سدیم هیدروژن کربنات یا سدیم بی کربنات با فرمول NaHCO3 یکی از نمکهای سدیم در ترکیب با کربنیک اسید است که تنها یک هیدروژن اسیدی این ترکیب با سدیم جایگزین شده است. این ترکیب، بی بو و بی طعم است که کمی دارای خاصیت بازی است و به صورت پودر سپید یا بلورین است و به آن جوش شیرین می گویند. بی کربنات جاذب رطوبت و بوگیر است. از این ماده برای متخلخل کردن خمیر نان نیز استفاده می شود. از دیگر کاربرد های آن، استفاده به عنوان ضد اسید برای از بین بردن اسید های اضافه ی معده است.
بی کربنات سدیم بیشتر به وسیلهٔ فرایند سلوی ساخته می شود که همان واکنش کلرید سدیم، آمونیاک و کربن دی اکسید در آب است که بی کربنات سدیم به صورت رسوب به دست آمده پس از صاف کردن و خشک کردن با حرارت به کربنات سدیم تبدیل خواهد شد. سالانه نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ تن جوش شیرین فرآوری می شود. ( سال ۲۰۰۱ ) [ ۶] همچنین می توان با عبور دادن گاز از درون محلول جوشان کربنات سدیم خالص یا محلول هیدروکسید سدیم، بی کربنات سدیم را به شکل رسوب ته نشین شده به دست آورد.
جوش شیرین در آب یک آمفوتر است؛ یعنی در آب می تواند به عنوان اسید یا باز رفتار کند. رفتار اسیدی آن به سبب وجود هیدروژن در ترکیبش است که در صنایع مختلف به عنوان آزادکننده کاربرد دارد.
در دمای معمولی ۱۰٫۳ گرم از این ماده در ۱۰۰ گرم آب حل می شود. اما در اتانول به مقدار کم محلول است.
بیشترین استفاده از بی کربنات سدیم در فرآوری انواع بیکینگ پودر است. [ نیازمند منبع] مقدار اضافی از خمیر جوش شیرین به طور مؤثر در پاک کردن و سائیدن سطوح می تواند استفاده گردد. در صنایع غذایی، تولید نوشابه های گازدار به عنوان منبع، صنایع پاک کننده های خانگی و در کپسول های اطفاء حریق به کار می رود. [ نیازمند منبع] همچنین به عنوان باز دارنده در مواد منفجره استفاده می شود. در صنعت نساجی برای عمل آوردن نخهای پشمی و ابریشمی استفاده می شود. همچنین می تواند به عنوان پاک کننده و ساینده ملایم در صورتی که ایجاد حساسیت نکند برای زیبایی پوست بکار رود. ضمن آنکه جوش شیرین به عنوان یک مکمل خوراکی در جیره غذایی دام و طیور می تواند در جهت جلوگیری از اختلالات متابولیکی و تغذیه ای بکار برده شود. [ نیازمند منبع]
یکی دیگر از کاربردهای جوش شیرین در بهداشت بدن انسان است. برای مثال این ترکیب می تواند بوی بد را از بین ببرد، از این رو در تهیه دئودورانت ها مورد استفاده قرار می گیرد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبی کربنات سدیم بیشتر به وسیلهٔ فرایند سلوی ساخته می شود که همان واکنش کلرید سدیم، آمونیاک و کربن دی اکسید در آب است که بی کربنات سدیم به صورت رسوب به دست آمده پس از صاف کردن و خشک کردن با حرارت به کربنات سدیم تبدیل خواهد شد. سالانه نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ تن جوش شیرین فرآوری می شود. ( سال ۲۰۰۱ ) [ ۶] همچنین می توان با عبور دادن گاز از درون محلول جوشان کربنات سدیم خالص یا محلول هیدروکسید سدیم، بی کربنات سدیم را به شکل رسوب ته نشین شده به دست آورد.
جوش شیرین در آب یک آمفوتر است؛ یعنی در آب می تواند به عنوان اسید یا باز رفتار کند. رفتار اسیدی آن به سبب وجود هیدروژن در ترکیبش است که در صنایع مختلف به عنوان آزادکننده کاربرد دارد.
در دمای معمولی ۱۰٫۳ گرم از این ماده در ۱۰۰ گرم آب حل می شود. اما در اتانول به مقدار کم محلول است.
بیشترین استفاده از بی کربنات سدیم در فرآوری انواع بیکینگ پودر است. [ نیازمند منبع] مقدار اضافی از خمیر جوش شیرین به طور مؤثر در پاک کردن و سائیدن سطوح می تواند استفاده گردد. در صنایع غذایی، تولید نوشابه های گازدار به عنوان منبع، صنایع پاک کننده های خانگی و در کپسول های اطفاء حریق به کار می رود. [ نیازمند منبع] همچنین به عنوان باز دارنده در مواد منفجره استفاده می شود. در صنعت نساجی برای عمل آوردن نخهای پشمی و ابریشمی استفاده می شود. همچنین می تواند به عنوان پاک کننده و ساینده ملایم در صورتی که ایجاد حساسیت نکند برای زیبایی پوست بکار رود. ضمن آنکه جوش شیرین به عنوان یک مکمل خوراکی در جیره غذایی دام و طیور می تواند در جهت جلوگیری از اختلالات متابولیکی و تغذیه ای بکار برده شود. [ نیازمند منبع]
یکی دیگر از کاربردهای جوش شیرین در بهداشت بدن انسان است. برای مثال این ترکیب می تواند بوی بد را از بین ببرد، از این رو در تهیه دئودورانت ها مورد استفاده قرار می گیرد.
wiki: سدیم هیدروژن کربنات