ملایر
/malAyer/
لغت نامه دهخدا
1- دهستان حومه ، 52 آبادی. 2- دهستان آورزمان ، 47 آبادی. 3- دهستان ترک ، 50 آبادی. 4- دهستان سامن ، 46 آبادی. 5- دهستان کمازان ، 55 آبادی. بنابر آمار فوق شهرستان ملایر با احتساب شهر ملایر از 251 آبادی تشکیل شده و در حدود 000،170 تن سکنه دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ). و رجوع به نشریه مؤسسه آمار ایران و جغرافیای سیاسی کیهان صص 390 - 392 و جغرافیای غرب ایران ص 79 و نزهةالقلوب چ لیدن ص 74 شود.
ملایر. [ م َ ی ِ ] ( اِخ ) مرکز شهرستان ملایر است که در جلگه مسطحی بنا شده است. طول این شهر 48 درجه و 49 دقیقه و 30 ثانیه از مبداءگرینویچ و عرض آن 34 درجه و 17 دقیقه است و 1677 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. هوای آن معتدل است و در حدود 25432 تن سکنه دارد. از بناهای دیدنی شهر پارک ناصری است که بانی آن سلطان محمدمیرزا برادر عین الدوله و تاریخ بنای آن 1304 هَ. ق. است. این شهر، به علت آنکه شاهزاده دولت شاه یکی از پسران فتحعلی شاه اولین کسی بود که به فکر احداث آن افتاد، سابقاً دولت آباد نامیده می شد . ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5 ). و رجوع به ماده قبل شود.
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
مَلایِر مرکز شهرستان ملایر است و در جنوب شرقی استان همدان قرار دارد. این شهر از نظر جمعیت دومین شهر بزرگ استان همدان، به شمار می آید. بررسی تپه نوشیجان آتشکده و قلعه ای باستانی در ۱۵ کیلومتری غرب این شهر با کاوش های باستان شناسان در این تپه باستانی سه طبقه شناسایی شد که طبقه اول را به مادها، طبقه دوم را به هخامنشیان و طبقه سوم را به ساسانیان نسبت می دهند. [ ۶] دانشنامه ایرانیکا ملایر را به عنوان یکی از مراکز گویشوران زبان لری و زبان لکی معرفی می کند. [ ۷] [ ۸]
ملایر دارای سرانه فضای سبز بالایی است به طوری که شامل ۴۰ پارک شهری، ۴ پارک جنگلی و یک پارک قدیمی به نام پارک سیفیه است. سرانه فضای سبز در ملایر بیش از ۳/۱۴ متر مربع است. از جمله آثار دیدنی در ملایر می توان به پارک سیفیه، یخچال میرفتاح، شهر زیرزمینی سامن دوره اشکانیان، پروژه پارک ملل ملایر، بام ملایر و دریاچه کوثر اشاره کرد. ملایر دارای طبیعت معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و پر برف و تابستان های معتدل است. وجود روستاها و زمین های وسیع کشاورزی و باغ های حاصل خیز انگور و فاصله کمتر از ۱۵۰ کیلومتر با سه مرکز استان و قرارگیری بر سر راه های مواصلاتی اصلی، همچنین گستردگی صنعت مبل و منبت در توسعه ملایر مؤثر بوده است.
ملایر داری یک ثبت ملی و یک ثبت جهانی است. این شهر به عنوان شهر ملی مبل و منبت در لیست شهرهای صنایع دستی کشور ثبت شده است. [ ۹] همچنین انگور ملایر به عنوان پنجاه و سومین میراث مهم کشاورزی جهان در سازمان فائو و ملایر به عنوان شهر جهانی انگور به ثبت رسیده است. [ ۱۰] [ ۱۱]
اگرچه شهر کنونی ملایر شهری نوبنیاد است ولی این نام ریشه ای کهن دارد. درج نام ملایر بر روی مهرهای به دست آمده از دوره ساسانی و ذکر این نام در متن های قرن ششم هجری نشان دهنده این است که در آن دوران یا حداقل بخشی از آن، منطقه وسیع بین جنوب کوه های الوند تا کوه ها شمال لرستان و از شرق در دامنه کوه های راسوند تا حوالی کرمانشاه در غرب، به این نام خوانده می شده؛ اما به دلیل موقعیت نچندان مناسب ملایر برای تشکیل یک مرکز شهری معتبر و همچنین همجواری این منطقه با شهرهای بزرگ آن دوران همچون همدان، نهاوند، کرج ابودلف و بروجرد، ملایر تا سده های اخیر فاقد مرکزیت بوده بنابراین اسناد چندانی از نام ملایر در متون کهن به ویژه متون سده های نخستین اسلامی در دسترس نیست، ظهور دوباره نام ملایر را می توان بعد از ویرانی شهر کرج ابودلف در سده پنجم هجری و سپس در دوره ایلخانیان در نظر گرفت. [ ۱۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفملایر دارای سرانه فضای سبز بالایی است به طوری که شامل ۴۰ پارک شهری، ۴ پارک جنگلی و یک پارک قدیمی به نام پارک سیفیه است. سرانه فضای سبز در ملایر بیش از ۳/۱۴ متر مربع است. از جمله آثار دیدنی در ملایر می توان به پارک سیفیه، یخچال میرفتاح، شهر زیرزمینی سامن دوره اشکانیان، پروژه پارک ملل ملایر، بام ملایر و دریاچه کوثر اشاره کرد. ملایر دارای طبیعت معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و پر برف و تابستان های معتدل است. وجود روستاها و زمین های وسیع کشاورزی و باغ های حاصل خیز انگور و فاصله کمتر از ۱۵۰ کیلومتر با سه مرکز استان و قرارگیری بر سر راه های مواصلاتی اصلی، همچنین گستردگی صنعت مبل و منبت در توسعه ملایر مؤثر بوده است.
ملایر داری یک ثبت ملی و یک ثبت جهانی است. این شهر به عنوان شهر ملی مبل و منبت در لیست شهرهای صنایع دستی کشور ثبت شده است. [ ۹] همچنین انگور ملایر به عنوان پنجاه و سومین میراث مهم کشاورزی جهان در سازمان فائو و ملایر به عنوان شهر جهانی انگور به ثبت رسیده است. [ ۱۰] [ ۱۱]
اگرچه شهر کنونی ملایر شهری نوبنیاد است ولی این نام ریشه ای کهن دارد. درج نام ملایر بر روی مهرهای به دست آمده از دوره ساسانی و ذکر این نام در متن های قرن ششم هجری نشان دهنده این است که در آن دوران یا حداقل بخشی از آن، منطقه وسیع بین جنوب کوه های الوند تا کوه ها شمال لرستان و از شرق در دامنه کوه های راسوند تا حوالی کرمانشاه در غرب، به این نام خوانده می شده؛ اما به دلیل موقعیت نچندان مناسب ملایر برای تشکیل یک مرکز شهری معتبر و همچنین همجواری این منطقه با شهرهای بزرگ آن دوران همچون همدان، نهاوند، کرج ابودلف و بروجرد، ملایر تا سده های اخیر فاقد مرکزیت بوده بنابراین اسناد چندانی از نام ملایر در متون کهن به ویژه متون سده های نخستین اسلامی در دسترس نیست، ظهور دوباره نام ملایر را می توان بعد از ویرانی شهر کرج ابودلف در سده پنجم هجری و سپس در دوره ایلخانیان در نظر گرفت. [ ۱۲]
wiki: ملایر
پیشنهاد کاربران
ملایر در زبان لری مِل ( گردن، گردنه ) و آئر ( آتش ) بوده یعنی گردنه ی آتش؛ مناسبت این نام برای آن بوده که فرمانروایان همدان کسانی را در پایین کوهی به نام کوه سرده که در شمال این شهر است گماشته بودند تا
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
آتش و دود بر پا کنند و مردم همدان را از آمدن دشمن آگاه سازند؛ و این روستا که بعدها شهر شد، مل آئِر خوانده می شد و امروزه نیز برخی مردمان لر به این شهر مِلار گویند و رفته رفته ملایر شد.
سلام، امیدوارم حال همگی خوش باشه، خواستم اطلاعاتی رو راجب شهرستان ملایر در اختیار دوستان قرار بدم، خب بریم سر اصل مطلب :
شهرستان ملایر یه شهرستان چند قومیتی در جنوب شرق استان همدان هست ، این شهرستان از سمت شمال به همدان، از شمال شرق به قهاوند، از شمال غرب به تویسرکان ، از شرق به خنداب استان مرکزی ، از جنوب شرق به شازند استان مرکزی ، از جنوب به بروجرد استان لرستان و از غرب با شهرستان نهاوند همجوار هست، این شهرستان از سه بخش تشکیل شده و همچنین شهر ملایر ، دومین شهر بزرگ استان همدان هست از لحاظ وسعت و جمعیت هست ، بخش مرکزی با مرکزیت ملایر، بخش جوکار با مرکزیت شهر جوکار و بخش سامن با مرکزیت شهر سامن ، به علت موقعیت جغرافیایی خاص شهرستان، این شهرستان از قومیت های مختلف برخوردار هست ، بخش سامن به طور کامل لُر نشین هست و همانند شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان، تکلم میکنند، بخش مرکزی عمدتا فارس زبان و در نواحی شرق و شمال و شمال شرقی، عمدتا ترک زبان هست، اکثریت جمعیت بخش مرکزی ، به زبان فارسی تکلم میکنند، بخش جوکار عمدتا به زبان فارسی و ترکی تکلم میکنند مخصوصا نواحی با بخش شرا شهرستان همدان همجوار هست، در شهرستان ملایر ، علاوه بر فارس ها و لُر ها، جمعیت قابل توجی از ترک زبان ها زندگی میکنن که اکثریت در ازندریان و اسلامشهر آق گل ساکن هستند، عده ای هم در خود شهر های ملایر و جوکار ساکن هستن که برای سهولت کار و برقراری ارتباط با سایر همشهری ها ، به زبان فارسی تکلم میکنن، روستای های ترک نشین زیادی در شهرستان ملایر وجود دارد از جمله : . ازندریان 2. اسلام اباد 3. علوی 4. اوچ تپه 5. موسی خان بلاغی 6. کریم اباد 7. بور بور 8. طاس بندی 9. منگاوی 10 . ینگی کند 11. آشاق قلعه 12. بیش اغاج 13. کند هلان 14. چشمه پهن 15 . آشاقی قینجه 16. قشلاق 17 قشلاق ده نو 18. حسین اباد شاملو 19 . قره تکین 20. زمان آباد 21. نجف اباد 22. علی جوق 23. شاه کندی 24. نهنجه 25 . آوشاق 26. پیر میشان 27. طجر 28. حسن اباد علوی 29. امام زاده ابراهیم 30. مانیزان 31. پیر خداوردی 32. کمری . . . . و ده ها روستای بزرگ و کوچک مربوط به تورک ها می باشد در این بین شهر ازندریان به لحاظ جمعیت بعد از ملایر بزرگترین شهر شهرستان ملایر و کاملا تورک نشین می باشد . اکثریت ترک های شهرستان ملایر از ایل های بیات، شاملو، تکلو، آپالوت می باشند.
... [مشاهده متن کامل]
هدف بنده این بود که بگم، از لحاظ قومیتی ، اطلاعاتی که در اختیار مردم قرار داده میشه، تا حدود زیادی اشتباه هست و برحسب سیاست های خاصی در اختیار مردم قرار میگیرد، دوستانی که اهل مسافرت هستن، کافیه یه سفر ساده به بخش های شرقی ، شمال شرقی ، شمال غربی ، و شمال شهرستان ملایر برن و از اون مناطق بازدید کنن، به حرفای من قطعا پی می برید. موفق باشید .
شهرستان ملایر یه شهرستان چند قومیتی در جنوب شرق استان همدان هست ، این شهرستان از سمت شمال به همدان، از شمال شرق به قهاوند، از شمال غرب به تویسرکان ، از شرق به خنداب استان مرکزی ، از جنوب شرق به شازند استان مرکزی ، از جنوب به بروجرد استان لرستان و از غرب با شهرستان نهاوند همجوار هست، این شهرستان از سه بخش تشکیل شده و همچنین شهر ملایر ، دومین شهر بزرگ استان همدان هست از لحاظ وسعت و جمعیت هست ، بخش مرکزی با مرکزیت ملایر، بخش جوکار با مرکزیت شهر جوکار و بخش سامن با مرکزیت شهر سامن ، به علت موقعیت جغرافیایی خاص شهرستان، این شهرستان از قومیت های مختلف برخوردار هست ، بخش سامن به طور کامل لُر نشین هست و همانند شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان، تکلم میکنند، بخش مرکزی عمدتا فارس زبان و در نواحی شرق و شمال و شمال شرقی، عمدتا ترک زبان هست، اکثریت جمعیت بخش مرکزی ، به زبان فارسی تکلم میکنند، بخش جوکار عمدتا به زبان فارسی و ترکی تکلم میکنند مخصوصا نواحی با بخش شرا شهرستان همدان همجوار هست، در شهرستان ملایر ، علاوه بر فارس ها و لُر ها، جمعیت قابل توجی از ترک زبان ها زندگی میکنن که اکثریت در ازندریان و اسلامشهر آق گل ساکن هستند، عده ای هم در خود شهر های ملایر و جوکار ساکن هستن که برای سهولت کار و برقراری ارتباط با سایر همشهری ها ، به زبان فارسی تکلم میکنن، روستای های ترک نشین زیادی در شهرستان ملایر وجود دارد از جمله : . ازندریان 2. اسلام اباد 3. علوی 4. اوچ تپه 5. موسی خان بلاغی 6. کریم اباد 7. بور بور 8. طاس بندی 9. منگاوی 10 . ینگی کند 11. آشاق قلعه 12. بیش اغاج 13. کند هلان 14. چشمه پهن 15 . آشاقی قینجه 16. قشلاق 17 قشلاق ده نو 18. حسین اباد شاملو 19 . قره تکین 20. زمان آباد 21. نجف اباد 22. علی جوق 23. شاه کندی 24. نهنجه 25 . آوشاق 26. پیر میشان 27. طجر 28. حسن اباد علوی 29. امام زاده ابراهیم 30. مانیزان 31. پیر خداوردی 32. کمری . . . . و ده ها روستای بزرگ و کوچک مربوط به تورک ها می باشد در این بین شهر ازندریان به لحاظ جمعیت بعد از ملایر بزرگترین شهر شهرستان ملایر و کاملا تورک نشین می باشد . اکثریت ترک های شهرستان ملایر از ایل های بیات، شاملو، تکلو، آپالوت می باشند.
... [مشاهده متن کامل]
هدف بنده این بود که بگم، از لحاظ قومیتی ، اطلاعاتی که در اختیار مردم قرار داده میشه، تا حدود زیادی اشتباه هست و برحسب سیاست های خاصی در اختیار مردم قرار میگیرد، دوستانی که اهل مسافرت هستن، کافیه یه سفر ساده به بخش های شرقی ، شمال شرقی ، شمال غربی ، و شمال شهرستان ملایر برن و از اون مناطق بازدید کنن، به حرفای من قطعا پی می برید. موفق باشید .
مال در زبان لری یعنی خانه و ایر به معنای اریایی ها است اون آگری که میگید در زمان زرتشت نام گذاری شده که پیش از اون آیر بوده و در زمان زرتشت مردم زرتشتی و اتش کده های بسیاری هم داشته اما آیر از زمان ماد ها به دیدگاه من نام گذاری شده یعنی مالآیر
مان=خانه زبان پارسی
مال=خانه زبان لری
مان=خانه زبان پارسی
مال=خانه زبان لری
در زبان ترکی مال ( تپه و جای بلند ) و ایر ( جا و مکان ) می باشد. لازم به توضیح است که در زبان کردی مل به معنی گردن هست نه گردنه، همچنین به آتش هم آگر یا آقر می گویند و هیچ ارتباطی بین کلمه ملایر و توضیحات کردی یا فارسی ندارد.
پایتخت مبل و منبت و شهر جهانی انگور
دهم آذر سال ۹۷ روزی است که با ثبت نظام تولید انگور ملایر در سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد ( فائو ) ، انگور ملایر بر بام کشاورزی دنیا نشست و حق مالکیت برند جهانی برای تاکستان های زرخیز این شهر ثبت شد؛پرورش دانه های یاقوت لابلای مودارهای در هم تنیده به دست باغداران توانمند که سال ها از خاک طلا چیده اند و نسل به نسل این میراث گرانبها را منتقل کردند تا امروز که ملایر، شهر جهانی انگور میراث دار این کشاورزی کهن باشد. قدمت بیش از ۷۰۰ ساله نظام تولید انگور درّه جوزان ملایر و سالانه افزون بر ۲۴۰ هزار تن انگور از حدود ۱۱ هزار هکتار باغ برداشت می شود، محصولی که بدون شک کلید توسعه کشاورزی استان همدان است و نقش مهمی در صادرات بازی می کند.
... [مشاهده متن کامل]
شیره پزی در ملایر قدمتی دیرین دارد، فصل پاییز که می شود حال و هوای روستاهای ملایر حال و هوای دیگری است. جنب وجوش و شادی همه جا دیده می شود. انگار قرار است اتفاق مهمی بیفتد. کمی توجه کنیم می فهمیم فصل برداشت انگور رسیده و هر یک از اهالی به نحوی با این محصول سروکار دارند. مراسم شیره پزی در همه روستاهای ملایر انجام می شود اما اگر گذرتان به �مانیزان� بیفتد می توان این مراسم را به خوبی مشاهده کرد و از آن لذت برد. در واقع مانیزان پایتخت شیره انگور است و این روستا در دهستان جوزان قرار دار/ ایسنا
دهم آذر سال ۹۷ روزی است که با ثبت نظام تولید انگور ملایر در سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد ( فائو ) ، انگور ملایر بر بام کشاورزی دنیا نشست و حق مالکیت برند جهانی برای تاکستان های زرخیز این شهر ثبت شد؛پرورش دانه های یاقوت لابلای مودارهای در هم تنیده به دست باغداران توانمند که سال ها از خاک طلا چیده اند و نسل به نسل این میراث گرانبها را منتقل کردند تا امروز که ملایر، شهر جهانی انگور میراث دار این کشاورزی کهن باشد. قدمت بیش از ۷۰۰ ساله نظام تولید انگور درّه جوزان ملایر و سالانه افزون بر ۲۴۰ هزار تن انگور از حدود ۱۱ هزار هکتار باغ برداشت می شود، محصولی که بدون شک کلید توسعه کشاورزی استان همدان است و نقش مهمی در صادرات بازی می کند.
... [مشاهده متن کامل]
شیره پزی در ملایر قدمتی دیرین دارد، فصل پاییز که می شود حال و هوای روستاهای ملایر حال و هوای دیگری است. جنب وجوش و شادی همه جا دیده می شود. انگار قرار است اتفاق مهمی بیفتد. کمی توجه کنیم می فهمیم فصل برداشت انگور رسیده و هر یک از اهالی به نحوی با این محصول سروکار دارند. مراسم شیره پزی در همه روستاهای ملایر انجام می شود اما اگر گذرتان به �مانیزان� بیفتد می توان این مراسم را به خوبی مشاهده کرد و از آن لذت برد. در واقع مانیزان پایتخت شیره انگور است و این روستا در دهستان جوزان قرار دار/ ایسنا
( مال ئاگه ر ) = مال آیِر = ملایر
پارک سیفیفه توسط هانس شریکر جنگلبان مجارستانی در سال ۱۳۰۲ میلادی طراحی شده است
این شهر از نظر جمعیت دومین شهر بزرگ�استان همدان، به شمار می آید. ملایر از ترکیب دو واژه �مال� و �آگر� تشکیل شده که به معنی سرزمین�آتش�است
درباره ی گویش ملایری باید بگم که یکی از ویژه ترین گویشهای ایرانی است که خاص مردم ملایر هست وبسیاری آن را از گویش های فارسی میدانندکه با لری آمیخته شده و با لهجه همدانی اشتراکهای داردوبرخی آنرا گویش لری میدانند در شهرستان ملایر گویشهای لری ولکی و همینطور در برخی منطقه ها ترکی رواج دارد ولی گویش اصلی شهر ملایر و نواحی آن گویش فارسی ملایری است بنابراین این شهر یکی از مرکز های فارسی نشین استان است
... [مشاهده متن کامل]
درباره ی گویش ملایری باید بگم که یکی از ویژه ترین گویشهای ایرانی است که خاص مردم ملایر هست وبسیاری آن را از گویش های فارسی میدانندکه با لری آمیخته شده و با لهجه همدانی اشتراکهای داردوبرخی آنرا گویش لری میدانند در شهرستان ملایر گویشهای لری ولکی و همینطور در برخی منطقه ها ترکی رواج دارد ولی گویش اصلی شهر ملایر و نواحی آن گویش فارسی ملایری است بنابراین این شهر یکی از مرکز های فارسی نشین استان است
... [مشاهده متن کامل]
ملایر ، مال ایر دگرگون شده "مان ایر =مانیر" پارسی به معنای جای ، خانه و مسکن آریایی است ، در این نام " مال یک واژه تازی و به معنای دارایی می باشد که به اشتباه جای " مان" به معنای خانه را گرفته ، از سویی
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
واژه " ایر " به معنای آریایی در زبان پارسی بسیار دیده می شود ، مانند : ایران ، ایروان ، ایرج و . . .