شورای نگهبان

دانشنامه آزاد فارسی


از نهادهای قانونی که نخستین بار پس از پیروزی انقلاب تشکیل آن در قانون اساسی پیش بینی و وظایف و اختیارات خاصی برعهدۀ آن نهاده شد. شورای نگهبان یک نهاد تخصصی است که مهم ترین وظیفۀ آن بررسی و احراز عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلام و قانون اساسی است. علاوه بر این، پاره ای وظایف غیر مرتبط با قوۀ مقننه نیز برعهدۀ شورای نگهبان است. به موجب اصل ۹۱ قانون اساسی. شورای نگهبان دوازده عضو دارد که برای مدت شش سال انتخاب می شوند: شش نفر از فقهای عادل و آگاه به مقتضیات زمان و مسائل روز که انتخاب این عده با مقام رهبری است؛ و شش نفر حقوق دان در رشته های مختلف حقوقی از میان حقوق دانان مسلمانی که به وسیلۀ رئیس قوۀ قضائیه به مجلس شورای اسلامی معرفی و با رأی مجلس انتخاب می شوند. شورای نگهبان جایگاه و نقش مهمی در اعتبار مجلس و مصوبات آن دارد و به موجب اصل ۹۳قانون اساسی: «مجلس شورای اسلامی بدون وجود شورای نگهبان اعتبار قانونی ندارد، مگر در مورد تصویب اعتبارنامۀ نمایندگان و انتخاب شش نفر حقوق دان اعضای شورای نگهبان». به موجب اصل ۹۶ قانون اساسی: «تشخیص عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام اسلام با اکثریت فقهای شورای نگهبان و تشخیص عدم تعارض آن ها با قانون اساسی، برعهدۀ اکثریت همه اعضای شورای نگهبان است». ضمناً براساس اصل ۴ قانون اساسی، کلیۀ قوانین و مقررات باید براساس موازین اسلامی باشد که تشخیص این امر برعهدۀ فقهای شورای نگهبان است. در مورد روش نظارت و بررسی مصوبات مجلس توسط شورای نگهبان، اصل ۹۴ قانون اساسی مقرر داشته «کلیۀ مصوبات مجلس شورای اسلامی باید به شورای نگهبان فرستاده شود. شورای نگهبان موظف است آن را حداکثر ظرف دَه روز از تاریخ وصول از نظر انطباق با موازین اسلام و قانون اساسی مورد بررسی قرار دهد و چنانچه آن را مغایر ببیند، برای تجدیدنظر به مجلس بازگرداند. در غیر این صورت مصوبه قابل اجراست». در صورتی که شورای نگهبان به مدت بیشتری برای بررسی و اظهارنظر نیاز داشته باشد، می تواند حداکثر برای دَه روز دیگر با ذکر دلیل، تقاضای تمدید وقت کند (اصل ۹۵ قانون اساسی) در صورتی که شورای نگهبان مصوبۀ مجلس را مغایر احکام اسلامی و قانون اساسی تشخیص ندهد، مصوب مذکور تأیید می شود و پس از طی سایر مراحل قانونی (امضای رئیس جمهور و انتشار در روزنامۀ رسمی کشور) لازم الاجرا خواهد بود. چنانچه شورای نگهبان مصوبه ای را مغایر احکام شرع یا قانون اساسی تشخیص دهد، ایرادات آن را مشخص می کند و برای مجلس پس می فرستد و مجلس با بررسی مجدد، ایرادات شورای نگهبان را مرتفع می کند. در صورتی که مجلس ایرادها را وارد نداند و بر مصوّبۀ خود اصرار ورزد، موضوع به درخواست مجلس به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال می شود و نظر مجمع ملاک عمل خواهد بود. اظهارنظر نسبت به مصوبات موقت و آزمایشی کمیسیون های مجلس شورای اسلامی (اصول ۷۲ـ ۸۵ و ۹۶ قانون اساسی)، تشخیص عدم مغایرت مصوبات دولت مانند تصویب نامه ها و آیین نامه ها یا اساس نامه های مصوب هیئت وزیران، با اصول و احکام مذهب رسمی کشور (اصل ۸۵ قانون اساسی) نیز برعهدۀ شورای نگهبان است. شورای نگهبان علاوه بر وظیفه ای که در روند قانون گذاری دارد، وظایف دیگری نیز برعهده دارد. ازجمله طبق اصل ۹۸ قانون اساسی «تفسیر قانون اساسی برعهدۀ شورای نگهبان است که با تصویب سه چهارم آنان انجام می شود». مطابق اصل ۹۹قانون اساسی نظارت بر انتخابات مختلف نیز برعهدۀ شورای نگهبان است. شیوۀ نظارت بر هریک از این انتخابات، در قانون اساسی، به موجب قانون عادی مشخص شده است. مثلاً در مورد نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری، طبق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری از جهت دارا بودن شرایطی که در این قانون می آید، باید قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان برسد. نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی در قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی آمده است و علاوه بر احراز صلاحیت هیئت نظارت بر انتخابات، شامل نظارت بر انتخابات و تأیید صحت انتخابات می شود (مواد ۵۲، ۵۴، و ۷۱ قانون انتخابات). حضور در مجلس هنگام ادای سوگند ریاست جمهوری (اصل ۱۲۱ قانون اساسی)، تأیید توقف انتخابات در زمان جنگ و اشغال نظامی کشور برای مدت معین (اصل ۶۸قانون اساسی)، عضویت در شورای موقت رهبری، در صورت فوت یا کناره گیری یا عزل رهبر (اصل ۱۱۱قانون اساسی)، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام (اصل ۱۱۲ قانون اساسی) و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی (اصل ۱۷۷ قانون اساسی) از جمله وظایف دیگر شورای نگهبان است.

پیشنهاد کاربران

نهاد نظارتی در جمهوری اسلامی ایران
شورای نگهبان ( که با نام قدیمی شورای نگهبان قانون اساسی نیز شناخته می شود ) ، یک شورای منصوب شده که طبق قانون اساسی دارای ۱۲ عضو است که از قدرت و نفوذ قابل توجهی در جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. این یکی از دو رکن تشکیل دهنده قوه مقننه جمهوری اسلامی ایران است.
...
[مشاهده متن کامل]

طبق قانون اساسی ایران این شورا متشکل از شش فقیه اسلامی ( صاحب نظر در حقوق اسلامی ) ، �آگاه از نیازهای موجود و مسائل روز� به انتخاب رهبر ایران و شش حقوقدان مسلمان و �متخصص� در بخشهای مختلف قانون، توسط رئیس قوه قضاییه ( که به نوبه خود، توسط رهبری نیز منصوب می شود ) انتخاب شده و برای اخذ رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی ( پارلمان ایران ) معرفی می شوند. دبیر شورای نگهبان بالاترین مقام رسمی این شورا است و اکنون احمد جنتی دبیر کنونی آن را بر عهده دارد.
بنابر اصل نود و دوم قانون اساسی، اعضای شورای نگهبان برای مدت شش سال انتخاب می شوند اما در نخستین دوره پس از گذشتن سه سال، نیمی از اعضای هر گروه به قید قرعه تغییر می یابند و اعضای تازه ای به جای آن ها انتخاب می شوند.
شورای نگهبان تفسیر قانون اساسی ایران، نظارت بر انتخابات، و تأیید نامزدهای مجلس خبرگان، ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی را به عهده دارد، و همچنین �اطمینان از سازگاری قانون تصویب شده توسط مجلس شورای اسلامی با معیارهای اسلام و قانون اساسی�
همه مصوبات مجلس شورای اسلامی پیش از لازم الاجرا شدن، نیازمند توضیح این شوراست تا از بروز هرگونه مغایرتی با موازین شرع و قانون اساسی جلوگیری به عمل آید. تأیید صلاحیت نامزدهای تمامی انتخابات سراسری کشور به جز انتخابات شوراهای شهر و روستا نیز در حیطهٔ وظایف این شورا جای دارد.
شورا نقش مهمی در کنترل تفسیر ارزشهای اسلامی در قوانین ایران به روشهای زیر داشته است:
نظارت بر نامزدهای احتمالی و تعیین اینکه چه کسی می تواند یا نمی تواند کاندیدای پست ملی شود.
نامزدهای اصلاح طلب - از جمله شناخته شده ترین کاندیداها - را از نامزدی در انتخابات رد می کند.
رد کردن قوانینی که توسط مجلس منتخب مردمی تصویب شده است.
افزایش نفوذ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ( نیرویی جنگنده ایدئولوژیکی جدا از ارتش ایران ) بر زندگی اقتصادی و فرهنگی کشور.
هنگامی که انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ اعلام شد، محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق، در مورد برنامه های خود برای رقابت با محمود احمدی نژاد بحث نخواهد کرد، زیرا این شورا ممکن است خاتمی را مانند سایر نامزدهای اصلاح طلبان رد صلاحیت کند، به این دلیل که آنها به اندازه کافی به ارزش های اسلامی اختصاص نداشته اند.
مواردی وجود داشته است که شورای نگهبان ممنوعیت خود را در مورد افراد خاص پس از حکم حکومتی سید علی خامنه ای تغییر داده است.
Regulatory body in the Islamic Republic of Iran
The Guardian Council, also called Council of Guardians or Constitutional Council ( Persian: شورای نگهبان, romanized: Shūrā - ye Negahbān ) is an appointed and constitutionally mandated 12 - member council that wields considerable power and influence in the Islamic Republic of Iran.
The Iranian constitution calls for the council to be composed of six Islamic faqihs ( experts in Islamic Law ) , "conscious of the present needs and the issues of the day" to be selected by the Supreme Leader of Iran, and six jurists, "specializing in different areas of law, to be elected by the Majlis ( the Iranian Parliament ) from among the Muslim jurists nominated by the Chief Justice", ( who, in turn, is also appointed by the Supreme Leader ) .
The Constitutional Council is charged with interpreting the Constitution of Iran, supervising elections, and approving of candidates for the Assembly of Experts, the President and the Majlis, as well as "ensuring . . . the compatibility of the legislation passed by the Islamic Consultative Assembly [i. e. Majlis] . . . with the criteria of Islam and the Constitution".
The Council has played a central role in controlling the interpretation of Islamic values in Iranian law in the following ways:
Oversees surveillance of potential candidates and determines who can and cannot run for national office
Disqualifies reform - minded candidates—including the most well - known candidates—from running for office
Vetoes laws passed by the popularly elected Majlis.
Increased the influence that the Islamic Revolutionary Guard Corps ( an ideological fighting force separate from the Iranian army ) has on the economic and cultural life of the country.
When the 2009 presidential election was announced, popular former president Mohammad Khatami would not discuss his plans to run against Mahmoud Ahmadinejad, for the Council might have disqualified Khatami as it had other reformists' candidatures, on the grounds that they were not dedicated enough to Islamic values.
There have been instances when current Supreme Leader Ali Khamenei has publicly criticized members of the Assembly of Experts, resulting in their arrest and dismissal. For example, Khamenei publicly called then - member of the Assembly of Experts Ahmad Azari Qomi a traitor, resulting in Qomi's arrest and eventual dismissal from the Assembly of Experts. There have also been instances where the Constitutional Council reversed its ban on particular people after being ordered to do so by Khamenei

guardians council شورای نگهبان
The Guardian Council, also called Council of Guardians or Constitutional Council ( Persian: شورای نگهبان‎, romanized: Shūrā - ye Negahbān ) [2][3] is an appointed and constitutionally mandated 12 - member council that wields considerable power and influence in the Islamic Republic of Iran.
...
[مشاهده متن کامل]

شورای شبکورهای نگهبان تاریکی
برگرفته از یادداشتی در پیوند زیر:
ب. الف. بزرگمهر ۱۲ اردی بهشت ماه ۱۳۹۵
https://www. behzadbozorgmehr. com/2016/05/blog - post_80. html

Guardian council
شورای نگهبان : [ اصطلاحات مجلسی ] به‏ منظور پاسداری‏ از احکام‏ اسلام‏ و قانون‏ اساسی‏ از نظر عدم‏ مغایرت‏ مصوبات‏، مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ با آنها، شورایی‏ به‏ نام‏ شورای‏ نگهبان‏ با ترکیب‏ زیر تشکیل‏ می‏
...
[مشاهده متن کامل]
شود. 1 - شش‏ نفر از فقهای‏ عادل‏ و آگاه‏ به‏ مقتضیات‏ زمان‏ و مسایل‏ روز. انتخاب‏ این‏ عده‏ با مقام‏ رهبری‏ است‏. 2 - شش‏ نفر حقوقدان‏، در رشته‏ های‏ مختلف‏ حقوقی‏، از میان‏ حقوقدانان‏ مسلمانی‏ که‏ به‏ وسیله‏ رییس‏ قوه‏ قضاییه‏ به‏ مجلس‏ شورای‏ اسلامی‏ معرف‏ می‏ شوند و با رای‏ مجلس‏ انتخاب‏ می‏ گردند.

gaurd of council
council gaurd

بپرس