مناظره درباره تشیع ایرانیان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] با این که اسلام در عصر خلافت خلیفه دوّم عمر، وارد ایران گردید، اما اکثریّت قریب به اتّفاق مردم ایران، شیعه هستند. تاریخ تشیّع در ایران نشان می دهد که ایرانیان از قرن اوّل تا حدود قرن هفتم، به تدریج مرحله به مرحله، به تشیّع گرویده اند، و این گرایش، در هر مرحله عمیق و چشمگیر بوده است، اکنون به این مناظره دو دانشمند در رابطه با رازهای تشیّع ایرانیان توجّه کنید:
دانشمند زرتشتی: به نظر من مهم ترین عامل گرایش ایرانیان به تشیّع، چهار چیز بوده است: ۱. ایرانیان به خاطر سابقه و عادت به حکومت سلطنتی و موروثی، امامت موروثی را پذیرفته اند. ۲. ایرانیان از قدیم، سلطنت را حق آسمانی و موهبت الهی می دانستند و چنین عقیده ای با مذهب تشیّع هماهنگ و هم سو است. ۳. ازدواج امام حسین (علیه السّلام) با شهربانو، دختر یزدگرد سوّم، آخرین شاه ساسانی، باعث تشیّع ایرانیان گردیده است. ۴. واکنش روح ایرانی در برابر اعراب، تشیّع بود، تا زیر پوشش آن برنامه زرتشتی گری را ادامه دهند، بنابراین تشیّع ساخته افکار ایرانیان است. (این مطلب را دو دسته، عنوان می کنند: ۱. سنّیان متعصّب، که می خواهند شیعه را یک گروه سیاسی ایرانی معرّفی کنند. ۲. ناسیونالیستهای ایرانی که می پندارند: ایرانیان توانستند آئین کهن خود را، زیر پوشش تشیّع، حفظ کنند.)
نقد عوامل فوق
دانشمند مسلمان: هیچ یک از امور چهارگانه فوق، علّت و راز تشیع ایرانیان نیست. زیرا سنگ نخست و زیرین تشیع در زمان پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) بنا شد، و پس از رحلت پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) در میان بنی هاشم و افرادی مانند سلمان، ابوذر، مقداد و عمّار، دنبال شد، بنابراین، عامل بیرون از مرز ایران داشت. و تاریخ شاهان ساسانی با مردم ایران، و هرج و مرج و بی عدالتی های آن روز، نشان می دهد که روح ایرانی، از سلطنت موروثی بیزار شده بود، و تشنه یک آئین سازنده و طرفدار عدالت و جامع بود تا آنان را از زیر یوغ طاغوت ها نجات دهد. و ازدواج امام حسین (علیه السّلام) با شهربانو، احتمالاً در گرایش اندکی از ایرانیان به تشیّع، اندک اثری داشت، ولی عامل اصلی و راز حقیقی نبود.
عوامل واقعی گرایش به تشیع
دانشمند زرتشتی: اگر امور چهارگانه فوق، علل گرایش ایرانیان به تشیّع نبود، پس چه عواملی می توانست چنین گرایش وسیع و عمیقی را در ایرانیان، به سوی تشیع به وجود آورد؟ دانشمند مسلمان: به طور خلاصه می توان مراحل یازده گانه زیر را، ریشه های اصلی تحکیم و گسترش تشیّع در ایران دانست:
← عدالت خواهی ایرانیان و نقش سلمان
...

پیشنهاد کاربران

بپرس