسادژال
� یا: ☚#پس دژالی
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#postvaccination
🟣 ☚#پسادژالش
� یا: ☚#پس دژالش
💎 مثال:
● 👈 برآوردها نشان می دهد که مصونیت پَسادِژالش ( پس از واکسن زدن ) برای آن بیماری حدودِ شش ماه بیشتر نیست.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#vaccinatory
🟢 ☚#دژالشی
� یا: ☚#دژاستی
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#vaccinology
🟣 ☚#دژال شناسی
💎 مثال:
● 👈 با پیشرفت های دانشِ ژن شناسی گمان می رود عصری نوین در دانشِ دِژال شناسی ( واکسن شناسی ) نیز آغاز شده است.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#vaccinologist
🟢 ☚#دژال شناس
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟣 ☛#to_vaccinize بارها واکسن زدن تا نابودیِ کاملِ ویروس
🟣 ☚#پردژاستن ( پُردِژاستن )
� یا: ☚#پردژالیدن
� یا: ☚#دژالاندن
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
🟢 ☛#vaccinization
🟢 ☚#پردژالش
� یا: ☚#دژالانش
� یا: ☚#
💎 مثال:
● 👈 پزشک گفت، این بیماری با یک بار دِژالشِ ( واکسن زنی ) از بین نخواهد رفت. بیمار نیاز به پُردژالِش دارد تا مطمئن شویم ویروس در بدنِ او ریشه کن شده است.
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
☑️ هم ریشه های دیگرِ� #دژالیدن، #دژال و #دژاستار� در زبان های ایرانی و هندی ایرانی اروپاییِ غیرِایرانی:
🖌 اوستایی� 👈��روی هم چیدن، برافراشتن ➖�daēz
🖌 اوستایی 👈 ساختن، حصارکشی کردن ➖� - pairi - daēz
🖌 اوستایی 👈 دیگ ➖ - dištā
🖌 فارسی باستان� 👈 قلعه ➖� didā
🖌 فارسی میانه� 👈� ساختن� ➖� - dys
🖌 فارسی میانه�� 👈�دز، قلعه� ➖� diz
🖌 پارتی� 👈� ساختن، شکل دادن� ➖� - dys
🖌 فارسی ترفانی�� 👈�دز� ➖� dyz
🖌 سغدی� 👈�دز� ➖� δyz
🖌 سغدی 👈 باغ ➖ prδyz
🖌 سغدی 👈 ساختن، شکل دادن ➖ - dys
🖌 ختنی 👈 روی هم چیدن ➖ - d�ś
🖌 خوارزمی 👈 تعمیر کردن ( دیوار ) ➖ - prdys
🖌 بلخی� 👈 دیوار، باره ➖ andēzo
🖌 فارسی� 👈�دِز، دِژ، دیوار ( جزءِ نخست ) ، دیگ، دیز، دیزی، پالیز، جالیز، پردیس، فردوس
🖌 کردی� 👈��باغ� ➖� pārēs
🖌 یدغه� 👈�آتشدان، دیگدان ➖ livdεn
🖌 کمزاری� 👈� دیگ ➖� dōgō
🖌 بختیاری� 👈��دیک� ➖� dik
🖌 ارمنی� 👈��روی هم چیدن� ➖� dizanem
🖌 سانسکریت 👈� گچ گرفتن، ضماد گذاشتن ➖ - deh
🖌 یونانی� 👈� دیوار� ➖� τείχος
🖌 لیتوانیایی� 👈�شکل دادن، سرشتن�� ➖� žiedži�
🖌 گوتی�� 👈�خمیر کردن، سرشتن� ➖� - digand
🖌 لاتینی 👈��سرشتن، خمیر کردن، شکل دادن ➖ fingere
🖌 لاتینی� 👈��کوزه گر� ➖� figulus
🖌 پورواهندی ایرانی اروپایی ( پِهیا ) 👈��خمیر کردن، سرشتنِ گل ( برای ساختنِ بارو یا دیوار ) � ➖� - dheiĝh
┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈┈
✍️ نکته:
۱ - تفاوتِ vaccination و immunization:
واکسیناسیون یا دِژالِش دریافتِ واکسن، چه خوراکی و چه تزریقی است. حال آن که، ایمونیزاسیون یا دیزانِش فرایندی است که پس از دِژالش در بدن روی می دهد تا فرد به مصونیت در برابرِ آن بیماری دست یابد.
برای دیدنِ immunization و وارینه های ( مشتق های ) آن بروید، اینجا .
۲ - برای دیدنِ فعل ها و واژه هایی دیگر از این ریشه بروید به:
to figure , to fix , to immunize , - proof
💤� @JavidPajin� 💤
l��� فرهنگِ ریشه شناختیِ نوواژگانِ همگانی و دانشی

مادر بزرگ من می گفت “مایه کوبی”
مایه کوبی شدن، مایه کوبی زدن یا مایه کوبیدن.
در نوشته های باستانی به این کار “مایه کوبی” و “پیش پاسی” می گفتند .
پیش پاسی: از پیش پاسداشتن، پیشاپیش پاسدار بودن در برابر بیماری.
...
[مشاهده متن کامل]

مایه کوبی: آیین سخت و پیچیده زرتشتی و پزشکی از ایران باستان که از پیشروی بیماری های واگیر پیشگیری می کرد.
امروزه هم ما گونه ای مایه ( بیماری مرده ) در بدن کس می زنیم که بدن در برابر آن بیماری آمادگی پیدا کند. پس هردو مایه کوبی و پیش پاسی هنوز واژه های درست و بجا ی برای این فرایند هستند. ( تنها ما برجای کوبیدن مایه ( مایه کوبه ) ، آن را در بدن فرو می کنیم.

مایه
واکسن : آنتی ژن ساختگی از باکتری و ویروس ضعیف شده است که بصورت خوراکی، زیرجلدی یا عضلانی تجویز میشود تا باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن در برابر آن باکتری یا ویروس شود.
چون ادوارد جنر میکرب ًضعیف شده آبله را به گاو تزدیق کرد ودر سرم گاو ماده درمانگر آبله ایجاد شدبه سرم خون گاو وارای آنتی بادی آبله واکسن نام نهاد که از کلمه واشvach به معنی گاو گرفته شده
پادوا ( padva )
که مخفف "پاد دوا" می باشد.
مانند:
پادوای برکت
پادوای کووید
پادوای سرخک
Vax
( مخفف vaccination )
واکسَن
پادمایه ، پادزَن ، وازَن ، پادکَن، پادمیر ، پادرَنج
واکسَن
دافَن یا دَفَن :
نخست دگرگشت این واژه :
پادآپَند<پَدافَند<دافَند<داف< دَف<="" دَفع="" (="" اَرَبیده="" )="">
همین گونه واژه انگلیسی defence به پارسی دافَند است مانند رَوَند ، شَوَند. . . با این اَفروزش یا روشنگری ( توضیح ) دافَن یا دَفَن، دارویی است که سامانه ی دافشی ( سیستم دِفاعی ) تَن را گیوی ( قَوی ) میکند.
...
[مشاهده متن کامل]

پَسوَند "اَن" ابزار ساز است مانند: تاوَن، دَرزَن، ( سوزَن؟ )
پیش نهاد دُیُم : وازَن ( زَن : ستاک کنون زَدَن )

واکسن
آزن ( از آ - و زَن <زدن> ) ، آژَن، آجَن، آجین
دَرزَن:واژهء کهن پارسی سوزن
دَرچکان، چِکانه
انواع ویروس ضعیف شده که به بدن تزریق میشوند
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١١)

بپرس