نهنگ

نَهَنگ که به آن وال یا بالِن ( به فرانسوی: baleine ) نیز گفته می شود، جانوری جفت دار از پستانداران دریایی متعلق به بوم سازگان آبی است که پراکندگی بالایی دارد. نهنگ ها به صورت غیررسمی، در زیرگروه آب بازسانان قرار می گیرند و به همراه دلفین ها و گرازماهی ها در گروه جفت سم سانان قرار دارند. نزدیک ترین پستاندار زنده به خانوادهٔ این جانوران، اسب آبی است که نزدیک به ۴۰ میلیون سال پیش از آن ها جدا شده است. نهنگ ها دارای دو راستهٔ اصلی اند: نهنگان بی دندان و نهنگان دندان دار. گمان می رود که این دو گروه، ۳۴ میلیون سال پیش از یکدیگر جدا شده باشند. در حال حاضر هشت تیره از نهنگ ها بر روی کره زمین زندگی می کنند: بزرگ باله ایان، نهنگ شکار، نهنگ ددان، تک دندانان، شاه نهنگیان، نهنگ منقاریان، نهنگ خاکستری و کوچک عنبریان.
نهنگ ها جانوران اقیانوسی هستند. آن ها در دریا غذا می خورند، جفت گیری می کنند، بچه به دنیا می آورند و بزرگ می شوند. زندگی آن ها چنان به محیط دریا گره خورده که در خشکی زنده نمی مانند. بزرگی یک نهنگ می تواند از ۲٫۶ متر و ۱۳۵ کیلوگرم ( نهنگ عنبر کوتوله ) تا ۲۹٫۹ متر و ۱۹۰ هزار کیلوگرم ( نهنگ آبی ) تغییر کند. برخی گونه های نهنگ دارای دودیسی جنسی اند؛ یعنی جنس ماده از جنس نر بزرگتر است. نهنگ های بی دندان شمار زیادی والانه دارند که یک ساختار شانه مانند دارد و با عبور آب از میان آن کریل ها و پلانکتون ها به دام می افتند و نهنگ آن ها را می خورد. اما نهنگ های دندان دار، دندان هایی مخروطی دارند که برای گرفتن ماهی یا ماهی مرکب طراحی شده است. نهنگ های بی دندان توان بویایی بسیار قوی دارند، درحالی که نهنگ های دندان دار توان شنوایی بسیار خوبی دارند. شنوایی آن ها هم برای خشکی و هم برای آب بسیار کارامد است.
نهنگ ها برای تنفس پیوسته باید به سطح آب بیایند. با این وجود، آنها می توانند برای مدت طولانی زیر آب باقی بمانند. برای نمونه، نهنگ عنبر می تواند تا ۹۰ دقیقه پیوسته زیر آب باشد. نهنگ ها برای دم و بازدم از سوراخ های تنفسی که در سرشان قرار دارد بهره می برند. نهنگ ها خونگرم اند و لایه ای از چربی در زیر پوستشان قرار دارد. آنها بیشتر دوست دارند در آب های خنک شمال و جنوب کرهٔ زمین زندگی کنند و تنها برای به دنیا آوردن بچه به سمت استوا کوچ می کنند. آنها شناگران ماهری اند و نسبت به شیرهای دریایی که تنها می توانند با سرعت ۹ تا ۲۸ کیلومتر در ساعت شنا کنند، بسیار سریع ترند و می توانند سرعت خود را به ۴۷ کیلومتر در ساعت هم برسانند. نهنگ عنبر تا ۳۵ کیلومتر بر ساعت شنا می کند. نهنگ گوژپشت و نهنگ آبی می توانند هزاران کیلومتر را بدون غذا خوردن شنا کنند. نوزاد نهنگ یازده ماه از شیر مادر تغذیه می کند و نهنگ ماده کل مسئولیت بزرگ کردن نوزاد را برعهده دارد. هر نوزاد، بسته به گونه، یک تا دو سال به مادر خود وابسته است و دورهٔ بلوغ آن ۷ تا ۱۰ سال طول می کشد.

نهنگ (صورت فلکی). نَهَنگ ( برابر عربی: قَیطُس؛ به انگلیسی Whale از Cetus لاتین ) از صورت های فلکی است.
ستاره مهم این پیکر آسمانی شگفت اختر ( میرا ) نام دارد. شگفت اختر ستارهٔ سرخ رنگی است که درخشندگی متغیری دارد. شش ماه از سال در یک زمان ثابت با چشم برهنه دیده می شود، سپس از نظر ناپدید می شود. [ ۱]
معادل انگلیسی:Cet مساحت:۱۲۳۱ درجه مربع ( چهارمین صورت فلکی )
در تمدن های اولیه بین النهرین، این ستارگان را تحت نام تیامات به معنای اژدهای کیهانی که به وسیلهٔ مردوک کشته شد. در اساطیر کلاسیک قیطس همان هیولای دریایی است که آندرو مدا را تهدید کرد
در این صورت فلکی ستاره اویکرو به نام شگفت اختر ( میرا یا اعجوبه ) خوانده می شود که ستاره ای آغازین از نوع متغیر تپشی دراز مدت است که در سال ۱۲۹۶ به عنوان اولین متغیر کشف گردید. این کشف باعث افزایش اعتبار انقلاب کوپرنیکی شد. طیف و قدر ستاره میرا در طول مدت ۳۳۰ روز از نوع M۵ III و قدر ۳٫۴ ( تا قدر دو هم رسیده است ) به طیف M۹ III و قدر۹٫۳ می رسد و مجدداً به حالت اول بر می گردد. فاصله ما از میرا ۱۳۰ سال نوری است. تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویری از دورترین ستاره شناخته شده جهان ثبت کرده است. ستاره ای که تنها چند ماه قبل کشف آن توسط دانشمندانی که با همتای پیشین جیمزوب یعنی تلسکوپ فضایی هابل کار می کنند، اعلام شده بود.   این ستاره که ایرندل نام دارد و با نام “WHL۰۱۳۷ - LS” نیز شناخته می شود در صورت فلکی نهنگ ( Cetus ) قرار دارد. [ ۲]
• M۷۷ ( کهکشان مارپیچی قدر ۹ )
۱. ثور
۲. جوی
۳. کوره
۴. بزغاله
۵. حوت
۶. دلو

نهنگ (فیلم ۲۰۱۱). نهنگ ( انگلیسی: The Whale ) یک فیلم مستند است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد.

نهنگ (فیلم ۲۰۲۲). نهنگ ( به انگلیسی: The Whale ) فیلمی آمریکایی از سال ۲۰۲۲ در ژانر درام روان شناختی به کارگردانی دارن آرونوفسکی و نویسندگی ساموئل دی. هانتر است که بر اساس نمایشنامه ای به همین نام از ۲۰۱۲ ساخته شده است. [ ۴] در این فیلم برندن فریزر، سیدی سینک، هانگ چائو، تای سیمپکینز و سامانتا مورتون به ایفای نقش پرداخته اند. نهنگ داستان یک معلم انگلیسی گوشه گیر با بیماری چاقی را بازگو می کند که سعی دارد رابطه خود را با دختر نوجوانش بازگرداند. [ ۵]
نهنگ در ۴ سپتامبر ۲۰۲۲ در هفتاد و نهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد و در ۹ دسامبر در ایالات متحده اکران محدودی داشت، و اکران گستردهٔ آن در ۲۱ دسامبر توسط ای۲۴ انجام شد. این فیلم منتقدان را دو قطبی کرد، [ ۶] اگرچه بازی های بازیگران، به ویژه فریزر و چائو، به طور گسترده مورد تحسین قرار گرفت. فریزر برای عملکرد خود برندهٔ جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد شد و در همین رده برنده جوایز فیلم به انتخاب منتقدان و جوایز انجمن بازیگران فیلم شد؛ او همچنین نامزدی همان رده را در هشتادمین مراسم گلدن گلوب، بیست و نهمین جوایز انجمن بازیگران سینما و هفتاد و ششمین جوایز فیلم اسکار بریتانیا دریافت کرد؛ این فیلم علاوه بر آن نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن ( چائو ) و بهترین چهره پردازی و آرایش مو شد و همچنین نامزد دریافت جایزه انجمن تهیه کنندگان آمریکا برای بهترین فیلم شد. نهنگ ۵۳ میلیون دلار در مقابل بودجه ۳ میلیون دلاری خود فروش داشته است.
«چارلی» یک استاد انگلیسی چاق و گوشه گیر است که دوره های آنلاین نویسندگی برای کالج را تدریس می کند، اما وب کم خود را خاموش نگه می دارد زیرا از ظاهر فیزیکی خود شرمنده است. او توسط پرستار و تنها دوستش «لیز» مراقبت می شود، که از او می خواهد به دلیل خطر شدید نارسایی احتقانی قلب به بیمارستان مراجعه کند. او نمی پذیرد زیرا نگران است که هرگز نتواند بدهی حاصل از بیمارستان را بپردازد. «توماس»، یک مبلغ مذهبی از «کلیسای نیو لایف» که می خواهد چارلی را نجات دهد، نیز از او بازدید می کند. چارلی اغلب پیتزا سفارش می دهد و طبق روال ثابتی با راننده تحویل به نام «دن»، که پیتزا را رها می کند و پول خود را از صندوق پستی می گیرد، به جز چند مورد خوشایند هرگز با او تعامل نداشته است.
چارلی امیدوار است دوباره با دختر نوجوان خود، «اِلی» که هشت سال است او را ندیده است، ارتباط برقرار کند. اگر الی بدون اطلاع مادرش با چارلی وقت بگذراند، او حاضر است تا ۱۲۰٫۰۰۰ دلار را به حساب بانکی او واریز کند. الی فقط زمانی موافقت می کند که چارلی در بازنویسی یک مقاله در مدرسه به او کمک کند، اگرچه چارلی همچنان از او در خواست می کند که در دفترچه ای که به او می دهد نیز یادداشت هایی بنویسد. لیز از دیدارهای مکرر توماس ناراضی است و به او می گوید که چارلی نیازی به نجات داده شدن ندارد. او فاش می کند که خودش دختر خوانده کشیش ارشد «نیو لایف» است، و آلن، دوست پسر متوفی چارلی، برادر او بوده است، که مرگش به دلیل خودکشی به دلیل گناه مذهبی باعث شد تا چارلی به طور غیرقابل کنترلی شروع به پرخوری کند. علی رغم مخالفت های لیز، توماس همچنان معتقد است که مأموریت او کمک به چارلی است.

نَهَنگ (whale)
نَهَنگ
نَهَنگ
نَهَنگ
(یا: وال، بالن) هر یک از پستانداران دریایی، از راستۀ آب بازان. یگانه پستانداری است که برای زندگی کامل در آب سازش یافته است. اندام حرکتی جلویی تبدیل به باله شده است و اندام های خارجی اثری مشخص و خارجی ندارند. وال ها دارای یک بالۀ دمی افقی اند. هنگامی که برای تفنن به سطح می آیند، هوای گرم حاصل از بازدم شان متراکم می شود و تشکیل فواره ای می دهد که از سوراخ های تنفسی آن ها، که منافذ بینی منفرد یا زوجی در بالای سر جانور است، بیرون می جهد. نهنگ ها باهوش اند و دارای سیستم ارتباطاتی پیچیده ای اند که با نام آواهای نهنگ ها شناخته می شود. نهنگ ها در همۀ دریاهای جهان یافت می شوند. راستۀ نهنگ ها به دو گروه تقسیم می شود: نهنگ های دندان دار (اُدونتوستی)، و نهنگ های بالن دار (میستی ستی). نهنگ های دندان دار شکارچی اند و از ماهی ها و اسکوئیدها تغذیه می کنند. این نهنگ ها شامل دولفین ها، و نهنگ های دندان دار، و نیز نمونه های بزرگی نظیر نهنگ اسپرم ا ست. بزرگ ترین نهنگ ها نهنگ های بالون دارند که صفحاتی دهانی دارند. این صفحات از غشاء مخاطی دهان، که بالون یا استخوان نهنگ نام دارد، تغییر شکل یافته اند. این نهنگ ها غذاشان را، که بیشتر پلانکتونهای میکروسکوپی است، از آب تصفیه می کنند. نهنگ های بالن دار شامل نهنگ های باله پشتی، نهنگ های درشت استخوان، و نهنگ آبی است. نهنگ آبی بزرگ ترین جانوری است که تاکنون یافت شده است. طول آن به ۳۰ متر می رسد. نهنگ ها صدها سال شکار شده اند (← نهنگ،_شکار) و امروز در معرض انقراض اند. در ۱۹۹۶، از یازده گونه نهنگ بزرگ، هفت گونه در لیست جانوران در معرض خطر یا آسیب پذیر قرار گرفت. در ۱۹۹۴، نمایش نهنگ ها جایگزین صید نهنگ شد و در کل ۱۲۱میلیون دلار سودآوری داشت. پوست نهنگ بی مو است. در زیر پوست لایه ای ضخیم از چربی نهنگ، که نوعی بافت چربی است، وجود دارد. حرکت نهنگ با دم و بالۀ دمی صورت می گیرد. نهنگ ها معمولاً در هربار زایمان یک نوزاد به دنیا می آورند. نوزادان پس از دورۀ حاملگی ده تا دوازده ماهه زنده متولد می شوند. بیشتر نهنگ ها بی دفاع اند و به صورت گروهی شنا می کنند. معروف است نهنگ ها رهبری گیج شده را دنبال می کنند که آن ها را به ساحل می راند و در ساحل بر اثر خفگی می میرند؛ در این حالت وزن آن ها سبب فشردن شش هایشان می شوند.
تنوعات گونه ای. نهنگ های دندان دار شامل ۶۶ گونه اند که بزرگ ترین آن ها نهنگ اسپرم Physeter catodon است. این جانور ماده ای موم مانند، با نام موم کافوری، دارد که برای غواصی از آن استفاده می کند. هوای سردِ سوراخ های تنفسی موم کافوری را سرد، و متراکم می کند، در نتیجه نهنگ به غواصی می پردازد. وقتی نهنگ به سطح می آید، خون به سمت موم کافوری هدایت می شود، درنتیجه این ماده گرم می شود و تراکم آن کاهش می یابد. نهنگ قاتل عضو بزرگی از خانوادۀ دلفین (دلفین دا) است و اغلب در اقیانوس نماها نمایش داده می شود. نهنگ قاتل در حیات وحش هشت تا پانزده صدای مخصوص، و هر عضو خانواده لهجه ای مخصوص به خود دارد. نهنگ های قاتل اولین پستاندارانی اند که مشخص شده است مانند انسان لهجه دارند. نهنگ های بالون دار ده گونه دارند که در سه خانوادۀ نهنگ شیاردار، نهنگ های بزرگ و نهنگ های خاکستری قرار دارد. نهنگ خاکستری یا شیاردار معمولی Balaenoptera physalas به رنگ خاکستری است و زیاد بزرگ نیست. وال های بزرگِ خانوادۀ بالانیدا دارای بدنی ضخیم و سری بزرگ اند. این نهنگ ها مورد توجه شکارچیان نهنگ اند، زیرا به آرامی شنا می کنند و به دام اندازی آن ها نسبتاً ساده تر است. نهنگ بزرگ شمالی در معرض انقراض است. در ۱۹۹۹، این نهنگ کمتر از ۳۲۵ بازمانده داشت. نهنگ آبی Sibaldus musculus یکی از نهنگ های باله پشتی است. طول آن به ۳۱ متر، و وزنش به ۱۰۰ تن می رسد. این نهنگ بزرگ ترین جانور روی زمین است و از پلانکتون هایی تغذیه می کند که آن ها را با صفحات استخوان نهنگ تصفیه می کند. نهنگ بینی بطری به ندرت در آب های بریتانیا یافت می شود. نهنگ سفید بیشتر در نواحی دور از ساحل لابرادور و کانادا یافت می شود. درگذشته، مهم ترین نهنگ های دراز استخوان یا بزرگ، نهنگ گرین لند Balaena mysticetus و نهنگ بیس کاین Eubalaena glacialis بودند. نهنگ های منقاردار هجده گونه دارند و در همۀ اقیانوس ها یافت می شوند. این نهنگ ها اندازه ای متوسط دارند و کمتر شناخته شده اند. پوزۀ باریک آن ها شبیه پوزۀ دولفین است. در ۱۹۹۶، گونۀ جدیدی از نهنگ منقاردار در آب های شیلی کشف شد. نهنگ سرخربزه ای Peponocephala electra مانند دیگر نهنگ های منقاردار، نهنگی عمق زی است و از اسکوئیدها تغدیه می کند. بنا به برآورد طول آن ۵ متر، و وزنش حدود ۲ تن است. راستۀ سوم، آرکائوستی، فقط به شکل فسیل مشاهده شده است. در ۱۹۹۳، دیرینه شناسان ایالات متحد امریکا و پاکستان گونه ای فسیل نهنگ پادار کشف کردند و آن را Ambulocetus نامیدند. این نهنگ ۵ میلیون سال قدمت دارد و به اندازۀ یک شیر دریایی نر است. این نهنگ قادر بود روی زمین راه برود، اما بیشتر وقتش را در دریا سپری می کرد.
تغذیه. نهنگ گوژپشت Megaptera novaeangliae کریلها را به دام می اندازد. نهنگ آن ها را در حباب هایی، که به منظور متراکم کردن شان در ناحیه ای مرکزی و کوچک می سازد، محاصره می کند، سپس آن ها را می خورد. نهنگ اسپرم بیشتر از اسکوئید تغذیه می کند. این جانور تا عمق ۱۰۰۰ متری غواصی می کند. گزارش شده است که این نهنگ در غواصی هایش به عمق ۳هزار متری نیز فرورفته است. زمان غواصی ممکن است یک ساعت طول بکشد، اما معمولاً حدود ده دقیقه است. چگونگی به دام اندازی اسکوئیدها، به صورت کامل، شناخته نشده است، اگرچه اسکوئیدها غالباً نشانه هایی از مکش روی سر نهنگ اسپرم بر جای می گذارند. در ایران، از این راستۀ جانوری، دو زیرراسته، یکی نهنگ های بالون دار و دیگری نهنگ های دندان دار، رده بندی شده اند. در آب های خلیج فارس و دریای عمان، نهنگ گرمسیری Balaenoptera edeni، نهنگ آبی Balaenoptera museulus، نهنگ خاکستری Balaenoptera physalus، و نهنگ گوژپشت Megaptera novaeanyliae جزو نهنگ های بالن دار، از خانوادۀ نهنگ های شکیل شناسایی شده اند.

نهنگ (اخترشناسی). نهنگ ( اخترشناسی)
رجوع شود به:قیطس