شرم

شرم یک احساس ناخوشایند خودآگاه است که معمولاً با ارزیابی منفی از خود همراه است. انگیزه های کناره گیری؛ و احساس پریشانی، آشکار شدن، بی اعتمادی، ناتوانی و بی ارزشی. [ ۱]
شرم‏ به معنی گرفتگی روان است از چیزی، و ترک آن چیز از ترس خواری و پستی که در آن است.
در نظر ابن مسکویه «گرفتاری جان است در ترس از آلوده شدن به زشتی ها و پرهیز از بدگوئی»[ ۲]
حیا صفت کسی است که گناهی را که مرتکب شده می پوشاند یا از آشکار شدن آنچه به درون او مربوط می شود امتناع می کند
و نیز اگر کسی از ترس گرفتار شدن به کبر و غرور، دیگران را از ستودن کمالات و فضایل خود منع کند، به این حالت نیز حیا گفته می شود.
حیا بر دو نوع است. نفسانی و ایمانی:
حیای نفسانی حیائی است که خداوند آن را در هر جانی آفریده است. مثل حیا از پیدا شدن زشتی.
حیای ایمانی حیائی است که به موجب آن، مؤمن از ترس خدا از گناه امتناع می کند. [ ۳]
فرق خجالت و حیا این است که خجالت اضطراب توأم با ترس و شگفتی است و در نتیجه آگاهی از ناتوانی در هماهنگی با واقعیت، چه زشت و چه زیبا، به وجود می آید.
در حالی که حیا عبارت است از آگاهی از چیز زشت و پرهیز از شرکت در وقوع آن و تنفر از آن. پس حیا دارای یک معنی اخلاقی است و دلالت بر ترس و توبه دارد.
به این جهت رسول خدا ( ص ) فرمود: حیا بخشی از ایمان است، اگر حیا نداری هر چه می خواهی بکن. علت این امر این است که کسی که حیا ندارد شرمنده نمی شود تا این شرمندگی او را از گناه و زشتی بازدارد پس کسی که از بدی حیا نکند، از ننگ نمی ترسد.
این مطلب می رساند که آنچه مانع انسان از دست یازیدن به بدی می شود، حیا است و اگر انسان حیا را کنار گذارد مایل است به هر گمراهی و زشتی آلوده گردد. [ ۴]
شرم عموماً یک تأثیر، هیجان، شناخت و یک فعل است.

شرم (رمان آلوتگن). شرم رمانی از نویسنده سوئدی کارین آلوتگن است. این کتاب ابتدا با عنوان SKAM در سوئد در سال ۲۰۰۵ منتشر شده است. در سال ۲۰۰۶ توسط استیون تی موری به انگلیسی ترجمه شد و برای ترجمه رمان های جنایی در لیست کوتاه جایزه خنجر بین المللی دانکن لوری قرار گرفت.

شَرْم (shame)
هیجان یا احساس شرمندگی یا تحقیر در شخص یا اشخاص، براثر علنی شدن ضعف های پنهان قبلی. شرم از بنیادی ترین احساسات خود است. قابلیت احساس شرم، تقریباً بخشی از سرشت هر شخص است. اعتقاد بر این است که ریشۀ شرم در رشد روانی جنسی اوان زندگی است و در ۲ یا ۳ سالگی، هم زمان با رشد احساس خود کودک، پدید می آید. شرم ممکن است بیمارگونه شود؛ به حدی که کوچک ترین تنبیه یا ناکامی سبب درماندگی شخص شود. شرم اغلب موجب خشم نامعقول می شود، و احتمالاً در خشونت های خانوادگی عامل مؤثری است.