شباهنگ
/SabAhang/
مترادف شباهنگ: بلبل، سحرخوان، مرغ سحر، ستاره صبح، شعری، کاروان کش
معنی انگلیسی:
فرهنگ اسم ها
معنی: مرغ سحر، بلبل، ستاره ای که پیش از صبح طلوع می کند، ( = شب آهنگ )، ( در قدیم ) ( در نجوم ) شِعرای یمانی، ستاره ی بامدادی، ستاره ی سهیل، نام پرنده ای ( بلبل )، شب آهنگ کننده، مرغ سحرخوان
برچسب ها: اسم، اسم با ش، اسم دختر، اسم فارسی
لغت نامه دهخدا
مغنی نوایی بزن چنگ را
به دل آتشی زن شباهنگ را.
فخر گرگانی.
|| دندانهای معشوق. || اسب. ( ناظم الاطباء ). || ( اِخ ) نام اسب بیژن. ( ولف ) : به پشت شباهنگ بربسته تنگ
چو جنگی پلنگی گرازان به جنگ.
فردوسی.
|| ستاره ای روشن که در بعضی ایام به وقت شام تابان شود و در بعضی ایام از صبح طلوع کند. و بعضی نوشته اند ستاره ای که وقت شام اول از همه ستارگان نمایان شود و آن معین نیست و آن را ستاره ٔشب کش نیز گویند. و بعضی آن را ستاره شعری گفته اند که ستاره ای روشن است که بعد از جوزا برآید. ( از غیاث اللغات ). ستاره صبح و ستاره کاروان کش. یعنی ستاره ای که پیش از صبح طلوع کند. شعری. ( ناظم الاطباء ). ستاره که نزدیک صبح طلوع کند و گاهی بعد از نصف شب. و نام دیگرش ستاره صبح است. ( فرهنگ نظام ). ستاره شعری. ( فرهنگ رشیدی ). ستاره ای است که پیش از سحر طلوع کند و آن را کاروان کش نیز گویند. ( فرهنگ جهانگیری ). ستاره شعری را گویند که مانند مرغ سحرخوان به شب ، آهنگ طلوع نماید. ( از انجمن آرا ) ( از آنندراج ). ستاره ٔشعری. ( فرهنگ خطی ) : چو یک نیمه از تیره شب درگذشت
شباهنگ بر چرخ گردان بگشت.
فردوسی.
بگفت این و بر پشت شبرنگ شدبه چهره بسان شباهنگ شد.
فردوسی.
تو گفتی سیه غژب باشنگ بودو یا در دل شب شباهنگ بود.
اسدی.
از حجت مستنصر بشنو سخن حق روشن چو شباهنگ سحرگه متلالی.
ناصرخسرو.
مانند یکی جام یخینست شباهنگ بزدوده به قطره سحری چرخ کیانیش.
ناصرخسرو.
بیشتر بخوانید ...فرهنگ فارسی
۱ - مرغ سحر مرغ سحر خوان بلبل . ۲ - ستاره صبح شعری کاروان کش . ۳ - دندان معشوق ( تشبیه به ستاره کاروان کش ) . ۴ - جایگاه ستوران .
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. (نجوم ) ستارۀ صبح، ستارۀ کاروان کش، شعری: چو یک بهره از تیره شب درگذشت / شباهنگ بر چرخ گردان بگشت (فردوسی: ۲/۱۲۲ ).
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
شباهنگ (ستاره). شباهنگ یا شِعرای یَمانی که در پارسی با نام تیر نیز شناخته میشود ( به انگلیسی: Sirius ) نام یک سامانهٔ ستاره ای و درخشان ترین ستارهٔ آسمان شب است. شباهنگ کمابیش از همهٔ نقاط مسکونی زمین دیده می شود و در نیمکرهٔ شمالی به عنوان یک رأس مثلّث زمستانی شناخته می شود. شباهنگ با ۸٫۶ سال نوری یکی از نزدیکترین ستاره ها به زمین است. جرم شباهنگ ۲٫۴ برابر جرم خورشید، و قدر ظاهری آن منفی ۱٫۴۷ است، یعنی تقریباً دو برابر پر نورتر از دومین ستارهٔ پر نور آسمان، سهیل است. چیزی که با چشم بدون ابزار فقط یک ستاره دیده می شود، یک منظومهٔ دوتایی ستاره ای است که شامل یک ستارهٔ سفید رشتهٔ اصلی به نام Sirius A و یک کوتولهٔ سفید به نام Sirius B می شود. فاصلهٔ Sirius A از همدمش بین ۸٫۲ تا ۳۱٫۵ واحد نجومی متغیر است.
شباهنگ هم به دلیل درخشندگی ذاتی آن و هم به خاطر نزدیکی به زمین، پرنور دیده می شود. این ستاره به آرامی به منظومهٔ خورشیدی نزدیک می شود، بنابراین در ۶۰ هزار سال آینده، کمی درخشان تر دیده خواهد شد. بعد از آن فاصله اش از منظومهٔ ما بیش تر خواهد شد و بنابراین کم نورتر می شود. با این حال در ۲۱۰ هزار سال آینده، همچنان پرنورترین ستارهٔ آسمان شب زمین خواهد بود. [ ۹]
جرم شباهنگ حدود دو برابر خورشید است و قدر مطلق آن ۱٫۴۲ است. این مقدار، ۲۵ برابر درخشندگی خورشید است[ ۱۰] اما نسبت به دیگر ستاره های پرنور آسمان، مثل سهیل یا پای شکارچی درخشندگی بسیار کمتری است. سن این سامانه بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال است. [ ۱۰] این سامانه در اصل از دو ستارهٔ پرنور آبی فام تشکیل شده بود. ستارهٔ سنگین تر، Sirius B، منابع خود را مصرف کرد و به یک غول سرخ تبدیل شد. بعد لایه های بیرونی خود را بیرون افکند و با رُمبش به درون خود در حدود ۱۲۰ میلیون سال پیش، به حالت کنونی یعنی کوتولهٔ سفید تغییر کرد. [ ۱۰]
این ستاره در پیکر آسمانی ( صورت فلکی ) سگ بزرگ قرار دارد به همین دلیل در زبان انگلیسی به آن Dog Star هم می گویند. نام آن در سامانهٔ نام گذاری بایر «آلفا سگ بزرگ» ( به انگلیسی: Alpha Canis Majoris ) است. کنار روزی شباهنگ نشانه ای از شروع طغیان رود نیل در مصر باستان و همچنین روزهای سگی در یونان باستان بود. همچنین در منطقهٔ خور و بیابانک ( جندق و بیابانک ) همزمان با کنار روزی شباهنگ، جشن شلغم برگزار می شود. [ ۱۱] حال آنکه در نیمکرهٔ جنوبی و برای پولینزیایی ها همین ستاره، نشانهٔ زمستان بود و مرجع مهمی برای جهت یابی در اقیانوس آرام به حساب می آمد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشباهنگ هم به دلیل درخشندگی ذاتی آن و هم به خاطر نزدیکی به زمین، پرنور دیده می شود. این ستاره به آرامی به منظومهٔ خورشیدی نزدیک می شود، بنابراین در ۶۰ هزار سال آینده، کمی درخشان تر دیده خواهد شد. بعد از آن فاصله اش از منظومهٔ ما بیش تر خواهد شد و بنابراین کم نورتر می شود. با این حال در ۲۱۰ هزار سال آینده، همچنان پرنورترین ستارهٔ آسمان شب زمین خواهد بود. [ ۹]
جرم شباهنگ حدود دو برابر خورشید است و قدر مطلق آن ۱٫۴۲ است. این مقدار، ۲۵ برابر درخشندگی خورشید است[ ۱۰] اما نسبت به دیگر ستاره های پرنور آسمان، مثل سهیل یا پای شکارچی درخشندگی بسیار کمتری است. سن این سامانه بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال است. [ ۱۰] این سامانه در اصل از دو ستارهٔ پرنور آبی فام تشکیل شده بود. ستارهٔ سنگین تر، Sirius B، منابع خود را مصرف کرد و به یک غول سرخ تبدیل شد. بعد لایه های بیرونی خود را بیرون افکند و با رُمبش به درون خود در حدود ۱۲۰ میلیون سال پیش، به حالت کنونی یعنی کوتولهٔ سفید تغییر کرد. [ ۱۰]
این ستاره در پیکر آسمانی ( صورت فلکی ) سگ بزرگ قرار دارد به همین دلیل در زبان انگلیسی به آن Dog Star هم می گویند. نام آن در سامانهٔ نام گذاری بایر «آلفا سگ بزرگ» ( به انگلیسی: Alpha Canis Majoris ) است. کنار روزی شباهنگ نشانه ای از شروع طغیان رود نیل در مصر باستان و همچنین روزهای سگی در یونان باستان بود. همچنین در منطقهٔ خور و بیابانک ( جندق و بیابانک ) همزمان با کنار روزی شباهنگ، جشن شلغم برگزار می شود. [ ۱۱] حال آنکه در نیمکرهٔ جنوبی و برای پولینزیایی ها همین ستاره، نشانهٔ زمستان بود و مرجع مهمی برای جهت یابی در اقیانوس آرام به حساب می آمد.
wiki: شباهنگ (ستاره)
مترادف ها
شباهنگ، صورت فلکی شعرای یمانی، سگ سیف الجبار، ستاره کاروان کش در کلب اکبر
پیشنهاد کاربران
جغد بوم کوف شباهنگ بلبل و مرغ سحر نیست بلکه بوم و جغد شوم است که از سر شب تا صبح در ویرانه ها میکچد و آوای غم انگیزی داردفغان کین لولیان شوخ چشم کار شهر آشوب
چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغمارا
... [مشاهده متن کامل]
تنهامصراع شاذ و نادر است که ه وصل به ک نوشته شود زیباتر است والی میتوان نوشت کترکان خوان یغما را و ضمنا ربطی هم به وزن نظم شعر ندارد و اگر نثر هم می بود همین حکم را داشت مثلا آ خودش با مد روی الف که ما آن را کلاه آ میخوانیم خودش بتنهایی دو حرف مانند باتا پا ثا سا الی آخر است و آن کلاه نیست بلکه واژه مــــــد را روی الف بشکل کلاه نوشته ایم یعنی الف را باید مد و امتداد بدهیم ولی باز در خیلی جاها اگر بنویسیم درست نیست مثل از آن را باید ازان و شب آهنگ را باید شباهنگ بنویسیم این قواعد دستوری ادبیات پارسی است
چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغمارا
... [مشاهده متن کامل]
تنهامصراع شاذ و نادر است که ه وصل به ک نوشته شود زیباتر است والی میتوان نوشت کترکان خوان یغما را و ضمنا ربطی هم به وزن نظم شعر ندارد و اگر نثر هم می بود همین حکم را داشت مثلا آ خودش با مد روی الف که ما آن را کلاه آ میخوانیم خودش بتنهایی دو حرف مانند باتا پا ثا سا الی آخر است و آن کلاه نیست بلکه واژه مــــــد را روی الف بشکل کلاه نوشته ایم یعنی الف را باید مد و امتداد بدهیم ولی باز در خیلی جاها اگر بنویسیم درست نیست مثل از آن را باید ازان و شب آهنگ را باید شباهنگ بنویسیم این قواعد دستوری ادبیات پارسی است
نام درخشان ترین ستاره اسمان در شب است به شعرای یمانی هم می گویند
شباهنگ اسمی هست ک پسرونه هم هست.
مانند یکی جام یخین است شباهنگ
بزدوده ب قطره سحری چرخ کیانیش
گر نیست یخین چونکه چو خورشید برآید
هرچند ک جویند نیابند نشانیش
مانند یکی جام یخین است شباهنگ
بزدوده ب قطره سحری چرخ کیانیش
گر نیست یخین چونکه چو خورشید برآید
هرچند ک جویند نیابند نشانیش
مانند یکی جام یخین است شباهنگ / بزدوده به قطره ی سحری چرخ کیانیش ( منوچهری )