علامه حسن حسن زاده املی

[ویکی فقه] علامه حسن حسن زاده آملی. حضرت آیت الله حاج شیخ حسن حسن زاده آملی از علمای مشهور قم در فلسفه، عرفان، هیئت، ریاضیات، شعر و ادب و دارای تالیفات زیادی در این علوم است.
در اواخر سال ۱۳۰۷ هجری شمسی مطابق با ۱۳۴۷ قمری برابر با ۱۹۲۹ میلادی در (ایرا) از توابع لاریجان آمل دیده به جهان گشود.
زندگینامه
نام اصلی ایشان حسن بن عبدالله طبری آملی است که به حسن زاده شهرت دارد.مقدمات علوم حوزوی و فراگیری علومی که بین طلاب متداول است را در مسجد جامع آمل آموخت، در این دوران که شش سال طول کشید از محضر علمایی چون: آیت الله میرزا ابوالقاسم فرسیو، آیت الله غروی، آقا شیخ احمد اعتمادی، شیخ ابوالقاسم رجایی لتیکوهی، شیخ عزیزالله طبرسی و مرحوم عبدالله اشراقی بهره گرفت.سپس در سن ۲۲ سالگی و در شهریور ۱۳۲۹ به تهران رفت و از محضر آیات: میرزا ابوالحسن شعرانی، حاج میرزا مهدی الهی قمشه ای، حاج شیخ محمدتقی آملی، میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی، شیخ محمدحسین فاضل تونی، آقا میرزا احمد آشتیانی و سید احمد لواسانی استفاده کرد.در سال ۱۳۴۲ به قم عزیمت نمود و از علامه سید محمدحسین طباطبائی و برادرش سید حسن طباطبائی و آقا سید مهدی قاضی طباطبائی بهره ها برد. و از همان سال تا کنون در حوزه علمیه قم به درس و بحث و تحقیق و پژوهش اشتغال دارد.اولین اثر ایشان تصحیح و اعراب گذاری و تحشیه نصاب الصبیان است و بطور کلی می توان نگاشته های وی را به پنج دسته: تالیف مستقل، شروح، حواشی و تعلیقات، تصحیح آثار دیگران و رسالات تقسیم نمود.
تالیفات
- کلمه علیا در توقیفیت اسماء- خیر الاثر در رد جبر و قدر- انسان و قرآن- حول الرؤیه- رساله امامت- دروس اتحاد عاقل به معقول- نور علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور- لقاءالله- گشتی در حرکت- تقدیم و تعلیق رساله- انسان در عرف عرفان - هزار و یک کلمه- قرآن هرگز تحریف نشده- انسان کامل در نهج البلاغه- قرآن و عرفان و برهان از هم جدایی ندارند- الالهیات من کتاب الشفاء- ن هج الولایه در شناخت امام زمان علیه السّلام - صد کلمه در معرفت نفس- نصوص الحکم بر فصوص الحکم- النور المتجلی فی الظهور الظلی- النفس من کتاب الشفاء- مجمو عه مقالات- دیوان اشعار- دروس معرفت نفس (۳ جلد) - الهی نامه- هزار و یک نکته- وحدت از دیدگاه عارف و حکیم- شرح نهج البلاغه به نام تکمله منهاج البراعه به عربی در پنج مجلد- شرح زیج بهادری به فارسی- شرح فصوص فارابی یک دوره کامل به فارسی- مآخذ و مصادر نهج البلاغه و استدراکات آن- شرح باب توحید حدیقه سنایی- شرح یک دوره مسائل ریاضی هیوی زیج بهادری و تعلیقات آن- شرح عربی تحفة الاجله فی معرفة القبله حیدر قلی سردار کابلی- تعلیقات بر شرح بر فصوص محی الدین عربی- تعلیقات بر قبله ملا مظفر- تعلیقات و حواشی بر دوره اصول اقلیدس و شرح صدور آن به تحریر خواجه نصرالدین طوسی- تعلیقات بر هشت باب معانی شرح مطول تفتازانی- تعلیقات دوره منطق منظومه متاله سبزواری- تعلیقات بر اسفار صدرالمتالهین بخصوص از اول جواهر و اعراض تا آخر آن به تفصیل- تحشیه تمهید القواعد صائن الدین معروف به ابن ترکه- تعلیقه و تحشیه و تصحیح مجسطی بطلمیوس و نیز حاشیه بر شروح آن چون شرح نظام الدین نیشابوری و شرح محمد علی ریاضی- تصحیح کامل یک دوره نهج البلاغه از روی نسخه ای که به یک واسطه از خط سید رضی استنساخ گردیده است. - تصحیح و اعراب گذاری جلدین اصول کافی ثقه الاسلام کلینی- تصحیح تفسیر خلاصة المنهج مرحوم ملا فتح الله کاشانی- تصحیح کامل یک دوره تمامی حکمت متعالیه معروف به اسفار ملاصدرا از اول تا آخر آن از روی چندین نسخه مخطوط و غیر مخطوط محشی و مصحح بر تحشیه و تصحیح مرحوم سید ابوالحسن جلوه زواره ای و سید حسن آل طعمه و دیگر حکما- تصحیح و تحشیه بر دوره کامل شرح محقق خواجه نصیر الدین طوسی بر اشارات ابو علی سینا- تصحیح کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد که شرح علامه حلی بر تجرید الاعتقاد خواجه نصیر طوسی می باشد- تصحیح و تعلیق اکرومانالاوس در مثلثات کروی به تحریر خواجه نصیر الدین طوسی- تصحیح و تعلیقه شرح عبدالعلی بیرجندی بر زیج الغ بیک- تصحیح شرح ملا عبدالعلی بیرجندی بر اسطرلاب خواجه نصیر طوسی و تصحیح بیست باب اسطرلاب خواجه نصیر و هفتاد باب رساله حاتمیه در اسطرلاب شیخ بهائی- تصحیح کلیله و دمنه ابوالمعالی نصرالله منشی با مقدمه و حواشی و مآخذ و امثال آن و ترجمه دو بابش- تصحیح خزائن نراقی با مقدمه و تعلیقات به عربی و فارسی- تصحیح نصاب الصبیان با مقدمه و تحشیه و مزین به تقریظ علامه شعرانی وی رساله های متعددی در علوم گوناگون دارند که عبارتند از: - مفاتیح المخازن که در واقع تکمیل کننده مقدمات دوازده گانه قیصری بر شرح فصوص ابن عربی است- رساله ای در کسب- رساله ای در اقسام فاعل- رساله فارسی انه الحق رساله ای در ظل (تانژانت) - رساله ای در تکسیر دایره و بیان نسبت محیط به قطر دایره (یعنی بحث از پی) - رساله ای در مثل افلاطونی- رساله ای در مراتب و درجات قرآن مجید- رساله ای در میل کلی و مسائل متعدد هندسی و نجومی- رساله ای در سیر و سلوک- رساله ای در تفسیر بسم الله الرحمن الرحیم- سی فصل (دایره هندیه) - قضا و قدر- تعیین سمت قبله مدینه به اعجاز رسول الله (صلی الله علیه واله وسلم) - مطالب ریاضی- پیرامون فنون ریاضی- مناسک حج- لیلة القدر و فاطمه علیهاالسّلام - قطب نما و قبله نما- اختلاف منظر و انکسار نور- لوح و قلم- کل فی فلک یسبحون- مدارج و معارج .
عناوین مرتبط
...