نعمت

[ویکی فقه] نعمت از دیدگاه اسلام به معنای آسایش و خیر شامل جنبه های مادی و معنوی انسان و جهان گشته و منحصر به جنبه های مادی نیست.
نعمت در لغت فارسی، به معنای احسان، نیکی، بهره و خوشی، مال و روزی به کار رفته است. در لغت عرب، این واژه از سه حرف اصلی (ن. ع. م) تشکیل شده و مشتقات آن فراوان است و همه آن ها به یک معنا می باشند: آسایش، خوشی، خیر و شایستگی در زندگی. در مفردات راغب اصفهانی در باب ماده «نعم»، معنای نعمت این گونه بیان شده است: نعمت، حالت نیک و پسندیده است. ساخت نعمت برای بیان هیئت و حالت انسان است؛ مانند جلسه و رکبه که بیان نوعی نشستن و نوعی سوار شدن است. نعمت، اسم جنس است که برای کم و زیاد استعمال می شود.به ناز و نعمت رسیدن و رفاه را «نعمت» گویند و ساخت آن برای بیان یک مرتبه کاری می باشد؛ مانند ضربه، شتمه که بر یک بار زدن و یک بار دشنام دادن دلالت می کند. انعام یعنی نیکی رساندن به دیگری و زمانی استعمال می شود که نعمت داده شده از جنس انسان باشد. مصداق این کلام را می توان در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران یافت که خداوند می فرماید: «و نعمت (بزرگ) خدا را بر خود به یاد آورید، آن گاه که دشمن (یک دیگر) بودید، سپس میان دل های شما الفت ایجاد کرد.»
سرآغاز نعمت های الهی
از صفات بارز و مهم الهی، صفت رحمانیت است که همه مخلوقات را فرامی گیرد: «الرحمن» هر سوره قرآن (جز سوره توبه) با تذکر این صفت آغاز می شود. رحمان، رمز رحمت واسعه الهی است. اگر صفت رحمانیت وی نبود، این چنین خوان نعمت خود را برای دوست و دشمن نمی گشود و نمی گسترد. خداوند در سوره مبارکه «الرحمن» به ذکر نعمات خود پرداخته که همه زیر مجموعه «رحمت» بی منتهای الهی است. با اندکی دقت در نعمت های دوازده گانه در سوره الرحمن که عبارت اند از: قرآن، خلقت انسان، تعلیم بیان، حساب منظم زمان، آفرینش گیاهان و انواع درختان، آفرینش اسلام، حاکمیت قوانین، آفرینش زمین با ویژگی هایش، خلقت میوه ها، خلقت نخل، آفرینش حبوبات، خلقت گل ها و گیاهان معطر، با جزئیات و ریزه کاری ها و اسراری که در هر یک نهفته است کافی است که حس شکرگزاری را در انسان برانگیزد و او را در پی شناخت پدید آورنده این همه موهبت روانه کند.
اقسام نعمت ها
رهنمودهای قرآن کریم برای استفاده از نعمت های خداوندی موجب شناخت بهتر آدمی از خود و خدا شده، او را برای تنظیم شخصیت و عملکرد خویش برای انجام وظایف الهی یاری می کند. نعمت های خداوند هم چون نور، مرز و اندازه ندارد و مقدار استفاده از آن ها به وضع و حالت و ظرفیت انسان ها بستگی دارد. نعمت های ذکر شده در قرآن را می توان به دو نوع مادی و معنوی تقسیم کرد:
← نعمت های مادی
...

[ویکی اهل البیت] نعمت (اسامی و اوصاف قرآن). «نعمت» در لغت یعنی آن چه خدا به انسان داده است. خداوند در آیه 11 سوره ضحی می فرماید: «وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ».
برخی از مفسران گفته اند مراد از نعمت در آیه فوق، چیزهایی است که خداوند به بشر ارزانی داشته است؛ چه نعمت های ظاهری و چه نعمت های معنوی. انسان باید برای نعمت های ظاهری و معنوی، زبان شکر و سپاس داشته باشد و در عمل، بذل و بخشش و انفاق کند.
برخی دیگر از مفسّران گفته اند مراد از نعمت، تنها نعمت معنوی؛ یعنی قرآن و نبوت است که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله موظف به ابلاغ و اظهار و بازگو کردن آن بود. بنابراین نظر از آیه 11 سوره ضحی استفاده می شود که «نعمت» یکی از نام ها و صفات قرآن کریم است.

[ویکی فقه] نعمت (قرآن). یکی از اوصاف قرآن نعمت است.
«نعمت» در لغت یعنی آن چه خدا به انسان داده است. خداوند در آیه ۱۱ سوره ضحی می فرماید:(وَاَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ).
مراد از نعمت در سوره ضحی
برخی از مفسران گفته اند مراد از نعمت در آیه فوق، چیزهایی است که خداوند به بشر ارزانی داشته است؛ چه نعمت های ظاهری و چه نعمت های معنوی. انسان باید برای نعمت های ظاهری و معنوی، زبان شکر و سپاس داشته باشد و در عمل، بذل و بخشش و انفاق کند.برخی دیگر از مفسّران گفته اند مراد از نعمت، تنها نعمت معنوی ؛ یعنی قرآن و نبوت است که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلّم موظف به ابلاغ و اظهار و بازگو کردن آن بود. بنابراین نظر، از آیه ۱۱ سوره ضحی استفاده می شود که «نعمت» یکی از نام ها و صفات قرآن کریم است.