صحیفی جوهری

صحیفی جوهری شیرازی ( درگذشت ۱۰۲۲ ه‍. ق ) مشهور به جوهری و صحیفی ذوالقدر، شاعر و خوشنویس اواخر سده دهم و اوایل یازدهم است.
صحیفی شعر فارسی و ترکی را خوب می سرود و اشعارش بیشتر در مدح ائمه بوده است. او از کتیبه نویسان زبردست دوره صفوی است که در تذهیب، صحافی و وصالی نیز سررشته داشت. [ ۱]
وی که از بازماندگان صوفی خلیل ذوالقدر و از بزرگان این طایفه بود، در اسیر از توابع شیراز به دنیا آمد و در اصفهان رشد کرد و به شهرت رسید و بیشتر در اصفهان می زیست. [ ۱]
گفته اند در کتابخانه ساختن یکتا بود[ ۱] و کتابخانه بسیار خوبی در سه تنان مسجد جامع اصفهان ترتیب داد. از آنجایی که خط ثلث را خوب می نوشت و کتیبه نگاری توانا بود، بیشتر کتیبه های مساجد و سنگ های قبر به خط او بود. [ ۲]
صادقی کتابدار در مجمع الخواص درباره او نوشته است: «وی از مردم شیراز و شخصی مصاحب و هم زبان است. آنقدر شاعروضع و بلندپرواز است که شاعری بسیار دلیر باید تا از وضع وی نترسیده در معرض سؤال و جواب او برآید. اغلب بزرگ زادگان احمق را پیدا کرده برای آنان بالبدیهه قصیده های بی معنی می گفت و جایزه می گرفت. در آن موقع بسیار بی قید و لوند بود ولی اکنون تائب و پرهیزکار شده است. »[ ۳]
صحیفی عمر طولانی داشته و گفته اند که بیش از هشتاد سال[ ۲] یا در حدود نود سال[ ۴] عمر کرد. تقی الدین کاشانی، ( ۹۴۶–۱۰۱۶ ه‍. ق ) از مشاهیر بزرگ ادبی عصر صفوی، در سال ۹۸۷ در اصفهان او را ملاقات کرده است. [ ۱] به هر حال معاصرینش او را به همدلی و همزبانی و شوخ طبعی و شکفتگی خاطر ستوده اند و در هشتاد سالگی مردی بزله گو و رند و هم فطرت و هم خوی جوانان معرفی کرده اند. [ ۴] او هنوز زنده بود که فرزندش اسیری شیرازی از شاعران پارسی گوی هند درگذشت. [ ۲] آرامگاه او گفته اند در سه تنان در نزدیکی مسجد جامع اصفهان بوده است. [ ۴]
• دیوان اشعار
از آثار خوشنویسی وی این موارد را می توان اشاره کرد:[ ۱] [ ۴] [ ۵]
• کتیبه ای در مدخل ایوان شمالی مسجد جامع اصفهان به صورت گچ بری، به قلم سه دانگ کتیبه ثلث عالی و نستلعیق متوسط، با رقم: «السلطان شاه عباس الصفوی… وفق بتعمیر هذا البعقه… رقم صحیفی… ۹۹۶»
• کتیبه در مسجد جامع اصفهان که بر دو لنگه چپ و راست در شمالی مسجد در جنب آرامگاه مجلسی به خط ثلث برجسته که از آثار خوب اوست با رقم: «رقم صحیفی الجوهری»
• کتیبهٔ سردر مسجد جارچی اصفهان، به خط ثلث برجسته نقر شده بر سنگ که چنین رقم دارد: «تیمنا و تبرکا… سنه تسع عشر و الف، رقم صحیفی جوهری»
• کتیبه سردر مسجد کوچک جورجیر اصفهان، با: «رقم فقیر صحیفی جوهری فی سنه ثمان عشر و الف»
• کتیبه داخل آرامگاه شهشهان اصفهان، به خط ثلث و با رقم: «فی… سنه ثلاث عشر و الف من الهجره النبویه خط صحیفی الفارسی».
• کتیبه ای در آرامگاه امام زاده شاه زید در قسمت شرقی محله تروسکان اصفهان بر لنگه چپ در بنا که چنین رقم دارد: «رقم صحیفی جوهری»