زیاده

[ویکی فقه] زیاده معنای اعمی دارد که هم به معنی نما در فقه وهم غیر آن استعمال شده است.
مراد از زیاده، اعم از زیاده ای است که ناشی از افزایش در خود اصل است که در فقه از آن به «نما» تعبیر می شود، مانند چاق شدن حیوان یا بچه دار شدن آن و زیاده ای که از جانب غیر آن حاصل می شود، مانند افزودن بر افعال وضو یا نماز.
کاربرد زیاده در فقه
از احکام مرتبط با آن در بسیاری از بابها، همچون طهارت، صلات، زکات، خمس، حج، تجارت، رهن، تفلیس، مضاربه، مزارعه، نکاح، طلاق، نذر، غصب، شفعه، لقطه، حدود و دیات سخن گفته اند.
تقسیمات زیاده
۱. زیاده متصل و منفصل: زیاده متصل (نمای متصل ) آن نوع زیاده ای است که متصل به اصل است، مانند چاقی حیوان، لیکن زیاده منفصل (نمای منفصل ) از اصل جدا است، مانند شیر و بچه حیوان. ۲. زیاده حکمی و عینی: این دو نوع زیاده در بحث ربا مطرح است. در دو مال از یک جنس، گاهی یکی بر دیگری زیاده عینی و حقیقی دارد، مانند یک کیلو گندم در برابر دو کیلو گندم و گاهی چنین نیست، بلکه زیاده، حکمی و معنوی است، مانند یک کیلو گندم نقد در برابر یک کیلو گندم نسیه، یا در برابر یک کیلو گندم با حق سکونت در منزل یا آموختن چیزی.
احکام زیاده در فقه
...

[ویکی الکتاب] معنی زِیَادَةٌ: افزایش
معنی أَسْرَفَ: زیاده روی کرد
معنی أَسْرَفُواْ: زیاده روی کردند
معنی إِسْرَافَنَا: زیاده روی ما
معنی لَمْ یُسْرِفُواْ: زیاده روی نکرده و نکنند (کلمه اسراف به معنای بیرون شدن از حد است ، اما بیرون شدن از حد اعتدال به طرف زیاده روی )
معنی لَا یُسْرِف: نباید از حد تجاوز نکند - نباید زیاده روی کند
معنی رَّابِیَةً: شدید (از مصدر رباء به معنی زیاده است )
معنی فُرُطاً: تجاوز از حق و خروج از آن (از افراط به معنی اسراف و زیاده روی)
معنی مَرَحاً: از شدت خوشحالی (مرح به معنای شدت خوشحالی ، و زیاده روی درآن )
معنی مُتْرَفِینَ: عیاشان - خوش گذرانانِ مغرور و سرمست ( جمع مترف که اسم مفعول از ماده اتراف است ، که به معنای زیاده روی در تلذذ از نعمتها است)
معنی مَّا فَرَّطْنَا: ما کوتاهی نکردیم - فروگذار نکردیم (یکی از معانی باب تفعیل ضد معنی باب افعال است لذا تفریط به معنی کوتاهی کردن و افراط به معنی زیاده روی است)
معنی فَرَّطتُ: اهمال کاری و تقصیر و کوتاهی کردم (یکی از معانی باب تفعیل ضد معنی باب افعال است لذا تفریط به معنی کوتاهی کردن و افراط به معنی زیاده روی است)
معنی فَرَّطتُمْ: اهمال کاری و تقصیر و کوتاهی کردید(یکی از معانی باب تفعیل ضد معنی باب افعال است لذا تفریط به معنی کوتاهی کردن و افراط به معنی زیاده روی است)
ریشه کلمه:
زید (۶۲ بار)