سرنگونی سوخوی ۲۴ روسیه توسط ترکیه (۲۰۱۵). سرنگونی سوخوی ۲۴ روسیه بوسیلهٔ ترکیه رویدادی است که در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۵ ( ۶ آذر ۹۴ خورشیدی ) در مرزِ سوریه و ترکیه رُخ داد. دفتر ریاست جمهوریِ ترکیه، سرنگونیِ جنگندهٔ سوخویِ ۲۴ روسیه و بوسیلهٔ دو جنگندهٔ اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه را اعلام کرد که موجبِ تنش در روابطِ ترکیه و روسیه گردید. [ ۱] [ ۲] [ ۳]
در پی ساقط شدن جنگنده روابط دو کشور دچار تنش های زیادی شد. پس از آن روسیه تحریم های سنگین یک جانبه ای را علیه ترکیه اعمال کرد. [ ۴] [ ۵] واردات از ترکیه ( بویژه محصولات کشاورزی و خوراکی ) را متوقف، صدور گاز به ترکیه را با مشکل مواجه کرد و تورهای گردشگری را لغو نمود. با توجه به آنکه بخش قابل توجهی از اقتصاد ترکیه بر پایه گردشگری است و بیش از ۵۰٪ از گاز ترکیه توسط روس ها تأمین می شود، اقدامات روسیه آسیب بزرگی به اقتصاد آن کشور وارد آورد. [ ۶] [ ۷]
در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۵ در ساعت ۹:۲۴ دو جنگنده گشت زن اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه که معتقد بودند جنگنده روسی قصد حمله به مواضع ترکمن های سوریه را دارد، آن را مورد هدف قرار داده اند. این جنگنده دو سرنشین که به گفته رسانه های ترکیه در منطقه جبل الزاویه سقوط کرده است به گفته ارتش ترکیه قبل از هدف قرار گرفتن ده بار اخطار دریافت کرده بود که البته به گفته کنستانتین موراختین، یکی از خلبانانی که نجات یافته است این جنگنده هیچ اخطاری دریافت نکرده است. [ ۸] [ ۹] ترکیه مدعی شده که این جنگنده وارد حریم هوایی کشورش گردیده و از طرف دیگر روسیه تأکید می کند که جنگنده اش وارد حریم هوایی ترکیه نشده است. [ ۱۰] دو خلبان این جنگنده قبل از اصابت موشک موفق به خروج از هواپیما شدند. یکی از این خلبان ها توسط تیمی از نیروهای ویژه حزب الله لبنان و کماندوهای ارتش سوریه، تحت فرماندهی قاسم سلیمانی ( فرمانده سپاه قدس ایران ) نجات یافت. [ ۱۱]
با توجه به بیانیه ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل، جنگنده روسی حریم هوایی ترکیه را تا عمق ۲٬۱۹ کیلومتر ( ۱٬۳۶ مایل ) برای حدود ۱۷ ثانیه نقض کرده است، اما با این وجود ترکیه ادعا می کرد جنگنده هایش به جنگنده روس ده بار در پنج دقیقه هشدار داده اند. [ ۱۲] از طرفی دیگر روسیه معتقد است جنگنده اش حتی یک لحظه وارد خاک ترکیه نشده است. [ ۱۳]
• روسیه: ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه طی دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن و در واکنش به حادثه سرنگون شدن یک فروند جنگنده این کشور در نزدیکی مرز سوریه و ترکیه گفت که این حادثه خنجری از پشت توسط دولت های حامی تروریسم است. وی افزود که جنگندهٔ روسی هیچ تهدیدی برای ترکیه نداشته است و درحالی مورد هدف قرار گرفته که در یک کیلومتری مرز ترکیه بوده است. [ ۱۴] [ ۱۵]
• ایران: حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفت: اطلاعاتی که ما تا امروز در اختیار داریم حاکی از آن است که هواپیمای جنگی روسیه در فضای سوریه مشغول عملیات بوده و هدف قرار گرفته است. وی همچنین دو کشور روسیه و ترکیه را دوست و همسایه ایران نام برد، اما از آنکارا خواست تا به جدیت مراقب اوضاع باشد چرا که شرایط بسیار حساس است؛ و افزود که برای ما بسیار مهم است که روابط همسایگانمان صمیمی باشد. [ ۱۶]
• سازمان ملل متحد: بان کی مون دبیرکل سازمان ملل از سرنگون شدن جنگنده روسی سوخو - ۲۴ توسط ترکیه به شدت ابراز نگرانی کرد و خواستار آن شد که دو طرف از تشدید اوضاع جلوگیری کنند. [ ۱۷]
• اردن: پادشاه اردن با پوتین ابراز همدردی کرد و گفت که سرنگونی سوخو ۲۴ در سوریه ضرورت همکاری نظامیان و دیپلمات ها در مبارزه با تروریسم را نشان می دهد. [ ۱۸]
• جمهوری چک: میلوش زمان، رئیس جمهوری چک این اقدام ترکیه را محکوم کرد و گفت: عملکرد ترکیه گاهی نشانگر رابطه مخفی ترکیه با داعش است. با توجه به اینکه نیروی هوایی روسیه با داعش مبارزه می کند، این حمله اقدام فوق العاده رادیکالی بود و فقط باعث متشنج شدن اوضاع می شود. [ ۱۹]
• اتحادیه اروپا: دونالد توسک، رئیس اتحادیه اروپا، از طرف های درگیر خواستار حفظ آرامش شد.
• اتحادیه اروپا: فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن اعلام اینکه با «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو دراین باره مذاکره کرده، گفت: لازم است از تشدید تنش ها جلوگیری به عمل آید.
• فرانسه: فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه، در یک کنفرانس خبری گفت: این رویدادی جدی است و ما بابت آن متأسف هستیم. ترکیه در حال ارائه اطلاعات کامل به ناتو است و پس از آن می توانیم دریابیم که واقعاً چه اتفاقی افتاده و آیا قلمرو هوایی ترکیه نقض شده یا نه. اما باید از وخامت شرایط جلوگیری کنیم زیرا بسیار زیان بار خواهد بود.
• ایالات متحده آمریکا: باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا گفت که به نظرم اکنون بسیار مهم است که از گفتگوی مستقیم روسیه و ترکیه اطمینان حاصل کنیم تا این دو کشور بتوانند تدابیری برای جلوگیری از تشدید تنش ها اتخاذ کنند.
• آلمان: آنگلا مرکل صدراعظم آلمان گفت که کشورها حق دفاع از حریم هوایی خود را دارند و این رویداد با یک پیش زمینه از تنش در روابط روسیه و ترکیه رخ داده است. همچنین وزیر خارجه آلمان، فرانک والتر اشتاین مایر، خواستار خویشتنداری دو کشور شد و با جدی برشمردن این حادثه، گفت که دو طرف باید خردمندانه و دوراندیشانه رفتار کنند و هشدار داد که حوادثی از این دست، می تواند بر روند دیپلماتیک برای پایان دادن به درگیری های سوریه اثر منفی بگذارد.
• ایتالیا: پائولو جنتیلونی، وزیر خارجه ایتالیا، از پیامدهای این واقعه ابراز نگرانی کرد و گفت که پیامدهای این واقعه نباید روی دینامیک دیپلماتیکی که در سوریه آغاز شده است اثر بگذارد. [ ۲۰]
• ارمنستان: سیران اوهانیان، وزیر دفاع ارمنستان، اقدام ترکیه را یک ضربه به تلاش برای مبارزه با تروریسم خواند.
• استرالیا: جولی بیشاپ، وزیر امور خارجه استرالیا گفت که بسیار مهم است این که این حادثه منجر به تشدید ناآرامی و جنگ در منطقه نشود.
• جمهوری آذربایجان: الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان گفت که جمهوری آذربایجان آماده به تلاش برای کاهش و از بین بردن تنش در روابط ترکیه و روسیه است.
• قبرس: دفتر ریاست جمهوری نیکوس آناستاسیادس گفت که این اقدام ترکیه موجب تضعیف مبارزه با تروریسم می گردد.
• گرجستان: وزیر دفاع گرجستان گفت که ترکیه حق دفاع از خود در برابر تجاوز جنگنده روسی را داشته است. او گفت که روسیه به تازگی با وجود هشدارهای مکرر، به عمد در صدد تجاوز به حریم هوایی کشورهای عضو ناتو و اتحادیه اروپا بوده است.
• یونان: وزیر خارجه یونان در مکالمه تلفنی با همتای روسی خود سرگئی لاوروف ابراز همبستگی کرد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر پی ساقط شدن جنگنده روابط دو کشور دچار تنش های زیادی شد. پس از آن روسیه تحریم های سنگین یک جانبه ای را علیه ترکیه اعمال کرد. [ ۴] [ ۵] واردات از ترکیه ( بویژه محصولات کشاورزی و خوراکی ) را متوقف، صدور گاز به ترکیه را با مشکل مواجه کرد و تورهای گردشگری را لغو نمود. با توجه به آنکه بخش قابل توجهی از اقتصاد ترکیه بر پایه گردشگری است و بیش از ۵۰٪ از گاز ترکیه توسط روس ها تأمین می شود، اقدامات روسیه آسیب بزرگی به اقتصاد آن کشور وارد آورد. [ ۶] [ ۷]
در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۵ در ساعت ۹:۲۴ دو جنگنده گشت زن اف ۱۶ نیروی هوایی ترکیه که معتقد بودند جنگنده روسی قصد حمله به مواضع ترکمن های سوریه را دارد، آن را مورد هدف قرار داده اند. این جنگنده دو سرنشین که به گفته رسانه های ترکیه در منطقه جبل الزاویه سقوط کرده است به گفته ارتش ترکیه قبل از هدف قرار گرفتن ده بار اخطار دریافت کرده بود که البته به گفته کنستانتین موراختین، یکی از خلبانانی که نجات یافته است این جنگنده هیچ اخطاری دریافت نکرده است. [ ۸] [ ۹] ترکیه مدعی شده که این جنگنده وارد حریم هوایی کشورش گردیده و از طرف دیگر روسیه تأکید می کند که جنگنده اش وارد حریم هوایی ترکیه نشده است. [ ۱۰] دو خلبان این جنگنده قبل از اصابت موشک موفق به خروج از هواپیما شدند. یکی از این خلبان ها توسط تیمی از نیروهای ویژه حزب الله لبنان و کماندوهای ارتش سوریه، تحت فرماندهی قاسم سلیمانی ( فرمانده سپاه قدس ایران ) نجات یافت. [ ۱۱]
با توجه به بیانیه ترکیه در شورای امنیت سازمان ملل، جنگنده روسی حریم هوایی ترکیه را تا عمق ۲٬۱۹ کیلومتر ( ۱٬۳۶ مایل ) برای حدود ۱۷ ثانیه نقض کرده است، اما با این وجود ترکیه ادعا می کرد جنگنده هایش به جنگنده روس ده بار در پنج دقیقه هشدار داده اند. [ ۱۲] از طرفی دیگر روسیه معتقد است جنگنده اش حتی یک لحظه وارد خاک ترکیه نشده است. [ ۱۳]
• روسیه: ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه طی دیدار با ملک عبدالله، پادشاه اردن و در واکنش به حادثه سرنگون شدن یک فروند جنگنده این کشور در نزدیکی مرز سوریه و ترکیه گفت که این حادثه خنجری از پشت توسط دولت های حامی تروریسم است. وی افزود که جنگندهٔ روسی هیچ تهدیدی برای ترکیه نداشته است و درحالی مورد هدف قرار گرفته که در یک کیلومتری مرز ترکیه بوده است. [ ۱۴] [ ۱۵]
• ایران: حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفت: اطلاعاتی که ما تا امروز در اختیار داریم حاکی از آن است که هواپیمای جنگی روسیه در فضای سوریه مشغول عملیات بوده و هدف قرار گرفته است. وی همچنین دو کشور روسیه و ترکیه را دوست و همسایه ایران نام برد، اما از آنکارا خواست تا به جدیت مراقب اوضاع باشد چرا که شرایط بسیار حساس است؛ و افزود که برای ما بسیار مهم است که روابط همسایگانمان صمیمی باشد. [ ۱۶]
• سازمان ملل متحد: بان کی مون دبیرکل سازمان ملل از سرنگون شدن جنگنده روسی سوخو - ۲۴ توسط ترکیه به شدت ابراز نگرانی کرد و خواستار آن شد که دو طرف از تشدید اوضاع جلوگیری کنند. [ ۱۷]
• اردن: پادشاه اردن با پوتین ابراز همدردی کرد و گفت که سرنگونی سوخو ۲۴ در سوریه ضرورت همکاری نظامیان و دیپلمات ها در مبارزه با تروریسم را نشان می دهد. [ ۱۸]
• جمهوری چک: میلوش زمان، رئیس جمهوری چک این اقدام ترکیه را محکوم کرد و گفت: عملکرد ترکیه گاهی نشانگر رابطه مخفی ترکیه با داعش است. با توجه به اینکه نیروی هوایی روسیه با داعش مبارزه می کند، این حمله اقدام فوق العاده رادیکالی بود و فقط باعث متشنج شدن اوضاع می شود. [ ۱۹]
• اتحادیه اروپا: دونالد توسک، رئیس اتحادیه اروپا، از طرف های درگیر خواستار حفظ آرامش شد.
• اتحادیه اروپا: فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن اعلام اینکه با «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو دراین باره مذاکره کرده، گفت: لازم است از تشدید تنش ها جلوگیری به عمل آید.
• فرانسه: فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه، در یک کنفرانس خبری گفت: این رویدادی جدی است و ما بابت آن متأسف هستیم. ترکیه در حال ارائه اطلاعات کامل به ناتو است و پس از آن می توانیم دریابیم که واقعاً چه اتفاقی افتاده و آیا قلمرو هوایی ترکیه نقض شده یا نه. اما باید از وخامت شرایط جلوگیری کنیم زیرا بسیار زیان بار خواهد بود.
• ایالات متحده آمریکا: باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا گفت که به نظرم اکنون بسیار مهم است که از گفتگوی مستقیم روسیه و ترکیه اطمینان حاصل کنیم تا این دو کشور بتوانند تدابیری برای جلوگیری از تشدید تنش ها اتخاذ کنند.
• آلمان: آنگلا مرکل صدراعظم آلمان گفت که کشورها حق دفاع از حریم هوایی خود را دارند و این رویداد با یک پیش زمینه از تنش در روابط روسیه و ترکیه رخ داده است. همچنین وزیر خارجه آلمان، فرانک والتر اشتاین مایر، خواستار خویشتنداری دو کشور شد و با جدی برشمردن این حادثه، گفت که دو طرف باید خردمندانه و دوراندیشانه رفتار کنند و هشدار داد که حوادثی از این دست، می تواند بر روند دیپلماتیک برای پایان دادن به درگیری های سوریه اثر منفی بگذارد.
• ایتالیا: پائولو جنتیلونی، وزیر خارجه ایتالیا، از پیامدهای این واقعه ابراز نگرانی کرد و گفت که پیامدهای این واقعه نباید روی دینامیک دیپلماتیکی که در سوریه آغاز شده است اثر بگذارد. [ ۲۰]
• ارمنستان: سیران اوهانیان، وزیر دفاع ارمنستان، اقدام ترکیه را یک ضربه به تلاش برای مبارزه با تروریسم خواند.
• استرالیا: جولی بیشاپ، وزیر امور خارجه استرالیا گفت که بسیار مهم است این که این حادثه منجر به تشدید ناآرامی و جنگ در منطقه نشود.
• جمهوری آذربایجان: الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان گفت که جمهوری آذربایجان آماده به تلاش برای کاهش و از بین بردن تنش در روابط ترکیه و روسیه است.
• قبرس: دفتر ریاست جمهوری نیکوس آناستاسیادس گفت که این اقدام ترکیه موجب تضعیف مبارزه با تروریسم می گردد.
• گرجستان: وزیر دفاع گرجستان گفت که ترکیه حق دفاع از خود در برابر تجاوز جنگنده روسی را داشته است. او گفت که روسیه به تازگی با وجود هشدارهای مکرر، به عمد در صدد تجاوز به حریم هوایی کشورهای عضو ناتو و اتحادیه اروپا بوده است.
• یونان: وزیر خارجه یونان در مکالمه تلفنی با همتای روسی خود سرگئی لاوروف ابراز همبستگی کرد.
