سنگر

به هر یک از انواع استحکامات نظامی که از خاک و با جابه جایی و چینش آن ساخته می شود سَنگَر گفته می شود.
در مناطق جنگی سربازان برای حفظ خود گودالی به نام سنگر حفر می کنند تا از گلوله های دشمن در امان مانده و از میان آن به تیراندازی یا دیدبانی مشغول شوند.
به توده یا تپه و مانعی که در حوالی شهر محصور در موقع حمله دشمن برمی آوردند سنگر بندی یا خاکریز دفاعی گفته می شود. در قدیم به سنگر مورچال نیز گفته می شد.
از سنگربندی در قدیم برای محافظت نقاط راهبردی، مانند گذرگاه ها و دره ها نیز استفاده می شد، و آثار آنها را گاه به صورت دیوار یا تل می توان مشاهده کرد.
از متون تاریخی چنین برمی آید که سپاهیان عثمانی گاه برای استتار سربازان خود که در حال حفر سنگر بودند با مواد مشتعل پرده ای از دود به وجود می آوردند. [ ۱]
در دوران جدید برخی سنگرهای را با سازه ای بتونی حافظت می کنند و در برابر آن بمب هایی نیز با نام بمب های سنگرشکن برای نفوذ به این سازه ها طراحی و ساخته شده است.
سنگر توپ: موضع یا سنگر بسته و سقف دار توپخانه
سنگر جنگ افزار: خاکریز ویژه توپخانه که به سرعت ساخته می شود
سنگر حفره روباه: گودال حفرشده ای که حکم سنگر یک نفره را دارد
سنگر گروهی: سنگر کوچکی برای ۳ تا ۵ نفر
سنگر تامین:

سنگر (آلبوم). سنگر ( به انگلیسی: Trench ) پنجمین آلبوم استودیویی گروه موسیقی ایندی الکتریکا تونتی وان پایلوتس است که در ۵ اکتبر ۲۰۱۸ منتشر شد.

سنگر (داغستان). سنگر ( به لاتین: Sangar ) یک منطقهٔ مسکونی در روسیه است که در شهرستان لاکسکی واقع شده است. [ ۱]

سنگر (رشت). سَنگَر یکی از شهرهای شهرستان رشت استان گیلان در شمال ایران است. ابتدا نام این شهر کهدم بوده است امادلیل نامگذاری این شهر به سنگر مربوط به زمان قزاق ها و روس ها بوده است در زمان قزاق ها روس ها به آنها حمله کردند و قزاق ها برای دفاع از خود جاده هایی پیچ در پیچ ساختند تا در آنها پنهان شوند و نامحسوس به آنها حمله کنند و نام آن جاده ها را سنگر نامیدند زیرا در آن پنهان می شدند
به همین دلیل از آن زمان آن مکان را سنگر نامیدند و مردم در آن مستقر شدند تا از دست حمله روسی ها در امان باشند. جاده قدیم رشت به سنگر نمونه بارز جاده های پر پیچ و خم ساخته شده در آن زمان است.
براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت سنگر ۱۰۱۵۴ نفر بوده است. [ ۳]
شغل و حرفه بیشتر مردم این شهر کشاورزی است. پرورش ماهی یکی دیگر از شغل های رایج در این منطقه است. اولین بار تخم و آرتمیای زنده از بندر شرفخانه از اسکله های مهم دریاچه ارومیه به کارگاه تکثیر پرورش ماهیان خاویاری ناحیه سنگر رشت جهت تغذیه و پرورش بچه ماهیان خاویاری منتقل شد. در حال حاضر عمدتاً تکثیر ماهیان در مجتمع تکثیر و پرورش بین المللی ماهیان خاویاری در سنگر رشت در آبهای شیرین پرورش انجام می شود.
بازر هفتگی دوشنبه سنگر از قدیمی ترین و با سابقه ترین بازارهای محلی استان گیلان لحاظ می شود. در روزگاران قدیم این بازار به شکلهای وسیع و حالت کاروانسرایی برگزار می شد اما امروزه خبری از آن دوران نیست اما دوشنبه بازار سنگر در محلی وسیع تر و با رونقی بیشتر در حال برگزاری می باشد عمدهٔ محصولات این منطقه برنج است که به بازار رشت و دیگر بازارها برای داد و ستد برده می شود فروشندگانی دوره گرد در روزهای بازار از شهرهایی مانند: رودبار، منجیل، قزوین و رشت و حتی از مناطق کوهستانی دیلمان و اشکورات محصولات متنوع خود را به سنگر برای فروششان می آوردند. [ ۴]
• مسجد اقاسیاهپوش سنگر
این بقعه در جاده طالم سه شنبه سنگر قرار دارد و مربوط به اقاسید عبدالله است.
• مسجد جامع امشه
این بنا در دهکده امشه سنگر رشت واقع شده و از آثار دوره قاجاریه است.
• بقعه عکاشاء ( عکاشه )
این بقعه، در روستای رودبرده، در فاصله ۵/۱ کیلومتری شمال منطقه سنگر قرار دارد.
بر پایه شجره نامه موجود در داخل بقعه، این جا آرامگاه آشیخ علی بن آقا کاشاه پسر قیس، از صحابه حضرت رسول ( ص ) است. اما در شجره نامه ای دیگر، وی از پسران امام موسی کاظم ( ع ) معرفی شده است. بنای بقعه، ساختمانی قدیمی و خشتی است و در چهار سوی ان ایوانی با سر ستون های ظریف وجود دارد. براساس کتیبه موجود بقعه در سال ۹۲۰ ه‍. ق ساخته شده و بام ان از سفال است. به فاصله نزدیک این بقعه، دو مزار ساده وجود دارد که گفته می شود گور دو برادر از سادات، به نام های آقا سید احمد و آقا سید محمود است که امامزاده بوده اند و آکاشاه معلم آنان بوده و آن ها را پس از شهادت غسل داده است.

سنگر (سرخس). سنگر، از روستاهای شهرستان سرخس و مرکز دهستان تجن در بخش مرکزی شهرستان سرخس، استان خراسان رضوی است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۳۹۷ خانوار و ۱۷۵۰ نفر همچنین در سرشماری 95 جمعیت این روستا به 2149 نفر اعلام شده است. [ ۱]
این روستا در ۳۷ کیلومتری جنوب سرخس و در غرب حاشیه رودخانه تجن و درتپه ماهورهای مرز ایران و ترکمنستان قرار دارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۳۷۰ متر و آب و هوای آن معتدل و خشک کوهستانی است.
ساکنین این روستا سیستانی های مهاجر هستند که در زمان خشکسالی سیستان به این اینجا کوچ کرده اند. از سنگر به علت اینکه تمام جمعیت آن سیستانی هستند به عنوان «جمع سیستانی ها» یاد می شود.
مهاجرت سیستانی ها به این روستا تدریجی انجام گرفته است و تا چند سال اخیر نیز ادامه داشت. همچنین تعدادی از بلوچ های روستاهای صمدآباد و پدلی سرخس نیز به این روستا مهاجرت نموده اند. زمین های این روستا از اراضی خالصه بوده که بعدها به آستان قدس رضوی منتقل شده است. ساکنین روستای سنگراز طریق کشاورزی و دامداری به خصوص گاوداری های صنعتی امرار معاش می کنند. آرامگاه شیخ ابوالفضل محمد بن حسن سرخسی، معروف به ابوالفضل در این روستا واقع شده است.

سنگر (شازند). سنگر روستایی در دهستان پل دوآب بخش زالیان شهرستان شازند استان مرکزی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۸۹ نفر ( ۲۸خانوار ) بوده است. [ ۱]

سنگر (فیلم ۱۹۹۹). سنگر ( به انگلیسی: The Trench ) فیلمی محصول سال ۱۹۹۹ و به کارگردانی ویلیام بوید است. در این فیلم بازیگرانی همچون پل نیکولاس، دنیل کریگ، جولیان رایند - تات، دانی دایر، جیمز دارسی، ایدرین لوکیس، کیلین مورفی و بن ویشاو ایفای نقش کرده اند.

سَنگَر
شهری در استان گیلان، شهرستان رشت، و مرکز اداری بخش سَنگَر. با ارتفاعی حدود ۴۵ متر، در ۱۵کیلومتری جنوب شرقی رشت، سر راه قدیم رودبار به رشت و کوچصفهان، قرار دارد. یکی از شاخه های دلتای سفیدرود از کنار این شهر می گذرد. اقلیم این شهر معتدل مایل به گرم و مرطوب و جمعیت آن۶,۴۰۴ نفر است (۱۳۸۵).