نیابت عام

[ویکی فقه] به رهبری جامعه از سوی امام غایب ، در غیبت کبرا نیابت عام گفته می شود.
پس از پایان دوران غیبت صغرا و نیابت خاص و با آغاز غیبت کبرا هدایت شیعیان با عنوان نیابت عام از سوی حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شکل گرفت؛ به این صورت که امام ، ضابطه ای کلی و صفات و مشخصاتی عام به دست داد که در هرعصر، فرد شاخصی که آن ضابطه( از هرجهت و در همۀ ابعاد) بر او صدق کند، نایب امام شناخته شود و به نیابت از او در امر دین و دنیا ، سرپرست جامعه باشد؛ سخنش سخن امام و اطاعتش واجب و مخالفش حرام خواهد بود.
← روایت اسحاق بن یعقوب
به راستی همین نایبان عام حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) هستند که در طول غیبت کبرا ، دین مقدس اسلام را از انحراف نگه داشته اند، مسایل موردنیاز را برای مسلمانان بیان کرده اند و دل های شیعیان را بر اساس باورهای درست، استوار ساخته اند. تمام موفقیت های گوناگون، با مجاهدت و تلاش خستگی ناپذیر محدثان و فقیهان شیعه -از اواخر غیبت صغرا تا به امروز-بوده و حیات، شادابی و پویایی تشیع را کرده است.
چگونگی نیابت عام
یکی از دانشوران معاصر، دربارۀ چگونگی نیابت عام و بروز اندیشۀ ولایت فقیه چنین نوشته است: شیعیان، تا زمانی که امیدی به تشکیل حکومت نداشتند، به طور ارتکازی و با الهام گرفتن از امثال روایات عمر بن حنظله و ابو خدیجه و توقیع صادر از ناحیۀ مقدسه، نیازهای روزمره خو را با رجوع به فقهای بلاد برطرف می کردند... با گسترش این مباحث در میان توده ها، حکام و سلاطین شیعه برای مشروع جلوه دادن حکومتشان کوشیدند موافقت فقهای بزرگ را به دست آورند... ولی ظاهرا در هیچ عصری، هیچ سلطانی حاضر به تحویل دادن قدرت به فقیه واجد شرایط نبوده؛ چنان که هیچ فقیهی هم امیدی به دست یافتن به چنین قدرتی نداشته است. در واقع، با پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود که عملا ولایت فقیه به معنای واقعی کلمه تحقق یافت و نیاز به بررسی های دقیق دربارۀ مبانی و فروع آن آشکار گشت.
عناوین مرتبط
...