غیلانیه

لغت نامه دهخدا

غیلانیه. [ غ َ نی ی َ ] ( اِخ ) یکی از شش فرقه مذهب مرجئه. ( بیان الادیان ). فرقه منسوب به غیلان بن مروان قدری از مرجئه قدریه. در ترجمه الفرق بین الفرق چنین آمده : غیلان قدری میان قدر و ارجاء جمع کرد و گفت ایمان معرفت دوم به خدای تعالی و مهر و فروتنی بوی و اقرار بدانچه راست که پیغمبر آورده است و همچنین گفت که معرفت نخستین از روی ناچاری است و ایمان نیست. زبرقان در مقالات خود از غیلان آورده است که ایمان اقرار بزبان است.و معرفت بخدای تعالی ضروری فعل خداست و از ایمان نیست ، و باز غیلان گفت : ایمان افزایش و کاهش پیدا نکند و مردمان در آن بر یکدیگر برتری ندارند. ( ترجمه الفرق بین الفرق ص 211 ). و رجوع به غزالی نامه ص 70 شود.

فرهنگ فارسی

یکی از فرق مرجئه که توسط غیلان دمشقی تاسیس شد . غیلان به قدر اعتقاد داشت و خوب و بد آنرا از بنده میدانست . وی میان قدر و ارجائ جمع کرد و گفت : ایمان معرفت دوم است بخدای تعالی و مهر و فروتنی نسبت بوی و اقرار بدانچه که پیغمبر آورده است . معرفت نخستین از روی ناچاری است و ایمان نیست . ایمان افزایش کاهش پیدا نکند و مردمان در آن بر یکدیگر برتری ندارند . درباره امامت عقیده داشت که غیر قریش نیز صلاحیت آنرا دارند و هر که بکتاب و سنت قایم باشد استحقاق امامت را دارد و امامت جز باجماع امت ثابت نشود .
یکی از شش فرقه مذهب مرجئه .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] از فرق مرجئه و پیرو ابو مروان غیلان بن مسلم دمشقی متوفی ۱۰۵ هجری بودند. وی غیلان بن ابی غیلان قرشی نوکر عثمان بن عفان، بنیانگذار این فرقه غیلان دمشقی، از تبار قیطیان مصر است، و پس از مسلمان شدن در شام، سکونت گزید.
غیلان پیشوای قدریه شام بوده و این عقیده را در خلال سفری که معبد جهنی به شام داشته از او گرفته است. او در دوران فرمانروایی هشام بن عبدالملک در ابتدا از نزدیکان دستگاه حکومت بود، اما چون دیگر بار عقائد قدری را آشکار ساخت و مردم را بدان فراخواند و همچنین نظریه امویان در باب خلافت را رد کرد و با سیاست های مالی حکومت مخالفت ورزید هشام او را دستگیر کرد و به قتل رساند. بغدادی وی را پایه گذار فرقه غیلانیه از مرجئه قدریه می داند.
افشای فتنه غیلان
در منابع اهل سنت روایتی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در مذمت وی وارد شده است که طبق این روایت فتنه اعتقادی وی توسط رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) پیش بینی و فتنه اش بدتر از فتنه شیطان توصیف شده است. همچنین ماجراهای متعددی در مذمت وی در منابع اهل سنت وارد شده است. به عنوان مثال، محمد بن عبدالله شعیثی نقل کرده است که نزد مکحول نشسته بودیم و غیلان کنار محکول بود که پیرمردی اهل بصره نزد وی آمد و از وی سوالی پرسید و مکحول پاسخ داد و دوباره سوالی کرد که ناگهان غیلان به مکحول گفت او را رها کن و با من صحبت کن که محکول عصبانی شد و به غیلان گفت: وای بر تو از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) روایت شده است که در امت من مردی خواهد آمد به نام غیلان ضرر او از ابلیس برای امت من بیشتر است پس مراقب باش که تو آن شخص نباشی.
دوران جوانی غیلان
همچنین درباره دوران های مختلف زندگی غیلان نقل شده است که وی در جوانی شرور بوده، به طوری که زنان را در ماه رمضان در کوچه و خیابان با سیب، هدف قرار می داده و اذیت می کرده است. بعد از آن پیرو حارث بن سعید پیامبر دروغین، دوران عبدالملک بن مروان گشته و خادم همسر وی شده و او را ام المومنین خطاب می کرده است و بعد از آن قائل به قدر شده است.
اعتقادات غیلان
...
wikifeqh: فرقه_غیلانیه

پیشنهاد کاربران

بپرس