مغیث بن حارث رومی

[ویکی فقه] مغیث رومی غلام عبدالملک بن مروان که ایشان را ادب کرده است. مغیث اصالة رومی نیست، بلکه نسبش مغیث بن حارث بن حویرث بن جبلة بن ایهم غسانی می باشد که از روم به اسارت گرفته شده بود. در نهایت از بنی مغیث عظما و خوبان قرطبه به وجود آمدند.
طارق در هنگام فتح قرطبه، برخی از فرماندهان برجستۀ سپاهیانش را برای تصرف شمار معدودی از شهرها و پایگاه های مهم روانه کرد و مغیث رومی، مولای ولید بن عبدالملک را به طور خاص فرمان داد که با هفتصد سوار برای تصرف شهر مهم قرطبه حرکت کند، زیرا وی به جغرافیای منطقه اشراف کامل داشت. وی اموال و املاک بسیاری داشت، از املاک وی بلاط مغیث رومی بود، این منطقه «خانه ای با دیوارهای بلند و دارای مزرعه و درختان زیتون و میوه بود، که "یّسانه" نام داشت، و از آنِ شخصی بود که مغیث وی را به اسارت گرفته بود، در این خانه کاخی تسخیر ناپذیر با حصاری کنگره دار وجود داشت، که متعلق به این شخص بود، این خانه در اندلس به به نام بلاط مغیث معروف است.»
مغیث رومی و فتح قرطبه
مغیث در ساحل چپ رودخانه وادی الکبیر فرود آمد و منتظر فرصت مناسب برای عبور از این رودخانه شد. زیرا پل رومی قدیم که دو طرف رودخانه را به هم وصل می کرد، از بین رفته بود. فرمانده مسلمانان مدتی در آن جا نشست و از شهر کسب خبر می کرد. او دانست که ثروتمندان و بزرگان از ترس و وحشت شهر را ترک کرده اند و جز بزرگ شهر و توده مردم و چهارصد سوار، برای دفاع از آن، کسی نمانده است. مغیث شنید که دیوار قدیم شهر، بالای پل رودخانه ای وجود دارد، در یک شب بارانی که نگهبانان دیوار از ترس سرما و باران، غفلت کردند یکی از سپاهیان مسلمان از دیوار در محل رخنه بالا رفت و دیگران به دنبال او حرکتی کردند و در پشت دیوار تجمع نمودند، آن گاه وارد شهر شدند، نگهبانان دروازه پل را شکستند و مغیث و سپاهیان او پس از عبور موفقیت آمیز از رودخانه وارد شهر شدند. حاکم و سپاهیان او کوشیدند با این حمله ناگهانی با مسلمانان مقابله کنند و در برابر شان مقاومت ورزند، اما آنان توانایی مقاومت نداشتند و عقب نشستند و در کلیسای بخش غربی شهر تحصن کردند و سه ماه در محاصره بودند. مغیث توانست با کمک یهودیان قرطبه که به دلیل آزار و اذیت هایی که از گوت های مسیحی دیده بودند با مسلمانان همراهی می کردند، شهر را تسخیر کند و طلیطلیه، پایتخت حکومت گوت ها بدونه مقاومت آن چنانی گشوده شد و فرمانده فاتح آن به سمت شمال شرق رفت. مغیث به طارق خبر داد که شهر را تصرف کرده و نیروهای حامی آن را در محاصرۀ خود دارد. او در قصر حکومتی قرطبه مستقر شد و به تنظیم امور شهر پرداخت. محاصره طولانی و آب و غذای داخل کلیسا کم شد. سعی کردند خود را نجات دهند و از محاصره، فرار کنند، اما مغیث رومی مراقب حوادث بود و متحصنان را اسیر کرد، مغیث گروهی از سپاهیان خود را به مناصب اداری شهر گماشت و یهودیان را شهر همراه آنان کرده تا در تامین امنیت و اداره امور شهروندان به مسلمانان کمک کنند.
← فاتح قرطبه
در متون و منابعی که از سوی تاریخ نگاران مشرق اسلامی نوشته شده در مورد رفتار موسی بن نصیر و طارق مطالبی ذکر شده است که منشا آن گزارش ابن عبدالحکم مصری است. ابن عبدالحکم معتقد است موسی، طارق را در بند کرد و او را در زندان افکند، و تصمیم به قتلش گرفت، اما با وساطت مغیث رومی از این کار خوداری ورزید، طارق در زندان نامه ای به مغیث نوشت و از او تقاضا کرد، ماجرایش را سریعاً به خلیفه ولید اطلاع دهد، مغیث نزد موسی رفت، و او را از بدرفتاری با طارق برحذر داشت، آن گاه به دمشق رفت و ماجرا را به اطلاع ولید رسانید. ولید نامه ای تهدیدآمیز به موسی نوشت و او را به دمشق احضار کرد، موسی از ترس، طارق را آزاد نمود و اندکی بعد به دمشق بازگشت تا به سبب رفتارش با طارق، در برابر خلیفه حساب پس دهد. لذا موسی بن نصیر هنگامی که با حسن امکانات نظامی و استقرار مسلمانان در شهرها و قلعه های فتح شدۀ اسپانیا اطمینان یافت، همراه با طارق بن زیاد از طلیطله به سوی سرزمین های شمالی اسپانیا حرکت کرد. هنگامی که موسی و طارق با سپاهیان خود در این مناطق سرد و خشن اسپانیا سرگرم نبرد بودند مغیث رومی از دمشق سر رسید، پیغام آورد که خلیفه دو فرمانده مسلمان (موسی و طارق) را به شام فراخوانده است، برای اعلام گزارش فتوحات خویش در شبه جزیرۀ ایبریا به خلیفه، یا این که وی از همه اقدامات آنان رضایت نداشت.
علت فراخوانی طارق و موسی
...