زنبور بدون نیش

زنبورهای بدون نیش، که گاهی به آن ها زنبورهای عسل بدون نیش می گویند، گروه بزرگی از زنبورها ( حدود ۵۵۰ گونهٔ توصیف شده ) هستند که به خانوادهٔ زنبوران عسل تعلق دارند و با زنبورهای عسل معمولی، زنبورهای درودگر، زنبورهای ارکیده و زنبورهای گرده ارتباط نزدیکی دارند. [ ۱] این زنبورها نیش دارند، اما این عضو بدن، در آن ها به شدت تحلیل رفته و این زنبورها نمی توانند از نیش خود برای دفاع، استفاده کنند. این زنبورها رفتارها و مکانیسم های دفاعی دیگری از خود نشان می دهند. آن ها تنها نوع زنبور «بدون نیش» نیستند و همهٔ زنبورهای نَر و بسیاری از زنبورهای ماده از چندین خانوادهٔ دیگر مانند زنبورهای کاونده نیز نمی توانند نیش بزنند. [ ۲] برخی از زنبورهای بدون نیش، گزش های دردناک و قدرتمندی دارند. [ ۳]
زنبورهای بدون نیش را می توان در بیشتر مناطق گرمسیری یا نیمه گرمسیری جهان مانند استرالیا، آفریقا، جنوب شرق آسیا و مناطق گرمسیری قاره آمریکا یافت. [ ۲] [ ۴] [ ۵] بیشتر زنبورهای بومی اجتماعی آمریکای مرکزی و جنوبی، زنبورهای بدون نیش هستند. تنها تعداد کمی از آن ها عسل را در مقیاسی مناسب برای پرورش توسط انسان، تولید می کنند. [ ۶] [ ۷] آن ها همچنین در آفریقا از جمله ماداگاسکار بسیار متنوع هستند[ ۸] و در آن جا نیز پرورش می یابند. عسل زنبورهای بدون نیش، به عنوان دارو در طب سنتی بسیاری از جوامع آفریقایی و همچنین در آمریکای جنوبی ارزشمند است. [ ۹] [ ۱۰]
زنبورهای بدون نیش از آن جایی که ساکن مناطق گرمسیری هستند، در تمام طول سال فعال هستند اما در هوای سردتر فعالیت کمتری دارند و برخی از این گونه ها میان آسایی دارند. [ ۱۱] [ ۱۲] برخلاف سایر زنبورهای اجتماعی، آن ها نیش نمی زنند، اما اگر کندو یا لانهٔ آن ها دستکاری شود، با گاز گرفتن، از خود و لانه یا کندو، دفاع می کنند. علاوه بر این، تعداد کمی ( در سردهٔ Oxytrigona ) دارای ترشحات فک پایین از جمله فرمیک اسید هستند که باعث ایجاد تاول های دردناک می شود. [ ۱۳] با وجود نداشتن نیش، زنبورهای بدون نیش اجتماعی، ممکن است کلنی های بسیار بزرگی داشته باشند که این کلنی ها به دلیل تعداد بالای مدافعان کندو، بسیار بزرگ شده اند. [ ۱۴] [ ۳]
زنبورهای بدون نیش معمولاً در تنه های توخالی، شاخه های درختان، حفره های زیرزمینی، لانهٔ موریانه ها یا شکاف های سنگی لانه می سازند، اما در حفره های دیوار، سطل های زبالهٔ قدیمی، کنتورهای آب و مخازن ذخیره سازی نیز دیده می شوند. بسیاری از زنبورداران، این زنبورها را در کندوی اصلی خود نگهداری می کنند یا آن ها را به جعبه ای چوبی منتقل می کنند، زیرا این امر، کنترل کندو را آسان تر می کند. برخی از زنبورداران، آن ها را در بامبو، گلدان، پوست نارگیل و سایر ظروف، مانند کوزه آب، گیتار شکسته و سایر ظروف امن و دربسته قرار می دهند. [ ۱۵] [ ۱۶] [ ۱۷]