مخابره

[ویکی فقه] مخابره در چند معنی به کار به رفته است.
لفظ مخابره مشتق است از خبار (به فتح خاء) یعنی زمین اسست و نرم.
و یا از خبر (به فتح خاء) به معنی کشت و زرع.
چنان که خبیر به معنی أکار و کشاورز می باشد.
و احتمال دیگر آن است که از خیبر مشتق باشد بدان جهت که نبی اکرم(ص) اراضی خیبر را در مقابل نصف محصول آن به مردم خیبر واگذاشت پس مخابره به معنی معامله اهل خیبر است.
معنای اصطلاحی مخابره
فقهاء در معنی مخابره به مانند مبدء آن اختلاف کرده اند:
برخی معتقدند که مخابره مرادف مزارعه و از لحاظ معنی با آن متحد می باشد.
در تذکرة الفقهاء این قول را مشهور معرفی می کند و جوهری در صحاح می نویسد: «والخبیر الاکار (کشاورز) و منه المخابرة و هی المزارعة ببعض ما یخرج من الارض».
فرق مخابره و مزارعه
و برخی بین آنها فرق گذاشته و گفته اند:
هرگاه شخص زمین خود را به دیگری دهد تا وی در آن زراعت نماید و محصول بین آنها مشترک باشد، اگر بذر از عامل باشد مخابره نامیده می شود و اگر بذر از مالک باشد مزارعه نام دارد.
تذکرة الفقهاء، ج۲، کتاب مزارعه.
و در شرح زرقانی و بدایة المجتهد آورد: «المخابرة کراء الارض بما یخرج منها».