عشق اباد

عشق آباد. عشق آباد ( اَشک آباد ) ( ترکمنی: Aşgabat şäheri، آشغابات شأهری ) پایتخت کشور ترکمنستان است. این شهر در پایه کوه کوپه داغ در بیابان قره قوم و در نزدیکی مرز این کشور با ایران واقع شده است. این شهر در عین اینکه در استان آخال واقع شده، اما از این استان مستقل بوده و قانونا یک شهر هم درجه ی استان می باشد.
عشق آباد در سال ۱۸۸۱ میلادی ( ۱۲۶۰ گاه شماری هجری خورشیدی ) توسط نیروهای روسیه تصرف گردید.
این شهر در نزدیکی پایتخت باستانی اشکانیان ( شهر نسا ) قرار دارد. نام عشق آباد در قدیم «اَشک آباد» ( aşkāpāt ) بوده است و آن را برگرفته از نام ایرانی «اشک یکم» ( سردودمان سلسله اشکانیان ) به همراه واژهٔ فارسی «آباد» دانسته اند. [ ۲]
عشق آباد در سال ۱۸۱۸ تنها روستای کوچک جهت استراحت کاروانیان جاده ابریشم بوده که در نزدیکی شهر باستانی نسا قرار داشته است. شهر نِسا که در زمانی یکی از پایگاه های اشکانیان بوده که در حمله مغول کاملاً ویران شده است. آثار این شهر در نزدیکی عشق آباد کشف شده است. در حال حاضر اینطور حدس زده شده است که عشق آباد بر روی خرابه های شهر باستانی نِسا بنا گردیده است.
در سال ۱۸۸۱ روسیه یک پایگاه نظامی به منظور پشتیبانی حمل و نقل ریلی ( قطار سراسری ) که از دریای خزر شروع و در کشورهای قزاقستان و ازبکستان عبور می کرد در آن منطقه احداث نمود. در سال ۱۹۱۹ اولین معبد بهاییان در عشق آباد تأسیس و لزوماً تا سال ۱۹۳۸م یکی از آثار هنری عشق آباد به شمار می رفت که در سال ۱۹۶۳ توسط شوروی تخریب و ویران گردید. در سال ۱۹۱۹ این شهر به افتخار پاول پولتوراتسکی انقلابی بلشویک به پولتوراتسک تغییر نام داد، اما در سال ۱۹۲۷ دوباره به نام اصلی اش عشق آباد بازگشت.
در سال ۱۹۲۴ عشق آباد رسماً پایتخت ترکمنستان شوروی شد. در سال ۱۹۴۸ میلادی زمین لرزهٔ ویرانگری این شهر را تخریب کرد که سپس بازسازی گردید. در سال ۱۹۶۲ طرح کانال قره قوم که در نوع خود طولانی ترین کانال جهان به طول ۶۰۰ کیلومتر بود و قره قوم را به آمودریا متصل می نمود، شروع شد.
در سال ۲۰۱۳، عشق آباد بخاطر تمرکز بلندترین ساختمان های سنگ مرمر جهان در کتاب رکوردهای جهانی گینس قرار گرفت. [ ۳]
جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۲ میلادی ۱٬۰۳۲٬۰۰۰ نفر بود. ارتفاع عشق آباد از سطح دریا ۲۱۴ تا ۲۴۰ متر است.
عشق آباد در جنوب ترکمنستان، در دشت توران، و در ۲۵ کیلومتری شمال مرکز ایران واقع شده است. این شهر در وادی آخال - تکه در دشت کوه پایه ای کوهستان کپه داغ قرار دارد. کوه های کپه داغ از سمت جنوب به شهر نزدیک می شوند و بیابان سعید کاتب صفا نیز از سمت شمال تا نزدیکی های شهر می آید. در سال ۱۹۶۲ کانال آبیاری قره قوم به عشق آباد رسید. [ ۴]

عشق آباد (بشرویه). عشق آباد یک منطقهٔ مسکونی در ایران است که در دهستان علی جمال واقع شده است. [ ۱] براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، عشق آباد ۵۶ نفر جمعیت دارد. [ ۲]

عشق آباد (بیرجند). عشق آباد یک منطقهٔ مسکونی است در دهستان فشارود از توابع بخش مرکزی شهرستان بیرجند، واقع در استان خراسان جنوبی[ ۱] که بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۱ نفر ( در ۶ خانوار ) بوده است. [ ۲]

عشق آباد (تفت). عشق آباد روستایی در دهستان دهشیر بخش مرکزی شهرستان تفت استان یزد ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۲۶ نفر ( ۸خانوار ) بوده است. [ ۱]

عشق آباد (ری). عشق آباد ( ری ) ، روستایی از توابع بخش قلعه نو شهرستان ری در استان تهران ایران است.
این روستا در دهستان قلعه نو قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۹۱۷ نفر ( ۲۱۶خانوار ) بوده است.

عشق آباد (طبس). عشق آباد مرکز بخش دستگردان شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی است. این شهر در حاشیه جادهٔ طبس به شهرستان بردسکن از توابع استان خراسان جنوبی قرار دارد.
در کمتر از دویست سال پیش فردی به نام خدابخش رمضان در این محل واقع در منطقه ای که به جلگه دستگردان معروف بود برای بیرون آوردن آب، چاله ای و سپس قناتی حفر کرد و با توجه به بالا بودن آب های زیرزمینی در این نقطه، آغاز به کشاورزی کرد و از آن قنات کوچک، روستایی ساخت که مرکز بخش و سپس شهر عشق آباد را تشکیل داد.
البته در این منطقه روستای میان آباد با قدمت زیاد وجود داشت و به خاطر جمعیتی بیشتری که داشت در آغاز برای مرکزیت دستگردان پیشنهاد شده بود اما به خاطر مخالفت ریش سفیدان و املاک داران این روستا با این استدلال که مرکزیت میان آباد موجب شلوغی می شود، از این کار جلوگیری شد و عشق آباد عنوان مرکزیت را به دست آورد.
عشق آباد امروزی از ترکیب عشق آباد و محله های میان آباد، زیرک آباد، حاجی آباد تشکیل شده است. قلعه تاریخی روستای ده محمد در فاصله ۴۵ کیلومتری شهر عشق آباد و ۶۵ کیلومتری شهر طبس و ۵۰ کیلومتری شهر بشرویه واقع شده است. با وجود کم توجهی هنوز سرپاست ولی نیاز به توجه بیشتری دارد. با هزینه ای نه چندان زیاد مکانی بسیار زیبا برای جذب گردشگر و توریست خواهد بود. از جمله نیازهای اساسی اشتغال و در نتیجه افزایش جمعیت با توجه به منابع بسیار غنی معدنی این منطقه است.
از جمله مناطق گردشگری بسیار دیدنی در این منطقه می توان به تپه های ماسه بادی در روستای منصویه در کیلومتر ۱۵ جاده عشق آباد - طبس و روستاهای تاریخی با قلعه های بسیار دیدنی در روستاهای بم، دهنو ون، احمدآباد کلاته، دستگردان، هودر، ملوند ( قلعه حسن صباح ) ، ده محمد، حسن آباد، وکیل آبادو… اشاره کرد که قدمت برخی از این بناهای تاریخی به دوران شداد بر می گردد. مناطق گردشگری که دیدن آن خالی از لطف نیست رباط زنگیچه، غار جهنم، روستای زیبای معدن قلعه و … است.
رصدخانه آبخورگ هم در عشق آباد با امکانات بالا آبشار مصنوعی از بالای کوه آمده است تشکیل شده است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳٬۹۶۵ نفر ( در ۱٬۲۷۷ خانوار ) بوده است. [ ۱]
• مشاهیر
• محمد باقری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ و تمدن عشق آباد و طبس www. katibeins. ir

عشق آباد (قائنات). عشق آباد روستایی در دهستان قائن بخش مرکزی شهرستان قائنات استان خراسان جنوبی ایران است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ جمعیت این روستا ۱۲ نفر ( در ۵ خانوار ) بوده است. [ ۱]

عشق آباد (مازول). عشق آباد روستایی در دهستان مازول بخش مرکزی شهرستان نیشابور استان خراسان رضوی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۳۲۲ نفر ( ۹۴خانوار ) بوده است. [ ۱]

عشق آباد (مانه). عشق آباد، روستایی در دهستان عشق آباد بخش مرکزی شهرستان مانه در استان خراسان شمالی ایران است. این روستا، مرکز دهستان عشق آباد است. [ ۱]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۶۷۸ نفر ( ۲۰۰ خانوار ) بوده است. [ ۲]

عشق آباد (میان جلگه). عشق آباد مرکز شهرستان میا ن جلگه، در استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱٬۹۹۳ نفر ( در ۵۹۲ خانوار ) بوده است. [ ۱]
آب مزروعی این منطقه از قنات ها تأمین می شود. گروهی از ساکنان عشق آباد از طوایف عرب های خراسانی اند. [ ۲]
عشق آباد از شمال با نیشابور و فیروزه از جنوب با ریوش و کاشمر از شرق با تربت حیدریه و قدمگاه و از غرب با ششتمد و سبزوار هم جوار است.

عشق آباد (کرمان). عشق آباد، یک آبادی از توابع بخش مرکزی، شهرستان کرمان در استان کرمان ایران است. [ ۱]
این آبادی در دهستان سرآسیاب فرسنگی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، خالی از سکنه دائم بوده است. [ ۲]

عشق آباد (ایران). شهری در استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، و مرکز اداری بخش میان جلگه. در دشتی در ۸۲کیلومتری جنوب غربی مشهد و دوازده کیلومتری جنوب غربی نیشابور، سر راه نیشابور به کاشمر قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل نسبتاً گرم و خشک است.

عشق آباد (ترکمنستان). کاخ ترکمن باشی، عشق آباد
(نام سابق: پالتاراتسک از ۱۹۱۹ـ۱۹۲۷) پایتخت و بزرگ ترین شهر ترکمنستان در جنوب غربی کشور، با ۷۲۷,۷۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). در واحه ای در جنوب صحرای قراقوم قرار گرفته است. مرکز اداری، بازرگانی، فرهنگی و نیز مرکز حمل و نقل است و پارچه و مواد غذایی فرآوری شده تولید می کند. فرش های دست بافت آن نیز شهرت دارد. در ۱۹۵۱، آکادمی علوم ترکمنستان در این شهر تأسیس شد. دانشگاه، موزه، و کتابخانه ای با نسخه های خطی فارسی دارد. عشق آباد در ۱۸۸۱ به منزلۀ قلعه ای نظامی و واحه ای بیابانی در فاصلۀ ۴۰ کیلومتری شمال مرز ایران، تأسیس شد. در زمان سلطۀ روس ها مرکز اداری استان ماورای خزر بود و به مرکز دادو ستد بین امپراتوری روسیه و ایران تبدیل شد. راه آهن سراسری ماورای خزر در ۱۸۸۵ به عشق آباد رسید. این شهر در زلزلۀ ۱۹۴۸، که ۱۱۰هزار قربانی داشت، تقریباً ویران شد. نسا پایتخت تمدن کهن پارت، در دَه کیلومتری غرب عشق آباد قرار دارد.