مهمان در سیره نبوی

[ویکی فقه] میهمان داری و میهمان نوازی از نشانه ها و جلوه های روحیه فتوت و جوانمردی است. میهمان نوازی و پذیرایی از میهمان از خصائص و ویژگی هایی است که در سیره رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بسیار مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.
ضیافت و داشتن دستی باز و سفره ای گشوده و عطایی پیوسته و میهمان داری و میهمان نوازی از نشانه ها و جلوه های روحیه فتوت و جوانمردی است که در آموزه های دینی مان از آن بعنوان خصلتی شایسته و خویی پسندیده از آن یاد شده است.نظر به اهمیت والای میهمان و میهمان نوازی در سیره و کلام رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)، برآنیم که در حد توان، به بررسی آیین مهمانی و مهمان داری از نگاه آن حضرت پرداخته، مهمان دوستی و مهمان نوازی رسول ختمی مرتبت (صلی الله علیه و آله وسلّم) را بازگو نماییم.
تفضل خدا در مهمان نوازی
رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) مهمان دوستی و مهمان نوازی را از تفضلات خداوند به بندگان خاصش دانسته، فرمودند کسی جز مؤمن پرهیزگار پذیرایی از میهمان را دوست ندارد و از او پذیرایی نمی کند. نقل است روزی رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بر مردی گذر کرد که صاحب گاو و شتر بود و پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) را میهمان نکرد؛ اما بر زنی عبور کرد که تنها چند بره داشت، او یکی از بره ها را برای رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) سر برید. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به اصحاب فرمودند به این دو نفر بنگرید به راستی که این قبیل خصلت ها دست خداست هر کس را که بخواهد خوی نیک دهد می دهد.
تشویق به میهمان پذیری
میهمان نوازی و پذیرایی از میهمان از خصائص و ویژگی هایی است که در سیره رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) بسیار مورد توجه و تاکید قرار گرفته است. پیامبرخدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از میهمان، بعنوان راهنمای راه بهشت یاد کرده، او (میهمان) را هدیه ارزشمند الهی معرفی کرده اند، ایشان فرمودند: «هرگاه خداوند اراده خیری به قومی بکند به سویش هدیه می فرستد» گفتند: «آن هدیه چیست؟» فرمود: «میهمان؛ میهمانی که روزی را نازل می کند و گناه اهل خانه را می برد» هم از ایشان (صلی الله علیه و آله وسلّم) روایت شده که فرمودند: «مادامی که امتم دوستی خود را بر یکدیگر آشکار کنند و امانت را ادا کنند و از حرام خدا پرهیز کرده و از میهمان پذیرایی کنند و نماز را به پا دارند و زکات دهند خیر و برکت از ایشان گرفته نمی شود و اگر جز این باشد به قحطی و خشک سالی مبتلا می شوند.» ایشان پذیرایی از میهمان را از کفارات گناه مؤمن برشمرده؛ بر آن تاکید می ورزیدند. نقل است که مردی به رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) عرض کرد: «پدر و مادرم فدایت برنامه زندگی ام این است که وضو را به طور کامل انجام می دهم، نماز می خوانم، زکات مالم را هم به موقع می پردازم و از میهمان با آغوش باز و به خاطر خدا پذیرایی می کنم.» حضرت فرمود: «آفرین آفرین آفرین بر تو باد جهنم راهی به سوی تو ندارد اگر چنین باشی خداوند تو را از هرگونه بخل پاک ساخته است.» از جمله دلایلی که بعضی از مردم را از پذیرفتن میهمان باز داشته و فرارشان را از پذیرش مهمان باعث شده، ترس از مخارج مهمانی است؛ اما رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) مهمان را موجب خیر و برکت معرفی کردند و فرمودند: «خانه ای که در آن اطعام می شود خیر و برکت سریعتر از فرو رفتن تیغ در کوهان شتر، به آن می رسد.»
نکوهش خانه بی میهمان
...