سیدحسن معصومی اشکوری

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] وی در 3 شوال 1259 هـ.ق در نجف اشرف و در میان خاندانی معروف به علم، فقاهت و سیادت چشم به جهان گشود و دوران کودکی را نیز در همین شهر گذراند. پدر بزرگوارش آیت الله حاج سیدابوالقاسم اشکوری مجتهدی جامع الشرایط بود که در اواخر قرن دوازدهم قمری، مرجعیت شیعه را در نجف اشرف عهده دار بود. و مادرش دختر آیت الله آخوند ملا محمدرفیع بن عبدالمحمد کزازی کواری اراکی بود که در نجف اشرف به فضل، دانش، زهد و تقوا شهرت داشت. آیت الله حاج سید حسن معصومی اشکوری اصالتاً اهل اشکور است؛ منطقه ای که در سده های اخیر، مهد تربیت عالمانی متقی و زاهد و دانشورانی برجسته بوده است.
اشکور تماماً در ناحیه تاریخی دیلم قرار دارد و مردم این سامان در قرن سوم به دست «ناصرالحق اطروش» مسلمان و شیعه اثنی عشری شدند. این سرزمین سرسبز از قدیم الایام مهد پرورش عالمان جلیل القدر و حکیمانی بلندآوازه بوده است و در هیچ عصری از اعصار گذشته خالی و عاری از مفاخر فرهنگی و علمی و دینی نبوده، و در هر زمانی فرزندان با استعداد و هوشمند این سرزمین در پی کسب علوم وقت و دانش زمان و فنون رایج بوده اند. بزرگانی از این آب و خاک (اشکور)، در علوم قدیم و در دانش و تکنیک جدید شهرت یافته اند که در فرهنگ کشور و اسلام جایگاه بس رفیع و ارزنده ای دارند.
آیت الله عباس محفوظی گیلانی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و عضو خبرگان رهبری، در این باره می فرماید: «بزرگان و علما و عارفان بزرگی از اشکورات برخاسته اند که عده ای از آنان در اشکور ساکن و عده ای هم در مراکز علمی همانند نجف و... ساکن بوده اند. اما علمایی که در اشکور ساکن بودند معروفترین آنان عبارتند از آیات بزرگوار: میرزا علی اکبر طلوعی، نویسنده «دیوان طلوعی»، آقا سید احمد محدث اشکوری، سید محمدتقی معصومی اشکوری که صاحب کرامات نیز بوده است، حاج شیخ شعبان جیردهی، آقا شیخ عبدالصمد بی بالانی اشکوری و میرزا علی آقا رودبارکی که ایشان به تشخیص همه علما اشکور، اعلم علمای ناحیه اشکور بوده است».
در این جا علاوه بر آن، چند نفر از عالمان و فرزندان نامدار خطه اشکور را نام می بریم:
خاندان آیت الله معصومی اشکوری بی شک یکی از خاندان های بزرگ و ریشه دار و از سادات عالی نسب حسینی و مورد احترام همگان، خصوصاً اهالی گیلان بوده اند. مدفن بسیاری از سادات جلیل القدر این خاندان، زیارتگاه اهالی محترم شرق گیلان به ویژه و ناحیه وسیع اشکورات می باشد.
نسب این خاندان شریف و بافضیلت به امام همام علی بن الحسین علیه السلام می رسد و خاندان معصومی را سادات حسینی می گویند و در منطقه اشکور معروف به «میر» می باشند. در قدیم الایام، مردم آن ناحیه برای در امان ماندن از هجوم بیماری های عمومی مانند طاعون و وبا به این سادات حسینی پناهنده می شدند. عالمانی که از این خاندان با تقوا و اصیل برخاسته اند، از بنی اعمام و فرزندان و نوادگان آنان عبارتند از آیات و حجج الاسلام:
و افراد دیگری از این خاندان در کسوت روحانیت هم اکنون در قم، مشهد و تهران مشغول فعالیت علمی و دینی و خدمت به عالم اسلام و تشیع هستند. اما علاوه بر افراد مذکور، به شرح حال کوتاهی از برخی از مشاهیر این خاندان جلیل القدر علم و فضیلت می پردازیم:
آیت الله اشکوری کار تربیت و فراگیری قرآن را در همان اوان کودکی زیر نظر پدر بزرگوار و مادر پاکدامن و مؤمنه اش؛ شروع کرد. سید حسن چند سالی را در جوار حرم مطهر جدش حضرت امام علی علیه السلام ساکن بود تا این که به اتفاق پدر بزرگوارش به قصد زیارت مرقد امام رضا علیه السلام و صله ارحام، سفری به ایران داشت. و مدتی در زادگاه پدری خود (اشکور) دروس مقدماتی را نزد پدر بزرگوار و نیز عموی گرانقدرش آقا سید جعفر اشکوری فراگرفت. البته عموی وی که بعدها به ممالک آفریقایی سودان و زنگبار برای تبلیغ دین و ترویج احکام نورانی جعفری رفته بود، در همان جا دارفانی را وداع گفت. هم اکنون مرقدش زیارتگاه عاشقان اهل بیت علیهم السلام در سودان است.

پیشنهاد کاربران

بپرس