مهدویت در صحیحین

[ویکی فقه] یکی از مسائل مهم اسلام، اعتقاد به وجود مصلح و منجی است که با ظهور اسلام و پیامبر آخر الزمان، بحث مهدویت و حکومت جهانی امام مهدی علیه السّلام مانند مسائل مهم دیگر، بطور گسترده و دقیق در بین جامعه اسلامی بیان شد تا جایی که با مرور در مصادر حدیثی، تاریخی، عقیدتی، و تفسیری شیعه و سنی به این حقیقت پی خواهیم برد که نخستین کسی که موضوع مهدی منتظر و قیام جهانی او را مطرح کرد، همانا شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم بوده است که مشخصات و ویژگی های مهدی موعود، پدران و اجدادش را آنچنان دقیقا اعلام نمود که زمینه سوء استفاده مهدی های دروغین را از عنوان «مهدی منتظر» منتفی کرد حضرتش بر اساس وحی الهی، مسئله مهدویت را پایه گذاری کرد و با ایراد علائم و نشانه های ظهور و ویژگی های محلی و تاریخی قیامش، مسلمانان را هشدار داد که منتظر و آماده ظهور و قیام «مهدی واقعی» باشند.
مهدویت؛ مصدر جعلی است که از مهدی گرفته شده است در لغت به کسی که خدا او را بسوی حق هدایت کند، مهدی گفته می شود و شخصی را که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم به آمدن آن در آخر الزمان بشارت داده است، مهدی نامگذاری شده است. در اصطلاح، هر چیزی که به نوعی به حضرت مهدی علیه السّلام نسبتی پیدا کند مثل اعتقاد به ظهور، نشانه ها و علامت های ظهور، حوادث قبل و بعد ظهور و غیره، مهدویت گفته می شود. منظور از کلمه صحیحن دو کتاب «صحیح مسلم و بخاری» است که اهل سنت این دو کتاب را بعد از قرآن از صحیح ترین کتاب های خود بشمار می آورند.
کتاب شناسی مهدویت در اهل سنت
بیشتر کتاب های حدیثی اهل سنت چه صحاح (صحاح سته اهل سنت عبارتند از، صحیح مسلم، صحیح بخاری، سنن ترمزی، سنن ابی داود، سنن نسائی، سنن ابن ماجه.) و چه غیر صحاح حدیث های مرتبط با امام مهدی علیه السّلام را یاد کرده اند، هرچند امروزه در دو کتاب مهم آنها (صحیح مسلم و بخاری) تصریح به نام حضرت دیده نمی شود ولی در بیشتر کتاب هایشان علاوه بر ذکر صفات و ویژگی ها، تصریح به نام امام مهدی علیه السّلام نیز دارند کتاب های حدیثی اهل سنت که از حضرت مهدی علیه السّلام سخن به میان آورده اند به دو دسته عمده تقسیم می شوند: ۱. کتاب های حدیثی عمومی، که درباره موضوعات مختلف سخن گفته اند و بخشی از آن را هم به حدیث هایی درباره حضرت مهدی علیه السّلام اختصاص داده اند مانند؛ «المصنف» صنعانی (م ۲۱۱ه. ق)، «الفتن» نعیم بن حماد معاویه (م۲۲۹ه. ق) و «مسند» احمد بن محمد حنبل (م۲۴۱ه. ق) و.... . ۲. کتاب های اختصاصی اهل سنت که فقط درباره امام مهدی علیه السّلام نوشته شده است؛ مثل «اربعون حدیث»، «مناقب المهدی» و «صفة المهدی» ابونعیم اصفهانی (م۴۲۰ه. ق) دو کتاب اخیر ایشان در دسترس نمی باشد، «العرف الوردی فی اخبار المهدی» جلال الدین سیوطی (م۹۱۱ه. ق).
منکرین احادیث مهدویت
با وجود اینکه بیشتر بزرگان اهل سنت همچون، ابن حجر عسقلانی، ابن حجر هیثمی و سیوطی و دیگران به تواتر و صحت حدیث های مهدویت تصریح کرده اند ولی عده کمی از علماء اهل سنت منکر احادیث مهدویت شده اند که یکی از علت های مهم آنها، این است که در صحیح مسلم و بخاری هیچ اشاره ای به احایث مهدی علیه السّلام نشده است و این نشان از این دارد که مسلم نیشابوری و بخاری حدیث های که درباره مهدی علیه السّلام ذکر شده است را قبول نداشته اند، از جمله این افراد، رشید رضا می باشد که در تفسیر مشهورش در ذیل آیه ۱۸۷ اعراف چنین می گوید: «تعارض در روایات «مهدی» قوی تر و ظاهرتر است و جمع آنها مشکل تر و منکران زیادتر و شبهه در آنها آشکارتر است بخاطر همین مسلم و بخاری در دو کتاب شان به این توجه نکرده اند». احمد امین نیز همین موضوع را به عنوان دلیل برای انکار احادیث مهدویت گرفته و می گوید: «بخاری و مسلم هیچ یک از احادیث مهدی را ذکر نکرده اند این دلیل بر آن است که این روایات نزد آنها صحیح نبوده است. ».
← جواب از منکرین روایات مهدویت
...