فلزات پس واسطه در شیمی عبارتند از آن دسته از عنصرهای فلزی در جدول تناوبی که میان فلزهای واسطه ( در سمت چپشان ) و شبه فلزات ( در سمت راستشان ) قرار دارند. از جمله عنصرهایی که معمولاً در این رده قرار می گیرند می توان به گالیم، ایندیم، تالیم، قلع، سرب و بیسموت اشاره کرد. بسته به اینکه در یک جدول فهرست عنصرهای واسطه کجا به اتمام می رسد و نافلزها آغاز می شود، شمار فلزات پس واسطه تغییر می کند.
از دیدگاه فیزیکی فلزات پس واسطه معمولاً نرم ( یا ترد ) اند، ویژگی های مکانیکی ضعیفی دارند و نقطهٔ ذوب آن ها نسبت به فلزهای واسطه پایین تر است. ساختار بلوری آن ها تمایل دارد که اثرات پیوند کووالانسی از خود نشان دهد و معمولاً پیچیدگی بیشتر یا عدد هم آرایی کمتری نسبت به دیگر عنصرهای فلزی دارند.
از دیدگاه شیمیایی، این فلزات با درجات مختلف تمایل به داشتن نقش آمفوتر و تشکیل گونه های آنیونی مانند آلومیناتها و بیسموتات ها دارند ( در صورتی که دربارهٔ آلومینیم، قلع یا بیسموت بحث شود ) هم چنین می توانند فاز زینتل را تشکیل دهند.
دلیل نام پس واسطه این است که هیچ نام آیوپاک پذیرفته شده ای برای این فلزها وجود ندارد. گاهی به این فلزها، فلزهای زیرگروه ب یا دیگر فلزات یا فلزات بلوک پی هم می گویند. در مجموع یازده نام دیگر برای این گروه فلزات وجود دارد.
معمولاً فلزهای گروه ۱۳ تا ۱۵ در ردهٔ فلزات پس واسطه قرار می گیرند، شامل: گالیم، ایندیم، تالیم، قلع و سرب و بیسموت. دیگر عنصرها گاهی در این رده جای می گیرند از جمله: مس، نقره و طلا ( که البته معمولاً این سه عنصر را واسطه در نظر می گیریم ) ؛ روی، کادمیم و جیوه ( که اگر پس واسطه نباشند، واسطه در نظر گرفته می شوند ) و آلومینیم، ژرمانیم، آرسنیک و آنتیموان ( که سه مورد آخر معمولاً شبه فلز در نظر گرفته می شوند ) . آستاتین که معمولاً به عنوان نافلز یا شبه فلز است اما اگر پیش بینی شود ساختار بلوری فلزی دارد آنگاه به عنوان فلز پس واسطه رده بندی می شود. عنصرهای ۱۱۲ تا ۱۱۷ ممکن است پس واسطه باشند. چون مقدار کمی از آن ها تولید شده است برای پژوهش و بررسی بر روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی شان کافی نبوده است.
در دههٔ ۱۹۵۰ در بیشتر کتاب های شیمی معدنی در پایان گروه ۱۰ جدول تناوبی فلزات پس واسطه بود ( نیکل، پالادیم و پلاتین ) در نتیجه گروه ۱۱ ( مس، نقره و طلا ) و گروه ۱۲ ( روی، کادمیم و جیوه ) در ردهٔ فلزات پس واسطه نبودند. در پژوهشی که در سال ۲۰۰۳ صورت گرفت معلوم شد که فلزات واسطه با تناوب نسبتاً مساوی در پایان گروه ۱۱ یا ۱۲ قرار گرفته اند. [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاز دیدگاه فیزیکی فلزات پس واسطه معمولاً نرم ( یا ترد ) اند، ویژگی های مکانیکی ضعیفی دارند و نقطهٔ ذوب آن ها نسبت به فلزهای واسطه پایین تر است. ساختار بلوری آن ها تمایل دارد که اثرات پیوند کووالانسی از خود نشان دهد و معمولاً پیچیدگی بیشتر یا عدد هم آرایی کمتری نسبت به دیگر عنصرهای فلزی دارند.
از دیدگاه شیمیایی، این فلزات با درجات مختلف تمایل به داشتن نقش آمفوتر و تشکیل گونه های آنیونی مانند آلومیناتها و بیسموتات ها دارند ( در صورتی که دربارهٔ آلومینیم، قلع یا بیسموت بحث شود ) هم چنین می توانند فاز زینتل را تشکیل دهند.
دلیل نام پس واسطه این است که هیچ نام آیوپاک پذیرفته شده ای برای این فلزها وجود ندارد. گاهی به این فلزها، فلزهای زیرگروه ب یا دیگر فلزات یا فلزات بلوک پی هم می گویند. در مجموع یازده نام دیگر برای این گروه فلزات وجود دارد.
معمولاً فلزهای گروه ۱۳ تا ۱۵ در ردهٔ فلزات پس واسطه قرار می گیرند، شامل: گالیم، ایندیم، تالیم، قلع و سرب و بیسموت. دیگر عنصرها گاهی در این رده جای می گیرند از جمله: مس، نقره و طلا ( که البته معمولاً این سه عنصر را واسطه در نظر می گیریم ) ؛ روی، کادمیم و جیوه ( که اگر پس واسطه نباشند، واسطه در نظر گرفته می شوند ) و آلومینیم، ژرمانیم، آرسنیک و آنتیموان ( که سه مورد آخر معمولاً شبه فلز در نظر گرفته می شوند ) . آستاتین که معمولاً به عنوان نافلز یا شبه فلز است اما اگر پیش بینی شود ساختار بلوری فلزی دارد آنگاه به عنوان فلز پس واسطه رده بندی می شود. عنصرهای ۱۱۲ تا ۱۱۷ ممکن است پس واسطه باشند. چون مقدار کمی از آن ها تولید شده است برای پژوهش و بررسی بر روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی شان کافی نبوده است.
در دههٔ ۱۹۵۰ در بیشتر کتاب های شیمی معدنی در پایان گروه ۱۰ جدول تناوبی فلزات پس واسطه بود ( نیکل، پالادیم و پلاتین ) در نتیجه گروه ۱۱ ( مس، نقره و طلا ) و گروه ۱۲ ( روی، کادمیم و جیوه ) در ردهٔ فلزات پس واسطه نبودند. در پژوهشی که در سال ۲۰۰۳ صورت گرفت معلوم شد که فلزات واسطه با تناوب نسبتاً مساوی در پایان گروه ۱۱ یا ۱۲ قرار گرفته اند. [ ۶]
wiki: فلزات پس واسطه