[ویکی فقه] مسکن بهشتیان (قرآن). بهشت با غرفه ها و قصرهای بلند برترین مسکن و جایگاه برای بهشتیان است.
برخورداری بهشتیان، از برترین جایگاه:•«اصحـب الجنة یومـئذ خیر مستقرا... و احسن مقیلا:بهشتیان در آن روز قرارگاهشان از همه بهتر، و استراحت گاه شان نیکوتر است! ». اصحاب جنت" پرهیزکاران است، و این خود دلیل بر همین است که مراد از اصحاب جنت همان متقین هستند. و کلمه" مستقر" و" مقیل" دو اسم مکان از" استقرار" و" قیلوله" هستند، اما استقرار که روشن است، و اما قیلوله - به طوری که گفته اندبه معنای استراحت در نصف روز است، چه اینکه همراه با خواب باشد و چه نباشد، و باید هم همین طور باشد، چون در بهشت خواب نیست. و دو کلمه" خیر" و" احسن"- به طوری که گفته انداز معنای تفضیل (بهتری) منسلخ شده اند، هم چنان که کلمه" اهون" در جمله " وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ"معنای" آسان تر" نمی دهد، و نیز کلمه" خیر" در جمله " ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ"معنای بهتر نمی دهد، چون لهو خوب نیست تا گفته شود آنچه نزد خدا است بهتر از لهو است. و بعید نیست گفته شود که صیغه " افعل" و هر چه بدان معنا است، مانند صیغه" خیر- بهتر" بنا بر آنچه ما ترجیح دادیم که صفت مشبهه هستند، که با ماده خود دلالت بر تفضیل دارند نه با هیات خود، در مثل اینگونه موارد منسلخ از معنای تفضیل نیستند باز تفضیل را می رسانند چیزی که هست درک طرف و طرز فکر او در اینگونه موارد رعایت شده، چون کفار بعد از آنکه شرک و جرم را اختیار کردند، لا بد آن را بهتر از ایمان و عمل صالح دانستند و لازمه آن آتش در آخرت است پس برای آن دو خیریت و حسن اثبات کردند، در نتیجه در مقابلشان گفته می شود: بهشت و آنچه در آن است بهتر و نیکوتر از کفر و جرم است، پس بر ایشان لازم است که بهشت را بر آتش برگزینند و خلاصه به ایشان گفته می شود به فرض هم که طرز فکر شما صحیح باشد، و در کفر و جرم خیریتی باشد باز باید از آن دو دست بردارید، زیرا ایمان و عمل صالح بهتر از آن دو است، پس علی ای حال در اشتباهید، بعضی دیگر گفته اند تفضیل (بهتری) در اینگونه موارد از باب تهکم ( مسخره و استهزاء) است. معنی این سخن آن نیست که دوزخیان وضعشان خوبست و بهشتیان وضعشان از آنها بهتر، زیرا صیغه" افعل تفضیل" گاه در مواردی به کار می رود که یک طرف به کلی فاقد آن مفهوم است و طرف دیگر واجد، مثلا در سوره فصلت آیه ۴۰ می خوانیم: أَ فَمَنْ یُلْقی فِی النَّارِ خَیْرٌ أَمْ مَنْ یَأْتِی آمِناً یَوْمَ الْقِیامَةِ:" آیا کسی که در آتش افکنده می شود بهتر است یا کسی که روز قیامت در نهایت امنیت وارد محشر می شود"؟!" مستقر" به معنی قرارگاه و" مقیل" به معنی" محل استراحت در نیمه روز" است (از ماده" قیلوله" به معنی خواب نیم روز آمده است). •«اولـئک یجزون الغرفة... خــلدین فیها حسنت مستقرا ومقاما:(آری،) آنها هستند که درجات عالی بهشت در برابر شکیبایی شان به آنان پاداش داده می شود؛ و در آن، با تحیّت و سلام رو به رو می شوند؛در حالی که جاودانه در آن خواهند ماند؛ چه قرارگاه و محلّ اقامت خوبی! ». کلمه" غرفة" به طوری که گفته اند به معنای بنایی است که بالای بنای دیگر واقع شده باشد و از کف خانه بلندتر باشد. و در آیه شریفه، کنایه است از درجه عالی تر بهشت .
منازل پاکیزه در بهشت
برخورداری بهشتیان، از منازل پاکیزه در بهشتهای عدن:•«وعد الله المؤمنین والمؤمنـت جنت تجری من تحتها الانهـرخــلدین فیها ومسـکن طیبة فی جنت عدن....: خداوند به مردان و زنان با ایمان، باغهایی از بهشت وعده داده که نهرها از زیر درختانش جاری است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ و مسکن های پاکیزه ای در بهشت های جاودان (نصیب آنها ساخته)؛ و (خشنودی و) رضای خدا، (از همه اینها) برتر است؛ و پیروزی بزرگ، همین است!» مسکن به محل سکونت اطلاق می شود؛ در روایات آمده مساکن طیبه قصرهایی از جنس یاقوت و مرجان است. •«... ویدخلکم جنت تجری من تحتها الانهـر ومسـکن طیبة فی جنت عدن...:(اگر چنین کنید) گناهانتان را می بخشد و شما را در باغهایی از بهشت داخل می کند که نهرها از زیر درختانش جاری است و در مسکن های پاکیزه در بهشت جاویدان جای می دهد؛ و این پیروزی عظیم است!» در میان نعمتهای بهشتی در اینجا به خصوص روی مساله مسکن پاکیزه و مرفه، آنهم مسکنی در باغهای بهشت جاویدان تکیه شده، و این به خاطر آن است که یکی از شروط اساسی آسایش و آرامش انسان همان مساله مسکن است، آنهم مسکنی پاک و پاکیزه از هر گونه آلودگی ظاهری و باطنی که انسان با خیال راحت در آن بیارامد."راغب" در"مفردات" می گوید: معنی" طیب" در اصل چیزی است که حواس ظاهر و باطن از آن لذت برد، و این معنی جامعی است که همه شرائط مناسب یک مسکن را در بر می گیرد.قابل توجه اینکه در قرآن سه چیز مایه آرامش شمرده شده است:۱. تاریکی شب: وَ جَعَلَ اللَّیْلَ سَکَناً. ۲. خانه های مسکونی : وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیُوتِکُمْ سَکَناً. ۳. همسران یک دل: وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها.
منزل گزیدن در هر جای بهشت
آزادی بهشتیان، برای منزل گزیدن در هر جای بهشت:•«... الذی صدقنا وعده واورثنا الارض نتبوا من الجنة حیث نشاء...:آنها می گویند: «حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعده خویش درباره ما وفا کرد و زمین (بهشت) را میراث ما قرار داد که هر جا را بخواهیم منزلگاه خود قرار دهیم؛ چه نیکوست پاداش عمل کنندگان!»» منظور از زمین در اینجا زمین بهشت است، و تعبیر به"ارث" به خاطر آن است که این همه نعمت در برابر زحمت کمی به آنها داده شده، و می دانیم میراث چیزی است که انسان برای آن معمولا زحمتی نکشیده است، و یا از این نظر است که هر انسانی مکانی در بهشت دارد و محلی در دوزخ هر گاه بخاطر اعمالشان دوزخی شود مکان بهشتی او را به دیگران می سپارند و هر گاه بهشتی شود مکان دوزخیش برای دیگران باقی می ماند و یا به خاطر این است که آنها با نهایت آزادی می توانند از آن استفاده کنند همانند میراث که انسان در استفاده از آن کاملا آزاد است.این جمله در حقیقت تحقق عینی آن وعده الهی است که در آیه ۶۳ سوره مریم آمده: تِلْکَ الْجَنَّةُ الَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ کانَ تَقِیًّا: آن بهشتی است که به بندگان پرهیزگارمان به میراث می دهیم". در جمله بعدی آزادی کامل خود را در استفاده از بهشت وسیع پروردگار چنین بیان می کنند:" ما هر جا از بهشت را بخواهیم منزلگاه خود قرار می دهیم (نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشاءُ).از آیات مختلف قرآن استفاده می شود که بهشت مرکب از باغهای بسیاری است و لذا در قرآن تعبیر به" جَنَّاتِ عَدْنٍ " (باغهای جاویدان بهشت) شده است، و بهشتیان، با توجه به سلسله مراتب و مقامات معنوی ساکن آنها می شوند، بنا بر این آزادی آنها در همان باغهای وسیعی از بهشت است که در اختیار آنها است، نه مقامات بالاتری که خود را شایسته آن نمی بینند و اساسا هرگز چنین تقاضایی را هم ندارند.
منزل در باغهای فردوس
...
برخورداری بهشتیان، از برترین جایگاه:•«اصحـب الجنة یومـئذ خیر مستقرا... و احسن مقیلا:بهشتیان در آن روز قرارگاهشان از همه بهتر، و استراحت گاه شان نیکوتر است! ». اصحاب جنت" پرهیزکاران است، و این خود دلیل بر همین است که مراد از اصحاب جنت همان متقین هستند. و کلمه" مستقر" و" مقیل" دو اسم مکان از" استقرار" و" قیلوله" هستند، اما استقرار که روشن است، و اما قیلوله - به طوری که گفته اندبه معنای استراحت در نصف روز است، چه اینکه همراه با خواب باشد و چه نباشد، و باید هم همین طور باشد، چون در بهشت خواب نیست. و دو کلمه" خیر" و" احسن"- به طوری که گفته انداز معنای تفضیل (بهتری) منسلخ شده اند، هم چنان که کلمه" اهون" در جمله " وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ"معنای" آسان تر" نمی دهد، و نیز کلمه" خیر" در جمله " ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ"معنای بهتر نمی دهد، چون لهو خوب نیست تا گفته شود آنچه نزد خدا است بهتر از لهو است. و بعید نیست گفته شود که صیغه " افعل" و هر چه بدان معنا است، مانند صیغه" خیر- بهتر" بنا بر آنچه ما ترجیح دادیم که صفت مشبهه هستند، که با ماده خود دلالت بر تفضیل دارند نه با هیات خود، در مثل اینگونه موارد منسلخ از معنای تفضیل نیستند باز تفضیل را می رسانند چیزی که هست درک طرف و طرز فکر او در اینگونه موارد رعایت شده، چون کفار بعد از آنکه شرک و جرم را اختیار کردند، لا بد آن را بهتر از ایمان و عمل صالح دانستند و لازمه آن آتش در آخرت است پس برای آن دو خیریت و حسن اثبات کردند، در نتیجه در مقابلشان گفته می شود: بهشت و آنچه در آن است بهتر و نیکوتر از کفر و جرم است، پس بر ایشان لازم است که بهشت را بر آتش برگزینند و خلاصه به ایشان گفته می شود به فرض هم که طرز فکر شما صحیح باشد، و در کفر و جرم خیریتی باشد باز باید از آن دو دست بردارید، زیرا ایمان و عمل صالح بهتر از آن دو است، پس علی ای حال در اشتباهید، بعضی دیگر گفته اند تفضیل (بهتری) در اینگونه موارد از باب تهکم ( مسخره و استهزاء) است. معنی این سخن آن نیست که دوزخیان وضعشان خوبست و بهشتیان وضعشان از آنها بهتر، زیرا صیغه" افعل تفضیل" گاه در مواردی به کار می رود که یک طرف به کلی فاقد آن مفهوم است و طرف دیگر واجد، مثلا در سوره فصلت آیه ۴۰ می خوانیم: أَ فَمَنْ یُلْقی فِی النَّارِ خَیْرٌ أَمْ مَنْ یَأْتِی آمِناً یَوْمَ الْقِیامَةِ:" آیا کسی که در آتش افکنده می شود بهتر است یا کسی که روز قیامت در نهایت امنیت وارد محشر می شود"؟!" مستقر" به معنی قرارگاه و" مقیل" به معنی" محل استراحت در نیمه روز" است (از ماده" قیلوله" به معنی خواب نیم روز آمده است). •«اولـئک یجزون الغرفة... خــلدین فیها حسنت مستقرا ومقاما:(آری،) آنها هستند که درجات عالی بهشت در برابر شکیبایی شان به آنان پاداش داده می شود؛ و در آن، با تحیّت و سلام رو به رو می شوند؛در حالی که جاودانه در آن خواهند ماند؛ چه قرارگاه و محلّ اقامت خوبی! ». کلمه" غرفة" به طوری که گفته اند به معنای بنایی است که بالای بنای دیگر واقع شده باشد و از کف خانه بلندتر باشد. و در آیه شریفه، کنایه است از درجه عالی تر بهشت .
منازل پاکیزه در بهشت
برخورداری بهشتیان، از منازل پاکیزه در بهشتهای عدن:•«وعد الله المؤمنین والمؤمنـت جنت تجری من تحتها الانهـرخــلدین فیها ومسـکن طیبة فی جنت عدن....: خداوند به مردان و زنان با ایمان، باغهایی از بهشت وعده داده که نهرها از زیر درختانش جاری است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ و مسکن های پاکیزه ای در بهشت های جاودان (نصیب آنها ساخته)؛ و (خشنودی و) رضای خدا، (از همه اینها) برتر است؛ و پیروزی بزرگ، همین است!» مسکن به محل سکونت اطلاق می شود؛ در روایات آمده مساکن طیبه قصرهایی از جنس یاقوت و مرجان است. •«... ویدخلکم جنت تجری من تحتها الانهـر ومسـکن طیبة فی جنت عدن...:(اگر چنین کنید) گناهانتان را می بخشد و شما را در باغهایی از بهشت داخل می کند که نهرها از زیر درختانش جاری است و در مسکن های پاکیزه در بهشت جاویدان جای می دهد؛ و این پیروزی عظیم است!» در میان نعمتهای بهشتی در اینجا به خصوص روی مساله مسکن پاکیزه و مرفه، آنهم مسکنی در باغهای بهشت جاویدان تکیه شده، و این به خاطر آن است که یکی از شروط اساسی آسایش و آرامش انسان همان مساله مسکن است، آنهم مسکنی پاک و پاکیزه از هر گونه آلودگی ظاهری و باطنی که انسان با خیال راحت در آن بیارامد."راغب" در"مفردات" می گوید: معنی" طیب" در اصل چیزی است که حواس ظاهر و باطن از آن لذت برد، و این معنی جامعی است که همه شرائط مناسب یک مسکن را در بر می گیرد.قابل توجه اینکه در قرآن سه چیز مایه آرامش شمرده شده است:۱. تاریکی شب: وَ جَعَلَ اللَّیْلَ سَکَناً. ۲. خانه های مسکونی : وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیُوتِکُمْ سَکَناً. ۳. همسران یک دل: وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها.
منزل گزیدن در هر جای بهشت
آزادی بهشتیان، برای منزل گزیدن در هر جای بهشت:•«... الذی صدقنا وعده واورثنا الارض نتبوا من الجنة حیث نشاء...:آنها می گویند: «حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعده خویش درباره ما وفا کرد و زمین (بهشت) را میراث ما قرار داد که هر جا را بخواهیم منزلگاه خود قرار دهیم؛ چه نیکوست پاداش عمل کنندگان!»» منظور از زمین در اینجا زمین بهشت است، و تعبیر به"ارث" به خاطر آن است که این همه نعمت در برابر زحمت کمی به آنها داده شده، و می دانیم میراث چیزی است که انسان برای آن معمولا زحمتی نکشیده است، و یا از این نظر است که هر انسانی مکانی در بهشت دارد و محلی در دوزخ هر گاه بخاطر اعمالشان دوزخی شود مکان بهشتی او را به دیگران می سپارند و هر گاه بهشتی شود مکان دوزخیش برای دیگران باقی می ماند و یا به خاطر این است که آنها با نهایت آزادی می توانند از آن استفاده کنند همانند میراث که انسان در استفاده از آن کاملا آزاد است.این جمله در حقیقت تحقق عینی آن وعده الهی است که در آیه ۶۳ سوره مریم آمده: تِلْکَ الْجَنَّةُ الَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ کانَ تَقِیًّا: آن بهشتی است که به بندگان پرهیزگارمان به میراث می دهیم". در جمله بعدی آزادی کامل خود را در استفاده از بهشت وسیع پروردگار چنین بیان می کنند:" ما هر جا از بهشت را بخواهیم منزلگاه خود قرار می دهیم (نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشاءُ).از آیات مختلف قرآن استفاده می شود که بهشت مرکب از باغهای بسیاری است و لذا در قرآن تعبیر به" جَنَّاتِ عَدْنٍ " (باغهای جاویدان بهشت) شده است، و بهشتیان، با توجه به سلسله مراتب و مقامات معنوی ساکن آنها می شوند، بنا بر این آزادی آنها در همان باغهای وسیعی از بهشت است که در اختیار آنها است، نه مقامات بالاتری که خود را شایسته آن نمی بینند و اساسا هرگز چنین تقاضایی را هم ندارند.
منزل در باغهای فردوس
...
wikifeqh: مسکن_بهشتیان_(قرآن)