محمد شفیع هروی حسینی ( ۹۹۶ - ۱۰۸۱ه. ق/۱۵۸۷ - ۱۶۷۰م ) معروف به شفیعا و ملقب به «پیشوا» از خوشنویسان خط شکسته نستعلیق در سده یازدهم هجری و از اهالی ریزه تایباد که به علت اقامت چندین ساله در هرات به شفیعای هروی مشهور گشت .
وی مشهور به شکسته نفسی و حسن محضر بوده و افزون بر شکسته نستعلیق، که هنر اصلی اش بوده، خط نسخ، نستعلیق و تعلیق را نیز نیکو می نوشته و شعر نیز می سروده همچنین در نقاشی و تذهیب نیز دستی داشته است. او خط شکسته را آنچنان به درستی و منظمی پرداخته که مدتی این خط را به نام او «شفیعائی» می خواندند.
شفیعا شاگرد مستقیم یا غیرمستقیم مرتضی قلی خان شاملو ( درگذشت ۱۱۰۰ ه. ق ) شکسته نویس مشهور حاکم هرات بود که برخی او را مبدع خط شکسته می دانند. وی در خدمت مرتضی قلی خان شاملو مدتها منصب منشی باشی داشت و همت بر تکمیل خط شکسته استاد خود مرتضی قلی شاملو گماشت تا به تدریج به سرمنزل کمال رسید و از خوشنویسان خط شکسته بحساب آمد و می توان گفت خط شکسته او اختراعی بود. [ ۱]
شفیعا از هرات سفری به هندوستان کرد و پس از بازگشت مدتی در اصفهان و در دربار شاه عباس دوم بسر برد و سپس در اواخر عمر دوباره به هرات بازگشت.
از آنجایی که محمد شفیع در دربار شاه عباس دوم، خوشنویس مقرر و موظف بود در بعضی قطعات «عباسی»، رقم کرده، قطعاتی هم با رقم «محمد شفیع الحسینی» تا تاریخ ۱۱۲۸ هم دیده شده است.
از خوشنویسان پیرو شیوه شفیعا باید از محمد ابراهیم قمی نام برد که در خط نسخ استاد میرزا احمد نیریزی و از خوشنویسان زبردست عصر شاه سلطان حسین صفوی است و شکسته را ممتاز می نوشته و قطعاً تا سال ۱۱۱۷ ق می زیسته است . همچنین محمدحسن قمی، محمدعلی اصفهانی متخلص به وفا، محمدافضل گنابادی و زین العابدین بن محمدرحیم متخلص به نشأة از معاصرین و پیروان سبک شفیعا بوده اند. حسن کرمانی متخلص به غیور، شکسته نویس اواخر سده یازدهم و اوایل سده دوازدهم، که مدتی به وزارت گرجستان مامور بود، نیز از جمله شاگردان شفیعا بوده است. [ ۲]
گفته شده است که محمدشفیع پس از مدتی اقامت در اصفهان و دربار شاه عباس دوم به هرات رفت و در سن هشتاد و پنج سالگی به سال ۱۰۸۱ه. ق/۱۶۷۰ م در مشهد درگذشت. با این وجود آثاری از او با رقم «محمدشفیع الحسینی» و تاریخ ۱۰۹۲ و ۱۱۱۶ و ۱۱۲۴ و ۱۱۲۸ دیده شده که در شیوهٔ قدرت همانند خط شفیعا است که در این صورت سن او از ۱۳۰ سال هم تجاوز می کند. این موضوع سبب شده برخی اعتقاد پیدا کنند که دو یا سه خوشنویس به این نام با تقدم و تأخری هم عصر زیسته اند که درست در خط شفیعایی هم سنگ و برابر هم بوده اند. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفوی مشهور به شکسته نفسی و حسن محضر بوده و افزون بر شکسته نستعلیق، که هنر اصلی اش بوده، خط نسخ، نستعلیق و تعلیق را نیز نیکو می نوشته و شعر نیز می سروده همچنین در نقاشی و تذهیب نیز دستی داشته است. او خط شکسته را آنچنان به درستی و منظمی پرداخته که مدتی این خط را به نام او «شفیعائی» می خواندند.
شفیعا شاگرد مستقیم یا غیرمستقیم مرتضی قلی خان شاملو ( درگذشت ۱۱۰۰ ه. ق ) شکسته نویس مشهور حاکم هرات بود که برخی او را مبدع خط شکسته می دانند. وی در خدمت مرتضی قلی خان شاملو مدتها منصب منشی باشی داشت و همت بر تکمیل خط شکسته استاد خود مرتضی قلی شاملو گماشت تا به تدریج به سرمنزل کمال رسید و از خوشنویسان خط شکسته بحساب آمد و می توان گفت خط شکسته او اختراعی بود. [ ۱]
شفیعا از هرات سفری به هندوستان کرد و پس از بازگشت مدتی در اصفهان و در دربار شاه عباس دوم بسر برد و سپس در اواخر عمر دوباره به هرات بازگشت.
از آنجایی که محمد شفیع در دربار شاه عباس دوم، خوشنویس مقرر و موظف بود در بعضی قطعات «عباسی»، رقم کرده، قطعاتی هم با رقم «محمد شفیع الحسینی» تا تاریخ ۱۱۲۸ هم دیده شده است.
از خوشنویسان پیرو شیوه شفیعا باید از محمد ابراهیم قمی نام برد که در خط نسخ استاد میرزا احمد نیریزی و از خوشنویسان زبردست عصر شاه سلطان حسین صفوی است و شکسته را ممتاز می نوشته و قطعاً تا سال ۱۱۱۷ ق می زیسته است . همچنین محمدحسن قمی، محمدعلی اصفهانی متخلص به وفا، محمدافضل گنابادی و زین العابدین بن محمدرحیم متخلص به نشأة از معاصرین و پیروان سبک شفیعا بوده اند. حسن کرمانی متخلص به غیور، شکسته نویس اواخر سده یازدهم و اوایل سده دوازدهم، که مدتی به وزارت گرجستان مامور بود، نیز از جمله شاگردان شفیعا بوده است. [ ۲]
گفته شده است که محمدشفیع پس از مدتی اقامت در اصفهان و دربار شاه عباس دوم به هرات رفت و در سن هشتاد و پنج سالگی به سال ۱۰۸۱ه. ق/۱۶۷۰ م در مشهد درگذشت. با این وجود آثاری از او با رقم «محمدشفیع الحسینی» و تاریخ ۱۰۹۲ و ۱۱۱۶ و ۱۱۲۴ و ۱۱۲۸ دیده شده که در شیوهٔ قدرت همانند خط شفیعا است که در این صورت سن او از ۱۳۰ سال هم تجاوز می کند. این موضوع سبب شده برخی اعتقاد پیدا کنند که دو یا سه خوشنویس به این نام با تقدم و تأخری هم عصر زیسته اند که درست در خط شفیعایی هم سنگ و برابر هم بوده اند. [ ۲]
wiki: محمدشفیع هروی حسینی