هگزا فلوراید گوگرد

گوگرد هگزا فلوئورید با فرمول SF6 یک ترکیب معدنی بی رنگ، بی بو ، غیر سمی و اشتعالناپذیر است که در دستهٔ گازهای گلخانه ای جای می گیرد. در فرمول های شیمیایی این مولکول اتم گوگرد در هسته و اتم های فلوئور در اطراف آن قرار می گیرد و مولکولی پر ظرفیت است. مانند دیگر گازهای غیرقطبی به سختی در آب حل می شود اما در حلال های آلی غیرقطبی حل شدنی است. معمولاً آن را به صورت گاز فشردهٔ مایع شده جابجا می کنند. چگالی آن در سطح دریای آزاد، ۶/۱۲ گرم بر لیتر است. [ ۲] این گاز معمولاً به عنوان بازدارندهٔ جرقه زنی در تجهیزات ولتاژ بالا استفاده می شود و نزدیک به پنج برابر از هوا سنگین تر است. [ ۳]
این گاز ۲۳۵۰۰ برابر بیشتر از گاز CO2 پتانسیل گرمایش جهانی ( GWP ) دارد و در غلظت های نسبتاً جزئی در جو وجود دارد. غلظت آن در تروپوسفر زمین در سال ۲۰۲۲ به ۱۱/۰۲ قسمت در هزار میلیارد ( ppt ) رسید که ۰/۳۷ ppt در سال افزایش یافت. این افزایش از سال ۱۹۸۰ تا حد زیادی ناشی از گسترش بخش صنعت برق بوده که سبب انتشار گازهای گلخانه ای فراری از بانک های گاز SF6 موجود در تابلو برق جریان متوسط و بالا است . استفاده آن نیز در تولید منیزیم، آلومینیوم و برق افزایش آن را در جو تسریع می کند.
اس اف سیکس را می توان از در تماس قرار دادن گوگرد و فلوئور بدست آورد. این همان روشی است که هانری مواسان و پل لبیو در ۱۹۰۱ میلادی در اکتشافاتشان به کار بردند. [ ۲]
عملاً هیچ واکنش شیمیایی ای برای اس اف سیکس وجود ندارد. این گاز با سدیم گداخته واکنش نشان نمی دهد اما به صورت گرماده با لیتیم واکنش نشان می دهد. [ ۲]
سالانه ۸٫۰۰۰ تن اس اف سیکس تولید می شود که بیشتر آن ( ۶٫۰۰۰ تن ) به عنوان دی الکتریک گازی در صنعت برق استفاده می شود. به عنوان یک گاز بی اثر در ریخته گری منیزیم و به عنوان یک پرکنندهٔ بی اثر در پنجره های دوجداره کاربرد دارد. [ ۲]
اس اف سیکس به عنوان مادهٔ گازی دی الکتریک در صنعت برق و در مدارشکنهای ولتاژبالا، تجهیزات کلیدزنی و دیگر تجهیزات برقی به کار می رود و جای مدارشکن های پرشده از روغن را که ممکن است شامل مادهٔ مضر پی سی بی باشند می گیرد. از اس اف سیکس تحت فشار در تجهیزات جی آی اس استفاده می شود چراکه خاصیت دی الکتریک آن بسیار بیشتر از هوا یا نیتروژن خشک شده است. این ویژگی سبب می شود که بتوان اندازهٔ تجهیزات برقی را تا حد زیادی کاهش داد. این خاصیت باعث می شود جی آی اس برای مقاصد بخصوصی نظیر بکارگیری در فضای بسته مناسب باشد ( در مقابل تجهیزات برقی عایق بندی شده با هوا که فضای به نسبت زیادتری می برند ) . تجهیزات برقی عایق بندی شده با گاز نسبت به آلودگی و تأثیرات آب و هوا نیز مقاومت بیشتری دارند و در کاربردهای طولانی مدت به سبب فضای کارکرد مهارشده، اعتمادپذیرتر هستند. با وجود اینکه بیشتر محصولات حاصل از تجزیهٔ این گاز به سرعت به اس اف سیکس بازتبدیل می شوند، قوس الکتریکی یا کرونا می تواند موجب تولید دی سولفور دکافلوئورید شود که گازی به شدت سمی است و اثرات سمی آن مشابه فوسژن می باشد. S2F10 به عنوان یک گاز مستعد برای بکارگیری در جنگ افزارهای شیمیایی در جنگ جهانی دوم مطرح بود چراکه موجب ریزش اشک نمی شود یا پوست را به سوزش نمی اندازد و بنابراین هشدار کمی هنگام تماس فراهم می کند. [ ۲]