عبدالله بن محمد بشروی خراسانی

[ویکی فقه] ملا عبدالله تونی بشروی از علمای بزرگ و فقیهان مشهور قرن یازدهم هجری است که همه او را به فضل و کمال و زهد و پارسایی ستوده و همتای مقدس اردبیلی دانسته اند. در کتابها از او به عنوان: عالم، فاضل، ماهر، فقیه، صالح، زاهد و عابد یاد شده است. کتاب وافیه او در اصول فقه، از کتاب های مشهور و متداول در حوزه های علمیه آن زمان بوده که مذاق اصولی او را با سبک مخصوص به خودش بیان می کند.
وی ابتدا همراه برادرش ملا احمد که او نیز از عالمان بزرگ است در مدرسه معروف مولی عبدالله تستری(متوفای ۱۰۲۱ هـ . ق) اصفهان به تحصیل اشتغال ورزید و از محضر اعلام آن دیار مخصوصاً علامه مولانا رفیع الدین محمد بن حیدر طباطبایی معروف به میرزا رفیعا (متوفای ۱۰۸۲ هـ . ق) کسب فیض نمود و در ضمن تحصیل به کار تدریس و افاضه پرداخت.
خورشید خاوران، ص ۲۵.
فاضل تونی در طول اقامت خویش در اصفهان با تدریس و افاضه در مدرسه ملا عبدالله بن حسین تستری (متوفای ۱۰۲۱ هـ . ق) شاگردان برجسته ای همچون علامه میر عبدالحسین خاتون آبادی تربیت نمود و همواره مشتاقان فقه، اصول، کلام و حدیث از محفل پرفیضش بهره مند شدند. علامه خاتون آبادی (متوفای ۱۱۰۵ هـ . ق) در کتاب وقایع السنین و الاعوام می نویسد:شاه عباس ثانی در سال ۱۰۵۹ هـ . ق) قندهار را از دست پادشاه والاجاه هند خرم گرفت در آن وقت بنده در خدمت آخوند ملا عبدالله تونی مقابله «من لا یحضره الفقیه» را شروع کرده بودم و اکثر اوقاتم را در خدمت آن جناب می گذرانیدم. و از فیض خدمت و کثرت ملازمت آن جناب و برادرش آخوند مولانا احمد استمداد، و استفاضه از اخلاق و آداب می نمودم. هر دو برادر در غایت قصوی از تقوا و صلاح و ورع بودند. اما آخوند مولانا عبدالله به فضل و کمال و دقت و فطانت در شعور بر ملا احمد برادرش و بر اکثر طالبان علم آن عصر برتری تمام داشته و بعد از این، مدتی مجاوزت روضه رضویه اختیار کرد.
خورشید خاوران، ص ۲۵.
۱. الوافیه۲. شرح الارشاد در فقه.۳. رساله ای در اصول فقه.۴. رساله ای در نماز جمعه.۵. حاشیه بر معالم الاصول.۶. تعلیقاتی بر مدارک الاحکام.۷. حاشیه ای بر ارشاد علامه.۸. فهرست بر تهذیب الاحکام شیخ طوسی،
ابتکارات علمی
...