مجاهد بن جبر

[ویکی فقه] مجاهد بن جبر (جایگاه تفسیری). مجاهد ابوالحجاج (۲۱ - ۱۰۴ ق) فرزند جبر و یا جبیر مکی مخزونی از مفسران تابعین و علمای علوم قرآنی شیعه می باشد.ایشان در زمینه تفسیر از شاگردان مبرز و موثق ابن عباس بوده است.وی قرآن را سه مرتبه بر ابن عباس عرضه داشته و با شان نزول و چگونگی نزول آن سوال کرده و نگاشته است.
ابوالحجاج مخزومی اهل مکه، قاری و مفسر؛ به سال ۲۱ متولد شد و در سال ۱۰۴ در حال سجده در مکه وفات یافت. او از موثق ترین شاگردان ابن عباس بوده است که بزرگان و ارباب حدیث و تفسیر بر او اعتماد کرده اند.
تلاش مجاهد بر یادگیری تفسیر قرآن
از او روایت شده که گفت: «قرآن را سه بار بر ابن عباس عرضه داشتم؛ بر روی هر آیه مکث می کردم و می پرسیدم درباره چه کسی و چگونه نازل شده است». ابن ابی ملیکه: «نام وی عبداللّه بن عبیداللّه تمیمی مدنی است. سی نفر از صحابه پیامبر (صلّی اللّه علیه وآله) را درک کرد. او ثقه و فقیه بود و به سال ۱۱۷ درگذشت. عبداللّه بن زبیر او را متصدی منصب قضاوت در طائف گردانیده بود.»
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، ج۵، ص۳۰۷.
سفیان ثوری می گوید: «اگر تفسیری از مجاهد به تو رسید کفایت می کند و صحت آن مورد تایید است».ذهبی می گوید: «همه امت بر پیشوایی مجاهد در تفسیر و استناد به سخنان او اتفاق نظر دارند؛ او انسانی موثق و امین، فقیهی پرهیزگار، دانشوری صاحب احادیث فراوان و خوش حافظه و با دقت بود». اعمش می گوید: «هنگامی که او را می بینی گویا شتربان یا خربنده ای «خربنده کسی را گویند که خر (الاغ) به کرایه می دهد.»
دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، ج۶، ص۹۶۵۱.
...