ملاقه بزرگ

ملاقه بزرگ (صورتواره). صورتواره ی ملاقه بزرگ ( Big Dipper ) یا بَناتُ النَّعش ( یا بناتِ نَعش ) نام ۷ ستاره در آسمان است که قسمتی از صورت فلکی دب اکبر را تشکیل می دهند. نام های دیگر این صورتواره عبارتند از هفت اورنگ ( یا هفتورنگ ) ، هفت برادران ( یا هفت دادَران ) ، و نیز: دختران نعش، دختر نعش، بنت النعش، نواعش، کَواعِبِ اَنجُم.
گاه این صورت فلکی را بنات النعش کُبریٰ یا هفت اورنگ مِهین نامیده اند، در مقایسه با دب اصغر، که آن را بنات النعش صُغریٰ یا هفت اورنگ کِهین نامیده اند؛ ولی اگر بنات النعش یا هفت اورنگ را به طور مطلق و بدون پسوند به کار ببرند، منظور بنات النعش کبری است؛ هر چند گاه منظور از آن، هر دو صورت فلکی و مجموع آن هاست.
برخی همین هفت ستاره را دُبّ اکبر می دانند، ولی این ستاره ها فقط بخشی از دب اکبر می باشند و یک صورتواره را تشکیل می دهند، و صورت فلکی دب اکبر دارای ستاره های بیشتری است.
بَنات جمع بِنت و به معنای دختران، و نعش به معنای «جنازه، جسد مرده؛ تابوت، تخت چهار پایهٔ کوتاهی که میت رابر آن حمل می کنند» آمده است. این صورت فلکی به شکل یک جنازه، و سه دختر که جلوی این جنازه در حرکتند، تصور شده است. نام های دیگر این صورت فلکی عبارتند از: بنات النعش اکبر، بنات النعش بزرگ، دختران نعش بزرگ، هفت برادران کلان، فیروزهْ طشت.
چهار ستاره ای که تشکیل یک مستطیل می دهند را نَعش، جنازهٔ غریبان، چهارمادر ( چارمادر ) ، چهارجوهر ( چارجوهر ) و چارآخُر نامیده اند؛ و سه ستاره دیگر را بنات، سه خواهران، سه خواهر، سه دختر و هرسه دختر نام داده اند. هر یک از ستاره های بنات النعش کُبریٰ و صُغریٰ را هم «اِبنُ نَعش» گفته اند.
امروزه هفت خواهران یا هفت خواهر نام دیگر خوشه پروین ( ثریّا ) است، ولی در گذشته نام همان هفت برادران و بنات النعش بوده است. همچنین، گاه این صورت فلکی را «هفت گیسودار» ( به معنای هفت کنیز ) نامیده اند، ولی این نام معانی دیگری هم در ستاره شناسی دارد: ۱ - هفت صورت فلکیِ گاوران ( عواء ) ، ذات الکرسی، برساووش ( حامل رأس الغول ) ، ارابه ران ( مسک الاعنه ) ، زن برزنجیر ( مراءةالمسلسلة ) ، شکارچی ( جبّار ) و سنبله، و ۲ - هفت ستاره منظومه شمسی.
این صورت فلکی را در آمریکای شمالی ملاقه/آبگردان بزرگ ( Big Dipper ) می نامند، زیرا شبیه به یک ماهی تابه دسته دار یا قاشق است. در نجوم گذشته ایرانی - اسلامی هم این صورت فلکی را به چوگان شبیه دانسته اند. [ ۱] در انگلستان هم آن را گاوآهن/خیش ( Plough ) یا ارابه/گاری ( Wain یا Waggon ) یا ساطورِ قصاب ( Butcher's Cleaver ) می نامند. دو ستاره کناری نعش را در انگلیسی اشاره گر ( Pointers ) و در عربی راهنما ( الدلیلان ) نامیده اند؛ زیرا راهنمای ما در پیدا کردن ستاره قطبی هستند، و به آن اشاره می کنند. در فارسی هم دیده شده است که آن ها را قراولان بنامند.