ماورای جو

دانشنامه عمومی

ماورای جو[ ۱] به منطقه ای نسبتاً خلأ در گیتی گفته می شود که خارج از جو کره زمین است. عبارت ماورای جو، برای متمایز دانستن جو کره زمین با فضایی بالاتر از آن استفاده می شود، اما در اصل هیچ مرز مشخصی میان جو زمین و فضای بیرونی آن وجود ندارد ولی هرچه از فضا به اتمسفر زمین نزدیک تر شویم، چگالی بیشتر می شود؛ یعنی چگالی فضاهای دور از اتمسفر کمتر است.
ماورای جو شباهت زیادی به یک خلاء کامل دارد. این مسئله اجازه می دهد بدون اصطکاک ستاره ها، سیارات و ماه در امتداد مدار ( سیاره ) خود حرکت کنند. [ ۲]
در سال ۳۵۰ قبل از میلاد، فیلسوف یونانی ارسطو، نظریه ای دربارهٔ هراس و گریز طبیعت از تهی بودن ها و خلاء ارائه داد. اصلی که در هنر و فیزیک با نام تهی گریزی ( Horror vacui ) شناخته شده است. این مفهوم در سدهٔ پنجم پیش از میلاد از سوی فیلسوف یونانی، پارمنیدس، ارائه شد و او بر پایه این انگاره، احتمال وجود خلاء در فضا را مردود می انگاشت. [ ۲]
مرز مشخصی بین جو زمین و فضا وجود ندارد. چگالی اتمسفر با افزایش ارتفاع کاهش می یابد. چندین نامگذاری برای مرز استاندارد وجود دارد که عبارتند از:
فدراسیون بین المللی هوانوردی خطی به نام خط کارمان را به عنوان مرز معرفی کرده است.
ایالات متحده آمریکا افرادی که بالاتر از ارتفاع ۵۰ مایلی ( ۸۰ کیلومتر ) سفر می کنند را به عنوان فضانورد تعیین کرده است. [ ۲]
• کهکشان ها: کهکشان ها سامانه هایی بزرگ و با اندازه و مرزی مشخّص هستند که از ستاره ها، بقایای ستاره نماها ( شبه ستاره ها ) ، مادهٔ تاریک، گازها و گرد و غبارهای میان ستاره ای که با نیروهای گرانشی به گرد هم آمده اند، تشکیل یافته اند.
• ستاره ها: ستاره یک گویِ پرنور و بسیار داغ از پلاسما است که انسجام خود را توسط نیروی گرانش حفظ می کند. نزدیک ترین ستاره به زمین، خورشید است. سایر ستارگان که در شب از روی زمین قابل دیدن هستند، به دلیل فاصلهٔ بسیار دورشان به شکل نقاطی ثابت و روشن دیده می شوند.
• سیاره ها: سیاره یک جِرم آسمانی است که در حرکتی مداری به دورِ یک ستاره یا بقایای ستاره ای می گردد.
• سیارک ها: اندازه گیری های نجومی نشان می دهد که فاصلهٔ میان سیارهٔ مریخ و سیارهٔ مشتری بسیار زیاد است. هم چنین، بررسی ها نشان داده که در فاصلهٔ بین این دو سیاره، قطعه های سنگی و فلزیِ بسیاری که قطر آن ها از چند سانتی متر تا صدها کیلومتر متفاوت است و به آن ها سیارک می گویند، در روی یک مدار و در جهت حرکت سایر سیاره ها به دورِ خورشید می گردند.
• شهاب: همه روزه کرهٔ زمین توسط هزاران قطعه سنگ آسمانی بمباران می شود. این قطعات هنگام ورود به جوّ، بر اثر اصطکاک با هوا، داغ و تبخیر می شوند. در صورتی که این سنگ ها بزرگ باشند، می سوزند و نوری ایجاد می کنند که از زمین قابل دیدن است. به این نورها شهاب و به قطعه سنگ های بزرگی که از جوّ هم می گذرند و با زمین برخورد می کنند، شهاب سنگ می گویند.
• دنباله دارها: این اجرام از جنس غبار و یخ اند و تا حدی به گلولهٔ برف گل آلود شباهت دارند. بعضی از دنباله دارها را که به کرهٔ زمین نزدیک می شوند، می توان با چشم هم دید؛ اما بیش تر آن ها را باید با تلسکوپ ببینیم. وقتی دنباله دارها به خورشید نزدیک شوند، یخ آن ها دراز می شود و دُم درازی به طول هزاران کیلومتر می سازند. دُم همیشه در جهت مخالف خورشید قرار می گیرد.
• قمرها: که به دورِ سیاره ها می چرخند. به جز تیر و ناهید، بقیهٔ سیاره های منظومهٔ خورشیدی دست کم یک قمر دارند. بزرگیِ بعضی از قمرها به بزرگیِ سیاره ای مانند عطارد است. کرهٔ ماه قمرِ کرهٔ زمین است. سنگ هایی که فضانوردان از ماه به زمین آورده اند، نشان می دهد که مواد سازندهٔ این قمر مانند مواد سازندهٔ زمین و سیارک ها است.
• مادهٔ تاریک: مادهٔ تاریک نوعی از ماده است که فرضیهٔ وجود آن در اخترشناسی و کیهان شناسی ارائه شده است تا پدیده هایی را توضیح دهد که به نظر می رسد ناشی از وجود میزان خاصی از جرم باشند که از جرم موجودِ مشاهده شده در جهان بیشتر است.
• سیاه چاله ها: سیاه چاله ناحیه ای از فضازمان است که جرم در آن فشرده شده است.
عکس ماورای جوعکس ماورای جوعکس ماورای جوعکس ماورای جوعکس ماورای جوعکس ماورای جو
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس