مهران

مهران (جماعت). مهران جماعت و شهرکی در شمال تاجیکستان است که در ناحیهٔ کوهستان مست چاه ولایت سغد قرار دارد. [ ۱]

مهران (رود). رودخانه مهران نام رودخانه ای در جنوب ایران و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان است. [ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] این رودخانه آبش شور است، در ایام بارندگی آب از فراز کوه ها و دره ها به رودخانه سرازیر می شود، همچنین از کوه های منطقه اسیر و لامرد عبور می کند و از انتهای غربی شهرستان بستک یعنی ابتدای فرامرزان و در دهستان کمشک وارد بخش بستک و از شمال شهر جناح گذشته به سمت جنوب و مشرق منحرف شده، از جنوب صحرای خلوص و دهستان هرنگ وارد بخش کوخرد می شود. سپس از جنوب دهستان کوخرد می گذرد و از منطقه ای به نام برمه چشمه ای در شمال باغ زرد عبور می کند و در زیر کوهی معروف به کوه پل تیر، کوه خآب و از جنوب منطقه ( خادون ) و روستای آسو و از نقطه ای به نام مِهران که گذار راه سراسری لار[ ۴] به بندر لنگه در آن واقع است عبور کرده و در دهستان های لمزان و دژگان ادامه پیدا نموده و در محلی معروف به پل غار به خلیج فارس می ریزد. «بندری» از طرف جنوب رودخانه واقع شده است. [ ۴] [ ۵] [ ۶]
مهران نام دهی بوده که سابقاً در کنار رودخانه و محل فعلی پاسگاه ژاندارمری مهران قرار داشته است، گویند وجه تسمیه نام مهران چنین روایت است که شخصی به نام ( جلودار مهران ) ) در این منطقه سکونت داشته است، ایشان سردار چریک هایی بودند که از قافله ها حمایت می کرده اند، این ده و رودخانه به نام ایشان به یادگار مانده است. [ ۵] [ ۷] این رودخانه در مواقع عادی دارای آب زاینده ای است که شور است ولی در مواقع بارندگی آب فراوانی دارد که در سابق و قبل از اینکه پل به روی این رودخانه ایجاد شود موجب می شده چندین روز عبور و مرور بین شهرستان بستک و شهرستان بندر لنگه قطع گردد، آب کوه های اطراف شهر بستک و نیز کوه های کوهیج و فاریاب هم به وسیله شاخه دیگری که از جلو دهی به نام گتاو می گذرد به این رودخانه می پیوندد. [ ۵] [ ۸]
پل جناح نام پلی است بر روی رودخانه مهران در پیوستگاه راه سراسری شهرستان بستک به شهر جناح که سپس به بیخهٔ فرامرزان وصل می شود. [ ۲] [ ۵] [ ۹]
پل ارتباطی جناح با جاده ارتباطی شهر بستک به بندر لنگه، شهر جناح را به جاده سراسری وصل کرده است. [ ۵] [ ۱۰]
• موقعیت رودخانه مهران بر روی Google Maps

مهران (طالقان). روستای مهران یکی از روستاهای شهرستان طالقان است. این روستا در بخش بالاطالقان قرار گرفته است. در روستای مهران طالقان تقریباً بی سوادی به صفر رسیده است. از حدود تقریباً ۹۰ سال پیش در روستا مکتب خانه وجود داشت که در سال۱۳۲۵ شمسی دبستان دولتی به شماره ۲۸۷ در کل کشور در این روستا افتتاح گردید و تا سال ۱۳۵۷ نیز به همین نام مشهور بود و بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به نام «آیت الله صدوقی» نامیده شد. [ نیازمند منبع] یکی از دلایلی که باعث گسترش سطح سواد در روستا شده است، وجود شغل مکتب داری و معلمی در این روستا بوده است. همچنین هم جواری با استانهای گیلان و مازندران و وجود مکتب خانه های بسیار در این مناطق دیگر عوامل بالا بردن سواد اهالی بوده است. [ ۱]
اهالی مهران تَبَری هستند و به زبان طبری با گویش طالقانی صحبت می کنند. [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵] طالقانی ها به دو گویش مازندرانی و تاتی سخن می گویند. به عقیده برخی از صاحبنظران، گویش مردم طالقان به دو دسته مازندرانی و تاتی تقسیم می شود. روستاهایی که بین جوستان و کوه های کندوان قرار گرفته اند به زبان مازندرانی سخن می گویند. از جوستان به سمت باختر به تاتی طالقانی سخن می گویند. [ ۶] [ ۷] [ ۸]
شرح تاریخ مهران و پیدایش اولین سکنه آن  :
از تاریخ پیدایش ساکنین اولیه روستای مهران نوشته ای مستند در دسترس نمی باشد، ولی با مطالعه کتاب تاریخ طبرستان و رویان و چگونگی حکومتهای سادات - علویان در آمل با حدس و گمان به ریشه های برخورد می کنیم که می تواند مبنای واقعیت باشد. سلسله سادات علویان که مدت هشتصد سال در طبرستان رویان و آمل حکومت داشتند و جغرافیای حکمرانی آن ها در قلب سلسله جبال البرز بود که از آمل و ساری شروع می شود وتا دیلم و سیاهکل فعلی ادامه داشت. این سلسله به حاشیه دریای خزر که پوشیده از جنگل بود دسترسی نداشتند و در قسمت حاشیه جنوبی البرز که سمنان و گرمسار، ری ، تهران و غیره در آن قرار دارد بعلت کویری و بیابان بودن هیچ رفت و آمدی در آن نداشتند و مسیر رفت و آمد آن ها بدین طریق بود: از مسیر آمل رودخانه هراز یوش - بلده - میناک - دنا - کندوان - آزادبر - گته ده - جوستان و مسیر دیگر از کجور - دشت نظیر - مرزن آباد - دلیر - ناریان یا انگوران به ناریان یا کلاردشت و رودبارک - هزارچم - پراچان ( طالقان ) - دیزان ( طالقان ) - مهران - جوستان و از آنجا به الموت سیاهکل رفت و آمد داشتند و مراجعت گروه دسته سپاه در حوزه حکمرانی علویان از اشکور تا دیلمان از همین مسیر بوده است. سلسله سادات علویان کثیرالولاد بودند، هر کدام چند همسر داشتند و در فصول گرم تابستان از محل حکمرانی آمل یا رویان به نقاط ییلاقی می رفتند و همچنین آن عده که در سپاه خدمت می کردند با زن و فرزند در حوزه های خدمتی خود به صورت مأمور رفت و آمد می کردند. اگر مکانهای خوش آب و هوایی را در مسیر پیدا می کردند در آنجا ساکن می شدند. چون زمین های حاشیه و رودخانه پرآب برای کشاورزی برای مناسب بوده و به علت مرتفع بودن و دو کوه بلند گذر چال و دوهاله باد کمتری داشت در آنجا سکونت اختیار می کردند یا به علت زمستان زودرس و بسته شدن گردنه های برفگیر علم کوه، تخت سلیمان و هزارچم اجباراً زمستان و بهار را در آنجا می ماندند و این ماندن دایمی شد و خانواده های دیگری که در لوچکان ساکن بودند و خرابه های منزل آن ها باقی است و همچنین چند خانواری که در مزرعه مزراع ساکن بودند بعلت اینکه این دو مزرعه در ارتفاع قرار داشت و پیوسته پوشیده از مه بود به طرف چشمه و آبادی فعلی مهران حرکت کردند تا هم از شر مه و هم از سوز سرما و آزار حیوانات آسوده باشند و در این مکان زندگی مسالمت آمیزی را با هم شروع کردند.

مهران (محله تهران). مهران یکی از مناطق شمالی شهر تهران است که از شمال به اتوبان شهید زین الدین، از جنوب به بزرگراه رسالت، از شرق به اتوبان صیاد شیرازی و از غرب به خیابان شریعتی ختم می گردد. احتمالاً از اینرو که منطقهٔ فعلی مهران در گذشته محل باغ مهران بوده است، این نام را برایش برگزیده اند. روستای مهران در گذشته ای نه چندان دور در این محله قرار داشته است.