عبدالواحد بن احمد ثقفی

[ویکی فقه] ثقفی، عبدالواحد بن احمد، محدث، قاضی و فقیه حنفی قرن پنجم و ششم می باشد.
کنیه اش ابوجعفر و پدرش، ابوالحسین احمد بن محمد (متولد ۴۲۲ یا ۴۳۰)، فقیه حنفی و قاضی کوفه بود که در بغداد نزد قاضی ابوعبدالله محمد بن علی دامغانی (متوفی ۴۷۸) به تحصیل فقه پرداخت و در کوفه از محمد بن محمد صباغ قرشی حدیث شنید.کسانی چون عبدالوهاب بن مبارک انماطی (متوفی ۵۳۸) و ابوالحسن محمد بن مبارک (متوفی ۵۵۲) از او حدیث نقل کرده اند.

سرگذشت ثقفی
عبدالواحد ثقفی در ۴۷۹ در کوفه به دنیا آمد. در زادگاه خود نزد پدرش و عبدالجلیل بن محمد ساوی (متوفی ۴۹۳)، ابوالغنائم محمد بن علی نرسی (متوفی ۵۱۰) و ابوالبقاء معمر بن محمد حَبّال حدیث آموخت. سپس به بغداد رفت و از کسانی همچون علی بن محمد بن علاف، ابوعبدالله حسین بن علی بُسری، حسین بن احمد نِعالی و احمد بن حسن بن خیرون (متوفی ۴۸۸)، حدیث شنید. ثقفی از فقیهان بزرگ بغداد شد و به تدریس و افتا پرداخت.برخی نیز از او حدیث شنیدند، از جمله فرزندانش (عبدالله و عبدالرحمان)، ابوسعد عبدالکریم بن محمد سَمْعانی (متوفی ۵۶۲)، ابومنصور هبة الله بن حامد حلّی (متوفی ۶۱۰) و غلامش مختص بن عبدالله حبشی.
ابن نجار ثقفی را خوش خلق، نیک رفتار و با دیانت وصف کرده است.ثقفی در ۵۰۳ منصب قضای کوفه را بر عهده گرفت.
قاضی القضاة، علی بن حسین زینبی (متوفی ۵۴۳)، او را در ۵۲۰ از این سمت عزل کرد، اما دوباره در ۵۲۲ وی را به قضای کوفه گمارد و در ۵۴۰ قضاوت مناطقِ باب الاَزَج، مسیر خراسان و شهر منصور در بغداد را نیز به او سپرد.وی در ۵۵۵ به قضاوت بغداد رسید و با عزل علی بن احمد دامغانی (متوفی ۵۸۳) به فرمان مستنجدبالله خلیفه عباسی (متوفی ۵۶۶)، قاضی القضاة شد. او در همان سال در بغداد از دنیا رفت و در خانه اش به خاک سپرده شد برخی شرح حال نویسان شیعه نام وی را در شمار محدثان شیعه آورده اند احمد ثقفی را به وثاقت و نیکوکاری ستوده اند.او پس از سالها اقامت در کوفه، به بغداد بازگشت و به نقل حدیث پرداخت و در ۴۹۵ یا ۴۹۷ از دنیا رفت.

تولد، اساتید و شاگردان ابوالبرکات جعفر فرزند ثقفی
ابوالبرکات جعفر، فرزند عبدالواحد ثقفی، در ۵۱۷ یا ۵۱۹ در بغداد به دنیا آمد.وی از هِبة اللّه بن حُصَین (متوفی ۵۲۵)، ابوالقاسم حریری (متوفی ۵۳۱) و برخی دیگر حدیث شنید.کسانی چون عمر بن علی دمشقی (متوفی ۵۷۵)، ابوالفرج یحیی بن محمود ثقفی (متوفی ۵۸۴)، ابوموسی محمد بن ابی بکر مَدِینی (متوفی ۵۸۱)، محمد بن احمد صَیْدلانی (متوفی ۶۰۳)، ناصر بن محمد وَیْرج (متوفی ۵۹۳)، و عفیفة بنت احمدبن عبدالله مهران (متوفی ۶۰۶) از او حدیث شنیدند.

سرگذشت ابوالبرکات جعفر فرزند ثقفی
...