قوه مقننه


برابر پارسی: نیروی آیین گذاری

دانشنامه آزاد فارسی

قوّۀ مُقَنِّنه (legislature)
نهاد یا نهادهای قانون گذار در هر نظام سیاسی. برخی از قوای مقننّه تک مجلسی و برخی دیگر دومجلسیاند. در بیشتر دموکراسی هایی که قوۀ مقننۀ آن ها دومجلسی است مجلس سفلا، یا مردمی، قدرت و اختیارات بیشتری دارد، جز مواردی استثنایی مانند ایالات متحدۀ امریکا که مجلس علیا، موسوم به سنا، به موجب قانون اساسی اختیاراتی بیشتر از مجلس سفلا یا مجلس نمایندگان دارد. بیشتر اعضای مجلس های سفلا یا قوای مقننۀ تک مجلسی را مردم برمی گزینند، و مجالس علیا از اعضایی انتصابی یا ترکیبی از اعضای انتصابی و انتخابی تشکیل می شوند. در ایالات متحدۀ امریکا، اعضای هر دو مجلس با رأی مردم انتخاب می شوند، در حالی که در انگلستان، مجلس سفلا موسوم به مجلس عوام انتخابی است و مجلس علیا یا مجلس اعیان از اعضایی تشکیل یافته است که عضویت در این مجلس را به ارث برده اند یا به عضویت آن منصوب شده اند. در ایران قوۀ مقننه از مجلس شورای اسلامی که مردم نمایندگان آن را به طور مستقیم انتخاب می کنند و شورای نگهبان که انتصابی مقام رهبری است تشکیل می شود. شورای نگهبان مصوبات مجلس شورای اسلامی را بررسی می کند و در صورتی که خلاف موازین اسلام و قانون اساسی کشور باشد برای بررسی مجدد به مجلس شورای اسلامی باز می گرداند. در صورتی که مجلس و شورای نگهبان به توافق نرسند آن مصوبه برای تصمیم نهایی به شورای تشخیص مصلحت نظام فرستاده می شود.

مترادف ها

legislature (اسم)
مجلس، قوه مقننه، هیئت مقننه

فارسی به عربی

مجلس تشریعی ، السلطة التشریعیة

پیشنهاد کاربران

Legislative branch
قوه مقننه یکی از قوای سه گانه یک کشور هست که بیشتر با نام های مختلف مثل پارلمان، کنگره، مجلس شورا و غیره شناخته میشود. در نظام سیاسی برخی از کشور ها این قوه قدرت سیاسی عالی و برتریت نسبت به قوای سایر دارد که به آن نظام سیاسی پارلمانی ( parliamentary system ) میگویند.
...
[مشاهده متن کامل]

انواع و اشکال مختلفی از قوه مقننه در سراسر جهان وجود دارند که شناخته شده ترین آنها، قوه مقننه تک مجلس یا یونیکَمِرال ( unicameral ) و قوه مقننه دو مجلسی یا بایکَمِرال ( bicameral ) هستند. در مقننه تک مجلسی تنها یک نهاد قرار دارد که وظیفه قانونگذاری را برعهده دارد . البته گاهی اوقات، نهاد دیگری در کنار مجلس وجود دارد که قدرت تشکیل قانون ندارد و میتواند با مجلس مشورت کند و گاهی اوقات حتی قدرت تایید طرح قانون مجلس را داشته باشد. ( مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان جمهوری اسلامی ایران نمونه ای از این نوع ساختار مقننه میباشد )
در مقننه دو مجلسی، دو نهاد وجود دارند که میتوانند طرح قانون را تشکیل بدهند. این دو مجلس بیشتر اوقات از توانایی های مساوی برخوردارند و طرح قانون باید با تایید هردو مجلس به اجرا برسد. مانند پارلمان بریتانیا که از دو نهاد مجلس عوام و مجلس اعیان تشکیل شده است.
گاهی اوقات، بر اساس اصول برخی دیگر از نظام های سیاسی، قوه مقننه حتی چیزی بیش از یک نهاد مشورتی برای رییس دولت نیست. مانند مجلس شورای عربستان سعودی که به پادشاه که رییس دولت است مشورت میدهد.

بپرس