لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
مجارستان ( مجاری: Magyarország ) یا هنگری ( فارسی افغانستان ) [ ۲] کشوری در اروپای مرکزی و حوضهٔ پانونی است. مجارستان با مساحت ۹۳٬۰۳۰ کیلومتر مربع و جمعیتی در حدود ۹٫۷ میلیون نفر از کشورهای اتحادیهٔ اروپا است. این کشور از شمال با اسلواکی، از شمال شرق با اوکراین، از شرق و جنوب شرق با رومانی، از جنوب با صربستان و کرواسی، از جنوب غرب با اسلوونی و در غرب با اتریش هم مرز است. زبان رسمی آن مجاری از خانوادهٔ فین واوگری، پرگویش ترین درمیان زبان های اورالی است. پایتخت و پرجمعیت ترین شهر این کشور بوداپست است و پس از آن به ترتیب شهرهای دبرتسن، سگد، میشکولتس، پچ و دْیور بزرگ ترین شهرهای کشور محسوب می شوند.
مرزهای کنونی مجارستان حدوداً با تعریف سال ۱۹۲۰ در پیمان صلح تریانون همخوانی دارد که به موجب آن ۷۱ درصد از خاک و ۵۸ درصد از جمعیت ( شامل ۲۳ درصد از جمعیت مجار ) کشور جدا شد. [ ۳] [ ۴] در بین دو جنگ، مجارستان با امید بازنگری در تعریف مرزهایش و با دوستی آلمان به نیروهای محور پیوست و بعد واردِ جنگ جهانی دوم شد که باعث تلفات و صدمات گسترده ای شد. [ ۵] در معاهدات صلح ۱۹۴۷ پاریس، مرزهای امروزی کشور تعریف شدند. پس از جنگ، مجارستان برای چهار دهه به یکی از کشورهای اقماری شوروی به نام جمهوری خلق مجارستان بدل شد. در جریان انقلاب ۱۹۵۶، مجارستان توجه جهانی پیدا کرد که به سرعت سرکوب شد. مجارستان از ۲۳ اکتبر ۱۹۸۹ با جمهوری پارلمانی دموکراتیک اداره می شود.
در قرن ۲۱ام مجارستان یک کشور با قدرت متوسط است. بر اساس برآورد صندوق بین المللی پول مجارستان از بین ۱۹۱ کشور، ۵۸امین قدرت اقتصادی جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی به شمار می رود. به عنوان کشوری عضو سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی نیز جزء کشورهای پردرآمد با استاندارد بالای زندگی است. مجارستان از سال ۲۰۰۴ عضو اتحادیه اروپاست و از سال ۲۰۰۷ در منطقهٔ شنگن قراردارد. همچنین مجارستان از اعضای: سازمان ملل متحد، ناتو، سازمان تجارت جهانی، بانک جهانی، بانک سرمایه گذاری زیربنایی آسیا، شورای اروپا، گروه ویشگراد و بسیاری دیگر است.
مجارستان با تاریخ و فرهنگ غنی آن شناخته می شود و مشارکت های گسترده ای در حوزه های هنر، موسیقی، ادبیات، علوم، فناوری و ورزش داشته است. [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] بر اساس آمار سازمان جهانی گردشگری مجارستان یازدهمین کشور محبوب اروپاست و در سال ۲۰۱۷ تعداد گردشگرانی که از آنجا دیدن کردند، ۱۵٬۷۸۵٬۰۰۰ گزارش شده است. [ ۱۰] از جاذبه های گردشگری فراوان آن می توان به هِویز بزرگ ترین چشمه آب گرم جهان، بالاتون بزرگ ترین دریاچه اروپای مرکزی و پارک ملی هورتوبادْی بزرگ ترین مرتع اروپا که میراث ثبت شده در فهرست جهانی یونسکوست، نام برد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمرزهای کنونی مجارستان حدوداً با تعریف سال ۱۹۲۰ در پیمان صلح تریانون همخوانی دارد که به موجب آن ۷۱ درصد از خاک و ۵۸ درصد از جمعیت ( شامل ۲۳ درصد از جمعیت مجار ) کشور جدا شد. [ ۳] [ ۴] در بین دو جنگ، مجارستان با امید بازنگری در تعریف مرزهایش و با دوستی آلمان به نیروهای محور پیوست و بعد واردِ جنگ جهانی دوم شد که باعث تلفات و صدمات گسترده ای شد. [ ۵] در معاهدات صلح ۱۹۴۷ پاریس، مرزهای امروزی کشور تعریف شدند. پس از جنگ، مجارستان برای چهار دهه به یکی از کشورهای اقماری شوروی به نام جمهوری خلق مجارستان بدل شد. در جریان انقلاب ۱۹۵۶، مجارستان توجه جهانی پیدا کرد که به سرعت سرکوب شد. مجارستان از ۲۳ اکتبر ۱۹۸۹ با جمهوری پارلمانی دموکراتیک اداره می شود.
در قرن ۲۱ام مجارستان یک کشور با قدرت متوسط است. بر اساس برآورد صندوق بین المللی پول مجارستان از بین ۱۹۱ کشور، ۵۸امین قدرت اقتصادی جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی به شمار می رود. به عنوان کشوری عضو سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی نیز جزء کشورهای پردرآمد با استاندارد بالای زندگی است. مجارستان از سال ۲۰۰۴ عضو اتحادیه اروپاست و از سال ۲۰۰۷ در منطقهٔ شنگن قراردارد. همچنین مجارستان از اعضای: سازمان ملل متحد، ناتو، سازمان تجارت جهانی، بانک جهانی، بانک سرمایه گذاری زیربنایی آسیا، شورای اروپا، گروه ویشگراد و بسیاری دیگر است.
مجارستان با تاریخ و فرهنگ غنی آن شناخته می شود و مشارکت های گسترده ای در حوزه های هنر، موسیقی، ادبیات، علوم، فناوری و ورزش داشته است. [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] بر اساس آمار سازمان جهانی گردشگری مجارستان یازدهمین کشور محبوب اروپاست و در سال ۲۰۱۷ تعداد گردشگرانی که از آنجا دیدن کردند، ۱۵٬۷۸۵٬۰۰۰ گزارش شده است. [ ۱۰] از جاذبه های گردشگری فراوان آن می توان به هِویز بزرگ ترین چشمه آب گرم جهان، بالاتون بزرگ ترین دریاچه اروپای مرکزی و پارک ملی هورتوبادْی بزرگ ترین مرتع اروپا که میراث ثبت شده در فهرست جهانی یونسکوست، نام برد.
wiki: مجارستان
دانشنامه آزاد فارسی
مَجارستان (Hungary)
ساختمان پارلمان مجارستان، بوداپست
ساختمان پارلمان مجارستان، بوداپست
موقعیت. جمهوری مجارستان در اروپای مرکزی و در شرق کشور اتریش جای دارد. از شمال به اسلوواکی، از شمال شرقی به اوکراین، از شرق و جنوب شرقی به رومانی، از جنوب به صربستان و کروآسی، و از غرب به اسلوونی و اتریش محدود می شود. مساحت این کشور ۹۳,۰۳۰ کیلومتر مربع و شهر بوداپست پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور مجارستان تقریباً بیضی شکل است و درازای آن از شرق به غرب حدود ۵۰۰ کیلومتر و حداکثر پهنای آن از شمال به جنوب حدود ۳۱۵ کیلومتر است. رودخانۀ دانوب۱، که بخشی از مرز این کشور و جمهوری اسلوواکی را تشکیل می دهد، در ۵۰کیلومتری شمال شهر بوداپست تغییر جهت می دهد، روبه جنوب از میان جلگۀ نسبتاً هموار مجارستان می گذرد و سرزمین مزبور را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می کند. بخش شرقی، موسوم به جلگۀ بزرگ مجارستان۲، یا آلفولد بزرگ۳، فروبومان۴ تقریباً همواری است که تا مرز کشور رومانی در شرق و صربستان در جنوب گسترده است. ارتفاعات ماترا۵ که با بلندای ۱,۰۱۴ متر بخشی از رشته کوه های کارپات۶ محسوب می شود نیز نواحی شمالی آن را فراگرفته است. کوه ککش۷، بلندترین نقطۀ مجارستان، نیز در همین قسمت قرار دارد و رودخانۀ تیسا۸ و ریزابه های متعدد آن مانند کوروش۹، اِگِر۱۰، و نوگرادی۱۱ آن را مشروب می کنند. بخش غربی رود دانوب یا ماورای دانوب۱۲ در مقایسه با بخش شرقی، چهرۀ متفاوت تری دارد. جنوب آن را کوه های مِچِک۱۳ فراگرفته و کوه های پوشیده از جنگل باکونی۱۴، با ارتفاع ۶۱۰ متر، نواحی شمالی آن را تشکیل داده است و جلگۀ آلفولد کوچک۱۵، که تا جنوب کشور اسلوواکی و نواحی شرقی اتریش ممتد است، در شمال غربی آن جا دارد. رودخانه های رابا۱۶، مارتسال۱۷ و کاپوش۱۸ آن را مشروب می کنند و دریاچۀ بالاتون۱۹، بزرگ ترین دریاچۀ اروپای مرکزی، مهم ترین عارضۀ آبی آن است. کشور مجارستان از نظر اداری به نوزده بخش۲۰ تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از بوداپست، پِچ۲۱، میشکولتس۲۲، سِگِد۲۳، و دِبرِتسِن۲۴. اقلیم مجارستان قاره ای مرطوب است. تابستان هایش گرم و زمستان های آن سرد است. تابستان فصل بارندگی و وزش طوفان های تُندَری۲۵ است و آسمان پاییز آن صاف و بی ابر و بهار آن کوتاه و مرطوب است. میانگین دمای شهر بوداپست در دی ماه ۰.۷- درجۀ سانتی گراد، در تیرماه۲۱.۵ درجۀ سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۶۲۵ میلی متر است.حدود ۲۰ درصد از مساحت مجارستان، به ویژه اراضی ماورای دانوب و کوه های آن، پوشیده از جنگل های بلوط و راش و دیگر درختان برگ ریز۲۶ است. خرگوش صحرایی، روباه، گرگ، گراز و پرندگانی چون مرغابی، حواصیل، درنا، و لک لک نیز حیات وحش این کشور را تشکیل داده اند.
اقتصاد. حدود سه پنجم از اراضی مجارستان قابل کشت است و از نظر تولید موادغذایی کشوری خودکفاست. غلات، چغندرقند، گل آفتابگردان، ذرت، انگور، سیب، و سیب زمینی محصولات کشاورزی و گاو، گوسفند، خوک، ماکیان، دام های آن را تشکیل می دهند. جنگل داری صنعت سلولزسازی مجارستان را رونق خاصی بخشیده و زغال سنگ لیگنیت۲۷، که بیشتر به مصرف سوخت نیروگاه های حرارتی و تولید الکتریسیته می رسد، همراه با نفت و گاز طبیعی، بوکسیت، منگنز، اورانیوم، و آهن منابع زیرزمینی آن محسوب می شوند. مجارستان کشوری صنعتی است و تولید مواد شیمیایی، ابزارهای دقیق و مهندسی، تجهیزات حمل و نقل، صنایع سبک، موادغذایی، نوشابه، اتومبیل، رایانه و فرآورده های نفتی ازجمله فعالیت های صنعتی این کشور است. پس از فروپاشی کمونیست دولت مجارستان سیاست خصوصی سازی را به طور جدّی پیگیری کرده و داد و ستد این کشور با اتحادیۀ اروپا روبه افزایش نهاده است. مجارستان از نظر کاربرد انرژی هسته ای و تولید الکتریسیته، وضعیت ممتازی دارد و میزان تولید الکتریسیته آن حدود ۳۶میلیارد کیلووات ساعت است که ۴۰درصد از آن به شیوۀ انرژی هسته ای تأمین می شود.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر مجارستان، جمهوری چندحزبی با یک نهاد قانون گذاری است. مجلس شورای ملی مجارستان ۳۸۶ نماینده دارد که مردم آنان را برای دوره های پنج ساله انتخاب می کنند. رئیس جمهور کشور را نیز این مجلس برای پنج سال برمی گزیند.
مردم و تاریخ. جمعیت مجارستان ۹,۹۸۶,۰۰۰ نفر (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن۱۰۷.۳نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۰.۲- درصد است و ۹۰ درصد از آنان را مجارها تشکیل می دهند.۶۴.۳ درصد از مردم در شهرها زندگی می کنند و زبان رسمی آنان مجاری است. مجارستان در روزگار گذشته، محل سکونت اقوام گوناگون بود و مجارهای صحرانشین که در استپ های ولگا به پرورش اسب اشتغال داشتند، در قرن ۹م در درّۀ رود تیسا ساکن شدند. قدیس استفان، که سرپرستی آنان را برعهده داشت، در ۱۰۰۱م به ترویج آیین مسیح پرداخت و مغولان در ۱۱۷۲م سرزمین آنان را، که به مجارستان موسوم شده بود، اشغال کردند. شارل اول در ۱۳۰۸م سلسلۀ آنژون را تأسیس کرد و پسرش، لوئی اول، مجارستان را به اوج عظمت و اقتدار رساند. در ۱۴۵۸م بوسنی، صربستان، والاکیا۲۸، و مولداوی ضمیمۀ مجارستان شد. نواحی جنوبی این سرزمین در ۱۵۱۳ به اتریش ملحق شد و در ۱۵۲۶ سراسر آن تحت سلطۀ ترکان عثمانی قرار گرفت. بوداپست در ۱۶۸۶ از تصرف ترکان خارج شد و از ۱۶۹۹ تا ۱۷۳۹ سراسر آن به اتریش ضمیمه گردید. اتریشی ها که خواهان تحمیل زبان و فرهنگ خود به مجارها بودند، با مقاومت آنان روبه رو شدند و مجارستان پس از جنگ با اتریش در ۱۸۴۹ اعلام استقلال کرد. اتریش در ۱۸۶۶ استقلال این سرزمین را به رسمیت شناخت و به دنبال ائتلاف اتریش و مجارستان، امپراتوری اتریش ـ مجارستان تأسیس شد. پس از جنگ جهانی اول، مجارستان از امپراتوری مزبور جدا و در ۱۹۱۸ به یک کشور مستقل مبدل شد. این کشور در جنگ جهانی دوم به آلمان نازی پیوست، در پایان جنگ به تصرف ارتش سرخ درآمد و به بلوک کمونیست ملحق شد؛ حزب کمونیست قدرت را در دست گرفت و جمهوری خلق مجارستان را تأسیس کرد. مجارها که از دخالت اتحاد جماهیر شوروی و حمایت از حزب کمونیست مجارستان ناراضی بودند، در ۱۹۵۶ دست به شورش زدند و ارتش سرخ، پس از کشتاری خونین، مجارستان را اشغال کرد. با ایجاد فضای باز سیاسی در مارس ۱۹۸۹، ۱۰۰هزار تن مجاری در بوداپست راه پیمایی کردند و برگزاری انتخابات آزاد و جدا شدن از دنیای کمونیست را خواستار شدند؛ درپی آن، پارلمان مجارستان در اکتبر همان سال نظام جمهوری چندحزبی را برای ادارۀ کشور برگزید. مجارستان در ۱۹۹۰ از پیمان ورشو خارج شد و در ۱۹۹۹ به عضویت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی درآمد.Danube RiverGreat Hungarian PlainGreat Alfoldlow landsMatra HighlandsCarpathian MountainsKekesTiszaKorosEgerNogradiTransdanubiaMecsekBakonyLittle AlfoldRabaMarcalKaposBalatoncountyPecsMiskolcSzegedDebrecenthunderstormdeciduousligniteWalachia
ساختمان پارلمان مجارستان، بوداپست
ساختمان پارلمان مجارستان، بوداپست
موقعیت. جمهوری مجارستان در اروپای مرکزی و در شرق کشور اتریش جای دارد. از شمال به اسلوواکی، از شمال شرقی به اوکراین، از شرق و جنوب شرقی به رومانی، از جنوب به صربستان و کروآسی، و از غرب به اسلوونی و اتریش محدود می شود. مساحت این کشور ۹۳,۰۳۰ کیلومتر مربع و شهر بوداپست پایتخت آن است.سیمای طبیعی. کشور مجارستان تقریباً بیضی شکل است و درازای آن از شرق به غرب حدود ۵۰۰ کیلومتر و حداکثر پهنای آن از شمال به جنوب حدود ۳۱۵ کیلومتر است. رودخانۀ دانوب۱، که بخشی از مرز این کشور و جمهوری اسلوواکی را تشکیل می دهد، در ۵۰کیلومتری شمال شهر بوداپست تغییر جهت می دهد، روبه جنوب از میان جلگۀ نسبتاً هموار مجارستان می گذرد و سرزمین مزبور را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می کند. بخش شرقی، موسوم به جلگۀ بزرگ مجارستان۲، یا آلفولد بزرگ۳، فروبومان۴ تقریباً همواری است که تا مرز کشور رومانی در شرق و صربستان در جنوب گسترده است. ارتفاعات ماترا۵ که با بلندای ۱,۰۱۴ متر بخشی از رشته کوه های کارپات۶ محسوب می شود نیز نواحی شمالی آن را فراگرفته است. کوه ککش۷، بلندترین نقطۀ مجارستان، نیز در همین قسمت قرار دارد و رودخانۀ تیسا۸ و ریزابه های متعدد آن مانند کوروش۹، اِگِر۱۰، و نوگرادی۱۱ آن را مشروب می کنند. بخش غربی رود دانوب یا ماورای دانوب۱۲ در مقایسه با بخش شرقی، چهرۀ متفاوت تری دارد. جنوب آن را کوه های مِچِک۱۳ فراگرفته و کوه های پوشیده از جنگل باکونی۱۴، با ارتفاع ۶۱۰ متر، نواحی شمالی آن را تشکیل داده است و جلگۀ آلفولد کوچک۱۵، که تا جنوب کشور اسلوواکی و نواحی شرقی اتریش ممتد است، در شمال غربی آن جا دارد. رودخانه های رابا۱۶، مارتسال۱۷ و کاپوش۱۸ آن را مشروب می کنند و دریاچۀ بالاتون۱۹، بزرگ ترین دریاچۀ اروپای مرکزی، مهم ترین عارضۀ آبی آن است. کشور مجارستان از نظر اداری به نوزده بخش۲۰ تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از بوداپست، پِچ۲۱، میشکولتس۲۲، سِگِد۲۳، و دِبرِتسِن۲۴. اقلیم مجارستان قاره ای مرطوب است. تابستان هایش گرم و زمستان های آن سرد است. تابستان فصل بارندگی و وزش طوفان های تُندَری۲۵ است و آسمان پاییز آن صاف و بی ابر و بهار آن کوتاه و مرطوب است. میانگین دمای شهر بوداپست در دی ماه ۰.۷- درجۀ سانتی گراد، در تیرماه۲۱.۵ درجۀ سانتی گراد و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۶۲۵ میلی متر است.حدود ۲۰ درصد از مساحت مجارستان، به ویژه اراضی ماورای دانوب و کوه های آن، پوشیده از جنگل های بلوط و راش و دیگر درختان برگ ریز۲۶ است. خرگوش صحرایی، روباه، گرگ، گراز و پرندگانی چون مرغابی، حواصیل، درنا، و لک لک نیز حیات وحش این کشور را تشکیل داده اند.
اقتصاد. حدود سه پنجم از اراضی مجارستان قابل کشت است و از نظر تولید موادغذایی کشوری خودکفاست. غلات، چغندرقند، گل آفتابگردان، ذرت، انگور، سیب، و سیب زمینی محصولات کشاورزی و گاو، گوسفند، خوک، ماکیان، دام های آن را تشکیل می دهند. جنگل داری صنعت سلولزسازی مجارستان را رونق خاصی بخشیده و زغال سنگ لیگنیت۲۷، که بیشتر به مصرف سوخت نیروگاه های حرارتی و تولید الکتریسیته می رسد، همراه با نفت و گاز طبیعی، بوکسیت، منگنز، اورانیوم، و آهن منابع زیرزمینی آن محسوب می شوند. مجارستان کشوری صنعتی است و تولید مواد شیمیایی، ابزارهای دقیق و مهندسی، تجهیزات حمل و نقل، صنایع سبک، موادغذایی، نوشابه، اتومبیل، رایانه و فرآورده های نفتی ازجمله فعالیت های صنعتی این کشور است. پس از فروپاشی کمونیست دولت مجارستان سیاست خصوصی سازی را به طور جدّی پیگیری کرده و داد و ستد این کشور با اتحادیۀ اروپا روبه افزایش نهاده است. مجارستان از نظر کاربرد انرژی هسته ای و تولید الکتریسیته، وضعیت ممتازی دارد و میزان تولید الکتریسیته آن حدود ۳۶میلیارد کیلووات ساعت است که ۴۰درصد از آن به شیوۀ انرژی هسته ای تأمین می شود.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر مجارستان، جمهوری چندحزبی با یک نهاد قانون گذاری است. مجلس شورای ملی مجارستان ۳۸۶ نماینده دارد که مردم آنان را برای دوره های پنج ساله انتخاب می کنند. رئیس جمهور کشور را نیز این مجلس برای پنج سال برمی گزیند.
مردم و تاریخ. جمعیت مجارستان ۹,۹۸۶,۰۰۰ نفر (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن۱۰۷.۳نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور۰.۲- درصد است و ۹۰ درصد از آنان را مجارها تشکیل می دهند.۶۴.۳ درصد از مردم در شهرها زندگی می کنند و زبان رسمی آنان مجاری است. مجارستان در روزگار گذشته، محل سکونت اقوام گوناگون بود و مجارهای صحرانشین که در استپ های ولگا به پرورش اسب اشتغال داشتند، در قرن ۹م در درّۀ رود تیسا ساکن شدند. قدیس استفان، که سرپرستی آنان را برعهده داشت، در ۱۰۰۱م به ترویج آیین مسیح پرداخت و مغولان در ۱۱۷۲م سرزمین آنان را، که به مجارستان موسوم شده بود، اشغال کردند. شارل اول در ۱۳۰۸م سلسلۀ آنژون را تأسیس کرد و پسرش، لوئی اول، مجارستان را به اوج عظمت و اقتدار رساند. در ۱۴۵۸م بوسنی، صربستان، والاکیا۲۸، و مولداوی ضمیمۀ مجارستان شد. نواحی جنوبی این سرزمین در ۱۵۱۳ به اتریش ملحق شد و در ۱۵۲۶ سراسر آن تحت سلطۀ ترکان عثمانی قرار گرفت. بوداپست در ۱۶۸۶ از تصرف ترکان خارج شد و از ۱۶۹۹ تا ۱۷۳۹ سراسر آن به اتریش ضمیمه گردید. اتریشی ها که خواهان تحمیل زبان و فرهنگ خود به مجارها بودند، با مقاومت آنان روبه رو شدند و مجارستان پس از جنگ با اتریش در ۱۸۴۹ اعلام استقلال کرد. اتریش در ۱۸۶۶ استقلال این سرزمین را به رسمیت شناخت و به دنبال ائتلاف اتریش و مجارستان، امپراتوری اتریش ـ مجارستان تأسیس شد. پس از جنگ جهانی اول، مجارستان از امپراتوری مزبور جدا و در ۱۹۱۸ به یک کشور مستقل مبدل شد. این کشور در جنگ جهانی دوم به آلمان نازی پیوست، در پایان جنگ به تصرف ارتش سرخ درآمد و به بلوک کمونیست ملحق شد؛ حزب کمونیست قدرت را در دست گرفت و جمهوری خلق مجارستان را تأسیس کرد. مجارها که از دخالت اتحاد جماهیر شوروی و حمایت از حزب کمونیست مجارستان ناراضی بودند، در ۱۹۵۶ دست به شورش زدند و ارتش سرخ، پس از کشتاری خونین، مجارستان را اشغال کرد. با ایجاد فضای باز سیاسی در مارس ۱۹۸۹، ۱۰۰هزار تن مجاری در بوداپست راه پیمایی کردند و برگزاری انتخابات آزاد و جدا شدن از دنیای کمونیست را خواستار شدند؛ درپی آن، پارلمان مجارستان در اکتبر همان سال نظام جمهوری چندحزبی را برای ادارۀ کشور برگزید. مجارستان در ۱۹۹۰ از پیمان ورشو خارج شد و در ۱۹۹۹ به عضویت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی درآمد.Danube RiverGreat Hungarian PlainGreat Alfoldlow landsMatra HighlandsCarpathian MountainsKekesTiszaKorosEgerNogradiTransdanubiaMecsekBakonyLittle AlfoldRabaMarcalKaposBalatoncountyPecsMiskolcSzegedDebrecenthunderstormdeciduousligniteWalachia
wikijoo: مجارستان
جدول کلمات
پیشنهاد کاربران
مجارستان ( به مجاری: Magyarország ) کشوری است در اروپای مرکزی. پایتخت آن بوداپست است. مساحت آن ۹۳۰۳۰ کیلومتر مربع است.
محتویات [نمایش]
تاریخ [ویرایش]
تاریخ مهاجرت قوم مجار به جلگه دانوب دقیقاً معلوم نیست. این قوم به صورت قبایلی به تدریج از آسیا و نواحی غربی سیبری به این سرزمین آمده و پس از زدوخوردهای فراوان با دیگر قبایل برای تصاحب اراضی پربرکت سرانجام در جلگه دانوب بین نژادهای ژرمن و اسلاو حائل گردیده اند. این تاریخ را حدود سال ۸۹۶م. می دانند، یعنی زمانی که قبایل مجار به رهبری پرنس آرناپه ساکن حوزه کارپات ( سرزمینی که از لحاظ آب و مراتع غنی بوده ) را تماماً و یا به طور وسیعی تصرف کردند و امروز به نام «مجارستان» و «ترانسیلوانیا» خوانده می شود.
... [مشاهده متن کامل]
حوزه کارپات که از لحاظ جغرافیایی در مرکز اروپا واقع شده از دوران ماقبل تاریخ توسط بشر اولیه اشغال شده بود. مردم دوران اولیه عصر آهن و به دنبال آن سلتها به نوبت در شروع دورهٔ حاضر توسط رومی ها شکست خوردند. ایالات رومی پانونیا و داسیا که در زمان حکومت تیبریوس و تراجان به تصرف درآمده بودند، دربرگیرنده قسمتی از آنچه مجارستان می شد بودند. پس از چهار قرن فرمانروایی رومی ها به واسطه مهاجرت عظیمی منقرض گردید. هونها به رهبری پادشاه معروف خود آتیلا که آلمانی الاصل بود، آستروگوتها ژپیدها و لونگوبارها و به دنبال آن ها آوارها که از نژاد هون ها بودند برای زمان کوتاهی در این مکان سکنی گزیدند.
با انقراض امپراتوری آوار به دست شارل ماگن، تنها گروه های کوچکی از آوارها در درهٔ رود دانوب باقی ماندند. وضعیت اجتماعی و اقتصادی این مردمان تقریباً هم سطح مجاری های غالب بود و به همین علت باعث همزیستی و بعدها جذب شدن آن ها توسط مردم مجار می گردید.
در قرن دهم هفت قبیله فاتح مجار که با هم متحد بودند تحت رهبری پرنس آرپاد مؤسس اولین سلسله مجار قرار داشتند و قدرت را به فرزندش کیزاسپرو سپردند. در سال ۹۷۲ گیزا[۱] به عنوان یکی از سران قبایل مجار به ریاست اتحادیه ای که از این قبایل به وجود آمده بود انتخاب شد و به اتفاق همسرش سارولت[۲] به آئین مسیحیت گروید و پس از وی فرزندش استوان اول[۳] که در تاریخ مجارستان نسبت به سن استفان[۴] ( استفان مقدس ) ( ۱۰۳۸ - ۹۹۷ ) شهرت دارد در سال ۱۰۰۰م. به عنوان نخستین پادشاه مجارستان تاج گذاری کرد. وی که در کودکی غسل تعمید داده شده بود بعد از تحکیم حکومت خود به عنوان اولین پادشاه مجارستان مسئله مسیحی کردن مجارها را رسمیت بخشید و به تأسیس صومعه و بنا نهادن کلیسا اقدام کرد. سن استفان برای استقرار نظام پادشاهی و پی ریزی یک نظم اجتماعی پایدار کوشش های فراوانی نمود و مردم را مجبور کرد از آیین جاهلانه قدیمی به سمت مسیحیت بگروند.
در اواخر قرن ۱۱ کلیسا استفان اول را به خاطر خدمات وی به مقدس ملقب نمود. وی دو مجموعه عقاید برای اداره امور کشور تنظیم کرد. وی پادشاهی جنگجو بود. در جنگی که با «کنراد»[۵] امپراتور ژرمن نمود وی را شکست داد و تا حوالی وین پیشروی کرد، و به علت ثروت سرشار حاصل از جنگ دانوب، خطر همسایگان اعم از امپراطوری ژرمن و بیزانس وجود داشت. مجارها نخست با بیزانس از در دوستی درآمدند و پس از شکست ژرمن ها در سال ۱۱۰۸ که با غلبه بر سپاهیان هانری پنجم در پوترن به دست آمد از جانب ژرمن ها آسوده خاطر گشتند. در سال ۱۱۸۱ با استقرار بلغارها و تشکیل دولت بلغار مرز مشترک مجارستان و بیزانس از بین رفت و خطر دوم که متوجه مجارها بود منتفی گشت. در قرن ۱۲ قدرت حکومت مرکزی رو به زوال نهاد و با رشد فئودالیسم قدرت سیستم ملوک الطوایفی افزایش یافت. از زمان مرگ استفان اول یک دوره ناامنی شروع شد که طی آن شورش نجیب زادگان پیرو مذهب قدیمی پاگان، اصلاحات اجتماعی و مذهبی پادشاه را به مخاطره انداخت. در هر حال این شورش فرونشانده شد و حملات آلمان ها از غرب و کومان ها از شرق سرکوب گردید.
طی قرون ۱۱ و ۱۲ پادشاهان سلسله «آرپاد» مجارستان را یک پارچه نگه داشته و در مقابل سیاست های توسعه طلبانه امپراتوری مقدس روم، قسطنطنیه و پاپ در رم مبارزه نمودند. سرانجام پیشرفت نسبتاً صلح آمیز مجارها در قرون وسطی با حمله مغول ها به رهبری پاتوخان در سال ها ( ۴۴ - ۱۲۴۱ ) دچار وقفه شد و ارتش مجارستان شاه بلدی چهارم به سختی توسط مغول ها تارومار شد.
اوج شکوه و عظمت هنگری در قرون وسطی روزگار سلطنت لوئی اول ( بزرگ ) ( ۸۲ - ۱۳۴۲ ) بود؛ زیرا نفوذش تا دریای بالتیک، دریای سیاه، دریای مدیترانه می رسید. جنگ با ترک ها در سال ۱۳۸۹ صورت گرفت و ترک ها تا دریای بالکان پیش رفتند و مدت های دراز هنگری در چنگال ترکان عثمانی و قسمتی از خاک مجارستان زیر فرمان جابرانه خانواده ها هابسبورگ اطریش گرفتار بود.
این سیاست حفظ قدرت مرکزی توسط «ماتیوس هون یادی» ( ۱۴۹۰ - ۱۴۵۸ ) که از پادشاهان بسیار محبوب و موفق بود دنبال گردید. با مهار کردن قدرت بارون ها و تشکیل یک ارتش قوی اجیر شده، وی امنیت و آسایش برای مردم شهر و روستا را به ارمغان آورد، در حالی که سیاست خارجی توسعه طلبانه وی موجب هراس بود مع هذا دربار با شکوه و کتابخانه عظیم گرونسیانا برای وی در سرتاسر اروپا شهرت آفرید. جانشینان شاه ماتیوس در هر حال قادر نبودند که با قدرت رو به افزایش بارون ها مقابله کنند. افزایش فشار روستاییان موجب گردید که تخم نارضایتی در میان آنان کاشته شود؛ به طوری که در سال ۱۵۱۴ منجر به جنگ دهقانی بزرگی به رهبری گیورگ دوژا[۶] از اهالی ترانسیلوانیا گردید. به هرحال ارتش دهقانی با نبردهای خونینی از هم پاشید و شکست آن منجر به کیفر خونینی برای دهقانان گردید. در این شرایط تهدید ترک ها برای اشغال کشوری که به دلیل اختلافات داخلی از هم پاشیده شده بود یک خطر جدی به شمار می آمد. در سال ۱۵۲۶ ارتش بزرگ سلطان سلیمان دوم قوای شاه جوان لوتیز دوم را در «نبرد موهاچ» نابود کرد.
تقسیمات کشوری [ویرایش]
شهرستان های مجارستان
مجارستان از ۱۹ شهرستان تشکیل شده ا . . .
محتویات [نمایش]
تاریخ [ویرایش]
تاریخ مهاجرت قوم مجار به جلگه دانوب دقیقاً معلوم نیست. این قوم به صورت قبایلی به تدریج از آسیا و نواحی غربی سیبری به این سرزمین آمده و پس از زدوخوردهای فراوان با دیگر قبایل برای تصاحب اراضی پربرکت سرانجام در جلگه دانوب بین نژادهای ژرمن و اسلاو حائل گردیده اند. این تاریخ را حدود سال ۸۹۶م. می دانند، یعنی زمانی که قبایل مجار به رهبری پرنس آرناپه ساکن حوزه کارپات ( سرزمینی که از لحاظ آب و مراتع غنی بوده ) را تماماً و یا به طور وسیعی تصرف کردند و امروز به نام «مجارستان» و «ترانسیلوانیا» خوانده می شود.
... [مشاهده متن کامل]
حوزه کارپات که از لحاظ جغرافیایی در مرکز اروپا واقع شده از دوران ماقبل تاریخ توسط بشر اولیه اشغال شده بود. مردم دوران اولیه عصر آهن و به دنبال آن سلتها به نوبت در شروع دورهٔ حاضر توسط رومی ها شکست خوردند. ایالات رومی پانونیا و داسیا که در زمان حکومت تیبریوس و تراجان به تصرف درآمده بودند، دربرگیرنده قسمتی از آنچه مجارستان می شد بودند. پس از چهار قرن فرمانروایی رومی ها به واسطه مهاجرت عظیمی منقرض گردید. هونها به رهبری پادشاه معروف خود آتیلا که آلمانی الاصل بود، آستروگوتها ژپیدها و لونگوبارها و به دنبال آن ها آوارها که از نژاد هون ها بودند برای زمان کوتاهی در این مکان سکنی گزیدند.
با انقراض امپراتوری آوار به دست شارل ماگن، تنها گروه های کوچکی از آوارها در درهٔ رود دانوب باقی ماندند. وضعیت اجتماعی و اقتصادی این مردمان تقریباً هم سطح مجاری های غالب بود و به همین علت باعث همزیستی و بعدها جذب شدن آن ها توسط مردم مجار می گردید.
در قرن دهم هفت قبیله فاتح مجار که با هم متحد بودند تحت رهبری پرنس آرپاد مؤسس اولین سلسله مجار قرار داشتند و قدرت را به فرزندش کیزاسپرو سپردند. در سال ۹۷۲ گیزا[۱] به عنوان یکی از سران قبایل مجار به ریاست اتحادیه ای که از این قبایل به وجود آمده بود انتخاب شد و به اتفاق همسرش سارولت[۲] به آئین مسیحیت گروید و پس از وی فرزندش استوان اول[۳] که در تاریخ مجارستان نسبت به سن استفان[۴] ( استفان مقدس ) ( ۱۰۳۸ - ۹۹۷ ) شهرت دارد در سال ۱۰۰۰م. به عنوان نخستین پادشاه مجارستان تاج گذاری کرد. وی که در کودکی غسل تعمید داده شده بود بعد از تحکیم حکومت خود به عنوان اولین پادشاه مجارستان مسئله مسیحی کردن مجارها را رسمیت بخشید و به تأسیس صومعه و بنا نهادن کلیسا اقدام کرد. سن استفان برای استقرار نظام پادشاهی و پی ریزی یک نظم اجتماعی پایدار کوشش های فراوانی نمود و مردم را مجبور کرد از آیین جاهلانه قدیمی به سمت مسیحیت بگروند.
در اواخر قرن ۱۱ کلیسا استفان اول را به خاطر خدمات وی به مقدس ملقب نمود. وی دو مجموعه عقاید برای اداره امور کشور تنظیم کرد. وی پادشاهی جنگجو بود. در جنگی که با «کنراد»[۵] امپراتور ژرمن نمود وی را شکست داد و تا حوالی وین پیشروی کرد، و به علت ثروت سرشار حاصل از جنگ دانوب، خطر همسایگان اعم از امپراطوری ژرمن و بیزانس وجود داشت. مجارها نخست با بیزانس از در دوستی درآمدند و پس از شکست ژرمن ها در سال ۱۱۰۸ که با غلبه بر سپاهیان هانری پنجم در پوترن به دست آمد از جانب ژرمن ها آسوده خاطر گشتند. در سال ۱۱۸۱ با استقرار بلغارها و تشکیل دولت بلغار مرز مشترک مجارستان و بیزانس از بین رفت و خطر دوم که متوجه مجارها بود منتفی گشت. در قرن ۱۲ قدرت حکومت مرکزی رو به زوال نهاد و با رشد فئودالیسم قدرت سیستم ملوک الطوایفی افزایش یافت. از زمان مرگ استفان اول یک دوره ناامنی شروع شد که طی آن شورش نجیب زادگان پیرو مذهب قدیمی پاگان، اصلاحات اجتماعی و مذهبی پادشاه را به مخاطره انداخت. در هر حال این شورش فرونشانده شد و حملات آلمان ها از غرب و کومان ها از شرق سرکوب گردید.
طی قرون ۱۱ و ۱۲ پادشاهان سلسله «آرپاد» مجارستان را یک پارچه نگه داشته و در مقابل سیاست های توسعه طلبانه امپراتوری مقدس روم، قسطنطنیه و پاپ در رم مبارزه نمودند. سرانجام پیشرفت نسبتاً صلح آمیز مجارها در قرون وسطی با حمله مغول ها به رهبری پاتوخان در سال ها ( ۴۴ - ۱۲۴۱ ) دچار وقفه شد و ارتش مجارستان شاه بلدی چهارم به سختی توسط مغول ها تارومار شد.
اوج شکوه و عظمت هنگری در قرون وسطی روزگار سلطنت لوئی اول ( بزرگ ) ( ۸۲ - ۱۳۴۲ ) بود؛ زیرا نفوذش تا دریای بالتیک، دریای سیاه، دریای مدیترانه می رسید. جنگ با ترک ها در سال ۱۳۸۹ صورت گرفت و ترک ها تا دریای بالکان پیش رفتند و مدت های دراز هنگری در چنگال ترکان عثمانی و قسمتی از خاک مجارستان زیر فرمان جابرانه خانواده ها هابسبورگ اطریش گرفتار بود.
این سیاست حفظ قدرت مرکزی توسط «ماتیوس هون یادی» ( ۱۴۹۰ - ۱۴۵۸ ) که از پادشاهان بسیار محبوب و موفق بود دنبال گردید. با مهار کردن قدرت بارون ها و تشکیل یک ارتش قوی اجیر شده، وی امنیت و آسایش برای مردم شهر و روستا را به ارمغان آورد، در حالی که سیاست خارجی توسعه طلبانه وی موجب هراس بود مع هذا دربار با شکوه و کتابخانه عظیم گرونسیانا برای وی در سرتاسر اروپا شهرت آفرید. جانشینان شاه ماتیوس در هر حال قادر نبودند که با قدرت رو به افزایش بارون ها مقابله کنند. افزایش فشار روستاییان موجب گردید که تخم نارضایتی در میان آنان کاشته شود؛ به طوری که در سال ۱۵۱۴ منجر به جنگ دهقانی بزرگی به رهبری گیورگ دوژا[۶] از اهالی ترانسیلوانیا گردید. به هرحال ارتش دهقانی با نبردهای خونینی از هم پاشید و شکست آن منجر به کیفر خونینی برای دهقانان گردید. در این شرایط تهدید ترک ها برای اشغال کشوری که به دلیل اختلافات داخلی از هم پاشیده شده بود یک خطر جدی به شمار می آمد. در سال ۱۵۲۶ ارتش بزرگ سلطان سلیمان دوم قوای شاه جوان لوتیز دوم را در «نبرد موهاچ» نابود کرد.
تقسیمات کشوری [ویرایش]
شهرستان های مجارستان
مجارستان از ۱۹ شهرستان تشکیل شده ا . . .