قضیه منفصله مانعهالخلو

[ویکی فقه] قضیه منفصله مانعةالخلو، به معنای قضیه منفصله دالّ بر عدم امکان انتفای مقدّم و تالی، و جواز اجتماع هر دو است.
قضیه منفصله مانعةالخلوّ قضیه ای است که در آن به عناد و تنافی دو طرف قضیه از حیث ارتفاع و انتفاء، حکم شده است؛ یعنی انتفای هر دو طرف جایز نیست. و اما نسبت به اجتماع دو طرف، دو تفسیر از مانعةالخلوّ مطرح شده است. بنا بر یک تفسیر، مانعةالخلوّ، قضیه ای است که نسبت به اجتماع دو طرف ساکت است که در این صورت، مانعة الخلوّ، به حسب مصداق، شامل قضایای منفصله حقیقیه هم می شود. و بنا بر تفسیر دیگر، تعریف مانعةالخلوّ دارای دو جزء است: ۱. عدم امکان انتفای هر دو طرف؛ ۲. جواز اجتماع هر دو طرف. بنا بر تفسیر دوم، قضیه مانعةالخلوّ به حسب مصداق، شامل قضایای حقیقیه نمی گردد. تفسیر دوم از آنجا که دارای تعریف دو جزئی است "مانعةالخلوّ مرکّب" نامیده می شود و بنا بر تفسیر اوّل که دارای تعریف یک جزئی است "مانعةالخلوّ بسیط" گفته می شود. بنابر تفسیر دوم، مفاد "منفصله مانعةالخلوّ موجبه" این است که ارتفاع دو طرف (مقدّم و تالی) محال، ولی اجتماع آنها جایز است. و مفاد "منفصله مانعةالخلوّ سالبه" این است که استحاله ارتفاع دو طرف را منتفی دانسته و امکان جمع آن دو را ثابت می داند.
تقسیمات منفصله مانعةالخلوّ
منفصله مانعة الخلوّ محصوره به لحاظ های مختلف قابل تقسیم است:
← به لحاظ ذکر سور قضیه
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری.• شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق).• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
...